اعزام كودكان به جبهه جنگ

يونيسف، صندوق اضطرارى سازمان ملل متحد براى كودكان، اعلام كرده است كه ۳۰۰ هزار كودك سرباز، در سراسر جهان وجود دارند و شمار اين كودكان فقط در قاره آفريقا حدود ۱۲۰ هزار نفر است. بعد از آفريقا، آسيا و آمريكاى جنوب ركورد دار اين پديده دردآور جهانى هستند. در ۳۳ كشور جهان، كودكان يا به خدمت سربازى اعزام مى شوند و يا در خدمت جنگ سالاران و نيروهاى شورشى قرار مى گيرند. ازآنها در عمليات خطرناك مين يابى و يا خدما ت پشت جبهه استفاده مى شود. و بسيارى از دختران جوان، براى ارضاء اميال جنسى سربازان مرد، مورد تجاوز قرار مى گيرند. بسيارى از اين كودكان، خودخواسته و يا به اين علت كه سرپرستى ندارند، به دست گروه هاى نظامى مى افتند و كم نيستند كودكان سربازى كه به بيمارى ايدز مبتلايند، معتادند و يا از گرسنگى حاضر به تحمل هر خفتى مى شوند.

كثيف ترين وظايف در درگيرى هاى نظامى را بايد سربازان كوچك انجام دهند. بخصوص در آفريقا شرايط بسيار دردناك است. ولفگانگ شونِكه ، كشيش آلمانى، عضو سازمانى به نام شبكه آلمان آفريقاست. مسيحيان عضو اين سازمان، خواستار آگاهى رسانى در مورد شرايط كودكان سرباز به مردم جهان هستند. شونكه در اين مورد مى گويد: “سرباز كوچولوها قيمتى ندارند. ارزان تهيه مى شند، پول غذاشون هم كه زياد نيست و وقتى ديگه مورد استفاده نباشند ، ميشه اونها رو به يه ماموريتى فرستاد كه ديگه برنگردند.”

شيوه سرباز گيرى و تربيت كودكان در سازمان هاى نظامى به گونه اى يكسان است. در بسيارى از مناطق فقر زده دنيا كافى ست كه كودكان گرسنه را بطور منظم سير كرد تا آنها هر دستورى را بپذيرند. يونيسف به شيوه هاى غير انسانى و وحشيانه اى اشاره مى كند كه از طريق آنها، كودكان مجبور به قبول هر مسئوليتى مى شوند.

بسيارى از اين كودكان از طريق اعتياد به مواد مخدر حاضر به انجام دستورات مى گردند. شيوه شنيع تر، قتل افراد خانواده و خويشاوندان است. در گروه هاى شبه نظامي، مثلا در سيئرالئون كودكان را مجبور مى كنند تا چند نفر از خويشاوندان خود را به قتل برسانند. از اين طريق راه بازگشت به خانواده تا پايان عمر به روى آنها بسته مى شود. شونكه در اين مورد مى گويد: “خشونت در مورد اين سربازا، اولين مرحله كنترل اوناست. در ابتدا اونا رو به شدت كتك مى زنند . مرحله بعدى طلب خشونت از اونهاست. به اونا ميگن كه بايد نسبت به ديگرا ن قسى القلب باشند. در اين مرحله خشن ترين وظيفه براى اين كودكان وقتييه كه به اونا دستور داده بشه تا خويشاوندانشون رو به قتل برسونن. بعد از اين مرحله ست كه اونا ديگه راه فرارى ندارند و براى هميشه مى مونند و هر كارى كه از شون خواسته بشه، انجام مى دند.”

چينا كايتزى، يكى از زنان اهل اوگانداست كه دوران كودكى اش به عنوان سرباز سپرى شده و اكنون ۲۷ سال دارد. او در مورد زندگى اش مى گويد: “ما مجبور بوديم گزارش بچه هاى ديگه رو به فرماندهامون بديم و دائم مى ترسيديم كه ديگران در مورد ما حرف بدى به فرماندهامون نزنن. آخه فرمانده براى ما، مثل خدا بود. فكر مى كردم كه او همه چيز رو مى دونه و هرچى كه من در فكرم دارم، متوجه مى شه. بيست و چهار ساعت در روز به همراه اسلحه هامون دنبالش راه مى افتاديم . اصلا فرصتى نبود كه ما به احساساتمون برسيم و فكر كنيم كه آيا اين كارايى كه مى كنيم، درسته يا نه. دستور هر كارى رو به ما مى دادند و ما از خودمون اختيار هيچ كارى نداشتيم. كجا بريم، كجا بمونيم، چه كار بايد بكنيم، چكار نبايد بكنيم، و خلاصه همه كارهايى كه ما انجام مى داديم ، اطاعت دستورهايى بود كه به ما مى دادند. خب ارتش كه چرا نداره. “

