افزايش اهميت ايران براى امريكا

اين شناخت است كه نمى توان نفوذ و تاثير ايران را ناديده گرفت.

اين كه محافل حكومتى در امريكا در برنامه ريزيهاى سياسى خود بيش از پيش به نقش ايران توجه مى كنند را مى شد در همان جريان زلزله شهر بم در حدود شش ماه پيش ديد. چون اينكه امريكا با وجود آنكه بيش از ربع قرن است با ايران روابط ديپلماتيك ندارد، ۸۰ امدادگر به منطقه زلزله زده فرستاد را مى شد به عنوان عملى سياسى تلقى كرد. نظر بسيارى از كارشناسان اين بود كه اگر ما اكنون به ايران كمك كنيم، ايران هم احتمالا در رابطه با عراق به ما كمك خواهد كرد. اين پيش بينى درستى بود. ايران به هنگام بحران گروگانگيرى در ميانه ماه آوريل در عراق به درخواست امريكا ميانجيگرى كرد.

در اين ميان نه تنها به خاطر آنكه وضعيت در عراق پيچيده تر شده است، بلكه دلايل ديگرى هم هست كه باعث مى شود امريكا بخواهد روابط محدود خود با ايران را به خاطر عراق گسترده تر كند. مجله امريكايى نيوزويك گزارشى را منتشر كرده است كه نشان مى دهد احمد چلبى، رييس كنگره ملى عراق اطلاعات مخفى امريكاييان را به ملاها در تهران رسانده است. اين اگر واقعيت داشته باشد، براى امريكا ضربه سختى به شمار مى رود. چون دولت امريكا اين شيعه عراقى را در پايان جنگ عليه صدام حسين به عنوان حاكم آينده بغداد در نظر گرفته بود.

البته چلبى، كه با اطلاع امريكا دفترى در تهران دارد، خبر جاسوسى را تكذيب مى كند. اما اين دانش آموخته رشته رياضيات، طبق اطلاعات به دست آمده از تهران، دائما در حال رفت و آمد به ايران است. افزون بر اين مدتهاست كه چلبى رابطه اى نزديك با امريكا ندارد. وى در ضمن اخيرا گفته است كه ما مى خواهيم روابطى خوب و صميمانه با ايران داشته باشيم. چلبى در آغاز ماه مارس هم همراه با پنج نماينده ديگر شيعيان از امضاى قانون اساسى موقت عراق سرباز زد. دليل وى هم اين بود كه نخست بايد دو آيت الله العظمى آن را امضا كنند.

يكى از اين دو آيت الله، آيت الله سيستانى است كه شايد براى امريكاييان دليل دومى باشد براى تقويت روابط شان با ايران. آيت الله سيستانى براى امريكا از اين جهت مهم است كه نه تنها بسيار در ميان شيعيان پرنفوذ است، بلكه از جمله معدود قدرتهايى است كه هنوز موضع علنى اى بر ضد امريكا نگرفته است. موضوع مهم ديگر آن كه وى اگر چه از دهه ۱۹۵۰ ميلادى در نجف به سر مى برد، اما اصليتش ايرانى است و نه عرب. افزون بر اين در ايران به وى به چشم نماينده ايران در عراق نگاه مى كنند.

بنابراين تعجبى ندارد اگر وزير امور خارجه امريكا مى گويد كه امريكا در صورت لزوم با حكومتى الهى در عراق نيز موافقت خواهد كرد. گويا براى پاول روشن شده است كه نفوذ ايران در عراق بيش از آن است كه امريكا مى پنداشت.