امکان اندک توافق ایران و اتحادیه‌ی اروپا • مصاحبه
۱۳۸۶ خرداد ۱۰, پنجشنبه
دویچه وله: برنامه‌ی هسته‌ای ایران در دستور کار مذاکرات آمریکا در بغداد قرار ندارد. این به نظر شما عجیب نیست؟
الکس بیگم: من از اینکه در این مورد بحث نشده‌است، تعجب نمی‌کنم. هیچ یک از دو طرف نمی‌خواهد در این مرحله روی مسئله‌ی اتمی سازش کند. در این مورد، چه در آمریکا چه در ایران، فشار داخلی نیز وجود دارد. ایالات متحده نمی‌خواهد توجه را از روی ساختارهای سازمان بین‌المللی انرژی اتمی، سازمان ملل و اتحادیه اروپا بردارد، یا کار آنها را تکرار کند. آمریکا آشکارا می‌خواهد کشمکش موجود، ناشی از عدم توافق میان ایران و جامعه‌ی بین‌المللی جلوه کند، نه میان ایران و آمریکا.
آیا مذاکرات بغداد روی مذاکرات میان لاریجانی و سولانا در اسپانیا تأثیرگذار است؟
مذاکرات بغداد ممکن است به نوعی این اطمینان خاطر را به حکومت ایران داده باشد که احتمال حمله‌ی نظامی به ایران کم است، اما بایستی نتایج مشخصی به دست آید تا آمریکا پیشرفتی را در کار ببینید. مذاکرات بغداد را می‌توان در مقوله‌ی اعتمادسازی دسته‌بندی کرد، چیزی که مطلوب و لازم است. اما لازم به گفتن نیست که بحثهایی را که اتحادیه‌ی اروپا و ایران در مورد موضوع هسته‌ای پیش می‌برند، ربطی به موضوع آینده‌ی عراق ندارد.
انتظار دارید برخورد سولانا با موضوع چگونه باشد؟
سولانا خود را به طور مستقیم درگیر مذاکره بر سر مسئله‌ی هسته‌ای نمی‌کند؛ کار او تلاش برای دستیابی به توافقی بر سر انجام مذاکرات میان گروه ۵ + ۱ (پنج عضو دایمی شورای امنیت + آلمان) و ایران است. یک مانع شرط‌‌گذاری، آمریکاست: اول تعلیق غنی سازی بعد مذاکره. ایرانیان در مقابل می‌گویند که پا در مذاکره‌ای نمی‌گذارند که پیش‌شرطی داشته باشد.
فکر می‌کنید حاصل گفت‌وگوها چه شود؟
تغییری اساسی در دیدگاه‌های دو طرف دیده نمی‌شود، بدین جهت احتمال توافق اندک است.
مشکل جدا کردن موضوع عراق از موضوع هسته‌ای در این است که به نظر می‌رسد ایران در برابر کاهش حمایتش از شورشیان در عراق خواهان دو چیز است: بهره‌برداری از نقش منطقه‌ای خود و به رسمیت شناخته شدن این نقش از جانب دیگران. اینها اما برای آمریکاییان خطوط قرمز هستند.
نظرتان درباره‌ی مشی اتحادیه‌ی اروپا در قبال ایران چیست؟ این مشی چه وجه تمایزی باید داشته باشد؟
اتحادیه‌ی اروپا برای مذاکره با ایران تلاش فراوانی مبذول کرده است. مهمترین مانع در پیشبرد کار، موضع‌های در مجموع آشتی‌ناپذیر ایران و آمریکا بر سر مسئله‌ی هسته‌ای است. مسئله‌ی دیگر، شکافهای درونی ایران است. لاریجانی آشکارا دارد بازیگر سیاسی مهمی می‌شود، ولی حرف آخر را در امور امنیتی و سیاست خارجی آیت‌الله خامنه‌ای می‌زند. خامنه‌ای در گرفتن تصمیمی نهایی در مورد مشکل هسته‌ای تردید دارد، زیرا می‌ترسد با این کار یکی از جناح‌ها تضعیف شود و همین امر باعث تضعیف خود او گردد.
به یک پیشنهاد بایستی از نو نگاه کرد و آن نظر البرادعی در مورد تعلیق دوجانبه است: ایران غنی‌سازی را متوقف کند و سازمان ملل تحریمها را. آخر سر این پیشنهاد بایستی روی میز قرار گیرد.
مصاحبه‌گر: کیت بوون (Kate Bowen)، دویچه وله آن‌لاین – بخش انگلیسی