اف ث چلسى، آبراموويچ و دلارهاى نفتى

روزنامه بريتانيائى «سان» به نقل از يكى از دوستان صميمى «مورينهو» نوشت:«ديگر تمام شد، من آخر فصل خواهم رفت، اما هنوز نمى دانم به كجا». گفته ميشود دليل اصلى جدائى «مورينهو» از چلسى رابطه خدشه دار شده او با «رومان ابراموويچ» صاحب روسى اين تيم است. روزنامه «ايندپندنت» در همين زمينه نوشت كه از هم اكنون اينتر ميلان براى بخدمت گرفتن اين مربى ۴۳ ساله پرتغالى علاقه نشان داده و حتى پيشنهاد حقوق سالانه ۷ ميليون و هشتصد هزار يوروئى به وى نموده است. اين روزنامه در ادامه نوشته است كه «گوس هدينك» سر مربى هلندى تيم ملى روسيه، جانشين «مورينهو» خواهد شد. با اين همه چلسى طى دو سال گذشته و با مربى گرى «مورينهو» بوده است كه به عنوان قهرمانى جام باشگاههاى انگليس دست يافت و جزو چهار تيم انگليسى قرار گرفت كه در تاريخ ليگ اين كشور موفق شده از عنوان قهرمانى خود دفاع نمايد.

كلوپ فوتبال اف ث چلسى در سال ۱۹۰۵ توسط برادران «ميرس» بنيانگذاشته شد، اما بغير از يك بار قهرمانى در ليگ انگليس در سال ۱۹۵۵ و سه عنوان قهرمانى جام حذفى در سال ۱۹۷۰، ۱۹۹۷ و بالاخره سال ۲۰۰۰ هيچ موفقيتى در عرصه بين المللى نداشته است. تا اينكه «رومان ابراموويچ» ميلياردر روسى اين كلوپ فوتبال را به قيمت ۲۱۰ ميليون يورو خريدارى كرد. مطبوعات بريتانيائى در آن زمان به تمسخر چلسى را «چلسكى» ناميدند و از بازارى كه در چلسى در جابجائى بازيكنان به راه افتاد به انتقاد پرداختند.

اما رومان ابراموويچ كيست؟ بر اساس تخمين مجله اقتصادى «فوربس» ابراموويچ ۴۱ ساله، هجده ميليارد دلار ثروت دارد كه در روسيه نفر اول و در جهان نفر يازدهم است. گفته ميشود كه اين ميلياردر ناشناس با فروش ۵ هزار تن نفت در سال ۱۹۹۲ كه از طريق جعل اسناد صورت گرفت، به سرمايه اوليه خود دست يافته است. وى سپس از طريق شركت «رونى كوم» مقادير بيشترى نفت را به پالايشگاهها فروخته است كه اين شركت بعدا به هسته مركزى كنسرن نفتى «زيب نفت» تبديل گرديد. علاوه بر ۸۰ درصد اين كنسرن، وى ۵۰ درصد يك كنسرن آلومينيوم سازى، ۲۶ درصد شركت هواپيمائى «ايروفلوت» و ۳۷ درصد يك كارخانه اتومبيل سازى را نيز در اختيار دارد. پس از اينكه در روز ۲۸ سپتامبر سال ۲۰۰۵ كنسرن «گازپروم» اعلام داشت اكثريت ۷۶ درصدى سهام «زيب نفت» را برعهده خواهد گرفت، ابراموويچ عملا ديگر خود را از تجارت روسيه كنار كشيده است.

اما جالب اينجاست كه درست يك سال پس از اينكه ابراموويچ تيم چلسى را خريد، جابجائى هاى ميليونى آغاز شدند. نخست «دروگبا» به قيمت ۳۵ ميليون يورو به چلسى پيوست، سپس مدافعان پرتغالى «كاروالو» و «فرايرا» تقريبا ۵۰ ميليون يورو خريدارى شدند. آنگاه «شان رايت فيليپس» از آتلتيك بيلبائو با قيمت ۳۰ ميليون يورو به چلسى رفت و در تابستان سال ۲۰۰۵ نيز «آسير دل هورنو» به قيمت ۱۲ ميليون يور خريدارى شد. در بهار و تابستان سال گذشته نيز ميشائيل بالاك و «آندره شوچنكو» عازم چلسى شدند. وى با يك قرارداد چهار ساله ۳۶ ميليون يور دستمزد خواهد گرفت و ۵۱ ميليون يورو نيز نصيب آ ث ميلان شد. نكته آخر اينكه شركت «اومبرو» تا سال ۲۰۱۱ با چلسى قراردادى براى تامين تجهيزات داشت كه از آغاز اين فصل اين قرارداد فسخ و مبلغ ۳۵ ميليون يورو خسارات به اين شركت پرداخت شد. از آغاز اين فصل آديداس تامين تجهيزات چلسى را برعهده ميگيرد.

ميتوان گفت «پدر عشق بسوزد». برخى از نان خود ميزنند و براى كلكسيون تمبرشان، تمبر خريدارى ميكنند و اين جوان ميلياردر هم عاشق فوتبال است و اين همه در اين عرصه سرمايه گذارى ميكند. ولى آيا واقعا اين گونه است؟ برخى گمانه ميزنند كه با قدرتگيرى گازپروم و يك جناح سياسى در روسيه، ابراموويچ مجبور شده است گرانيگاه فعاليتهاى تجارى خود را به بريتانيا منتقل نمايد و به خاطر فرار از ماليات، مجبور به خرج تراشى است. گمانه برخى ديگر نيز بر اين است كه ابراموويچ ميخواهد با اين همه سرمايه گذارى، در كنار درآمدهاى هنگفت چلسى را به يك ابر قدرت در فوتبال انگليس و اروپا تبديل نمايد. اما سئوال نهائى اين است كه آيا در اين ميان ورزش بازيچه دست ثروت و سياست نشده.

محمود صالحى