چينا كايتزى، ۹ ساله بود كه از طرف ارتش مقاومت ملى اوگاندا دزديده شد. او ده سال پيش گروه هاى مسلح ماند تا اين كه موفق به فرار شد و حالا چهار سال است كه در دانمارك زندگى مى كند. او تجربه هاى آن دوران دردناك را هنوز به ياد دارد: “رئيس ما مى خواست چند تا دختر داشته باشه . به همين جهت منو معشوقه خودش كرد. بايد براش غذا مى پختم، كفش هاش و وسايل ديگرشو تميز مى كردم. قانون اونجا اينجورى بود كه اگه رئيس مى خواست تو پهلوش بمونى، آبستنت مى كرد.”

يونيسف، در حال حاضر همكارى مستمر با مسئولان سازمان ملل متحد را در مناطق جنگ زده اى مثل كنگو دنبال مى كند.در اين كشور چهار مركز از طرف اين سازمان به درمان كودكان سرباز و آماده كردن آنها براى بازگشت به خانواده شان پرداخته اند. قرار است با همكارى والدين، معلمان ، رهبران دينى و ديگر معتمدان ، پذيرش اين كودكان به كانون خانواده آسان تر گردد.

راينهارد اشلاگ اينتوايت، مسئول يونيسف در آلمان به اين نكته اشاره مى كند كه يك دهم از مجموع ۳۰۰ هزار سرباز كودك در سطح جهان در جنگ هاى كنگو شركت داشته اند و ديتريش گارليشز، رئيس يونيسف در مورد تاريخ شناسايى و تقبيح پديده استفاده از كودكان در نيروهاى نظامى و جنگ مى گويد: “اين پديده از وقتى مورد توجه عمومى قرار گرفت كه كنوانسيون حقوق كودك سازمان ملل متحد در سال ۱۹۸۹ ميلادى از طرف كشورهاى مختلف دنيا به تصويب رسيد و به همين جهت شركت دادن كودكان در جنگ ها عملى خلاف قوانين بين المللى شناخته شد. يوهانس ودينگ يكى از متخصصان يونيسف در مورد مبارزه با اين پديده مى گويد:” تا هنگامى كه رهبرانى كه از اين كودكان سوء استفاده مى كنند بى مجازات بمانند، اين امكان براى آنها باقى مى ماند كه باز هم كودكان را به جنگ بفرستند و باز هم از آنها سوء استفاده كنند.”

اما بعضى رهبران نظامى مناطق مختلف و حتى بعضى از جوانان دليل وجود كودكان سرباز را در خود پديده جنگ و مبارزه با بى عدالتى جستجو مى كنند. پاتريك باراكا، جوان چهارده ساله اهل قوم هما در آفريقا در اين مورد مى گويد: “من دو سال پيش سرباز شدم، روزى كه ديدم افراد قوم لندو پدر، مادر و و پنج خواهر و برادرم رو كشتند.”

اقوام هِما و لندو، ساليان سال است كه با هم دشمنند. پاتريك هنگامى كه افراد خانواده اش قتل علم مى شدند، در پشت بام خانه مخفى شده و شاهد كشته شدن عزيزانش بود. بعد از رفتن قاتلان ، پاتريك دوازده ساله، ۱۳ كيلومتر راه را براى رسيدن به قرارگاه نظامى قوم هِما دويد تا به نيروهاى نظامى آنها بپيوندد. در چنين شرايطى بسيارى از اين كودكان سرباز هيچ سرپرستى ندارند و اميدوارند تا با پيوستن به نيروهاى نظامى خودى، گرسنه نمانند، مورد توجه قرار گيرند و با يادگرفتن طرز كار با اسلحه انتقام خون افراد خانواده شان را از دشمنان بگيرند.

ديتريش گارليشز فكر مى كند كه با استفاده از سلاح هاى سبك امكان شركت كودكان در جنگ ها افزايش يابد، زيرا ديگر امكان استفاده از اين سلاح ها از طرف كودكان ممكن شده است. بايد گفت كه ۹۰ درصد قربانيان جنگ هاى منطقه اى توسط همين سلاح هاى سبك كه از طرف كودكان هم مى تواند مورد استفاده قرار مى گيرد، كشته مى شوند.