انتخاباتی که در یادها خواهد ماند

رفتن به پای صندوق­های رای در ایران پیش از ظهر به کندی آغاز می­شود و پس از افتی چند ساعته دوباره ادامه می­یابد. صف­های طویل رای‌دهندگان تازه از بعد از ظهر شکل می‌گیرد و مسئولان را مجبور می­کند ساعت رای‌گیری را تمدید کنند. اما در دوم خرداد سال ۷۶ حوزه­های رای­گیری از نخستین ساعت­های بامداد شلوغ بود و این شلوغی تا آخرین دقایق همچنان ادامه داشت. نتیجه­ی آن انتخابات مشارکت بیش از ۸۰ درصد از دارندگان حق رای و پیروزی دور از انتظار محمد خاتمی بود. رئیس جمهور پیشین از حامیان موسوی خواسته ۲۲ خرداد را به دوم خرداد دیگری تبدیل کنند.

از نخستین ساعت­های بامداد صبح جمعه (۲۲ خرداد) حوزه­های رای‌گیری در اغلب نقاط تهران شاهد ازدحامی است که اگر از دوم خرداد ۷۶ بیشتر نباشد، کمتر هم نیست. از دیگر شهرهای ایران و به ویژه از مراکز استان­­ها خبرهای مشابهی می­رسد. در تهران نه تنها در حوزه­های معروفی چون حسینیه‌ی ارشاد، که در تمام منطقه­ها، از شرق تا غرب و از شمال تا جنوب‌ از ساعت ۸ صبح صف­های طولانی به چشم می­خورد. در چند حوزه دیده شده که زنان و مردان سالخورده از انتظار خسته شده و بدون رای دادن به خانه برمی­گشتند. پیرمردی می­گفت پایم درد می­کند و نمی­توانم زیاد بایستم، می­ر­وم بعد از نهار برمی­گردم، شاید خلوت­تر شده باشد. برخی نیز اگر جایی برای نشستن و استراحت کردن پیدا کنند، ترجیح می­دهند منتظر رسیدن نوبت‌شان بمانند. ثبت کامپیوتری آرا در مواردی به کندی انجام می­شود و صف­ها را طولانی­تر می­کند. شمارش کامپیوتری آراء در این دوره‌ی آزمایشی انجام می‌شود.

شایعات و اخلال در شبکه­های مخابراتی

علی اکبر محتشمی­پور، رئیس کمیته­ی صیانت از آرای ستاد میرحسین موسوی، جمعه­ی گذشته (۱۵ خرداد) گفته بود، عده­ای قصد دارند شبکه‌ی سراسری اینترنت را در روز رای­گیری قطع کنند و شبکه‌ی مستقلی در اختیار وزارت کشور و شورای نگهبان بگذارند. او به خبرنگاران گفت، مطابق اطلاعاتی که از درون سازمان مخابرات به دست آورده، احتمال دارد که شبکه­ی تلفن­های همراه نیز با اختلال­های وسیعی روبرو باشد. حامیان موسوی قصد دارند از طریق فرستادن پیام­های تلفنی و ایمیل اخبار لحظه به لحظه­ی حوزه­های رای­گیری را در اختیار ستاد مرکزی قرار دهند. برقراری ارتباط اینترنتی و فرستادن اس ام اس از صبح جمعه ممکن نبود، اما در کار تلفن­های همراه اختلال محسوسی به چشم نمی­خورد. رهبر جمهوری اسلامی، آیت­الله خامنه­ای، پس از انداختن رای خود به صندوق گفته است، خبرهایی که دیشب و امروز از قول او نقل شده صحت ندارند. شایعه شده که اشاره­ی او به نتایج دیدار با رفسنجانی بوده است. حامیان رقیبان محمود احمدی­نژاد معتقدند، منظور آیت­الله خامنه­ای باید نقل قول­هایی در حمایت از رئیس جمهور باشد. از نزدیکان موسوی و کروبی خبر می­رسد که با توسل به برخی از مقام­های ارشد حکومت تلاش گسترده­ای برای عادی سازی شبکه­های اینترنت و تلفن همراه آغاز شده است. شبکه‌ی اینترنت از حدود ظهر در اغلب مناطق دوباره برقرار شد.

معادلات سیاسی تغییر می­کند؟

روز چهارشنبه (۲۰ خرداد) هاشمی رفسنجانی در نامه­ای کم­سابقه با اشاره به اتهام­های علنی رئیس جمهور علیه او و ناطق نوری خواهان عکس‌العمل صریح و شفاف آیت­الله خامنه­ای شد. او اظهارات رئیس جمهور را «فتنه­های خطرناک» و افروختن آتشی عنوان می­کند که «هم اکنون دودش در فضا قابل مشاهده است.» رفسنجانی از رهبر جمهوری اسلامی می­خواهد «مانع شعله‌ورتر شدن اين آتش در جريان انتخابات و پس از آن» شود. آیت­الله خامنه‌ای جوابی رسمی و علنی به این درخواست نداد‌، اما روز پنجشنبه (۲۱ خرداد) دیداری سه ساعته با رفسنجانی داشت که نتیجه­ی آن از سوی او رضایت بخش توصیف شده است. بنابر گزارش­های غیررسمی، رفسنجانی رهبر جمهوری اسلامی را قانع کرده از امکاناتش استفاده کند و جلوی تقلب در انتخابات را بگیرد. ظاهرا در پی این گفتگو ناطق نوری، رئیس بازرسی دفتر رهبری که از سوی احمدی­نژاد به فساد مالی متهم شده، ماموریت یافته بر روند انتخابات نظارت کند. کامران دانشجو، رئيس ستاد انتخابات كشور، عصر پنجشنبه به خبرنگاران گفت، صدور حکم برای حضور ناطق نوری در ستاد انتخابات هنوز به وزارت کشور ابلاغ نشده است. او می­افزاید، اگر رهبری صلاح بداند، این کار انجام خواهد شد. در کنار شور و هیجانی که در روزهای گذشته سراسر ایران را دربرگرفته، نحوه­ی دخالت رفسنجانی و موضع­گیری آیت­الله خامنه­ای می­تواند، سرنوشت برخی از معادلات سیاسی در ایران را تغییر دهد.

انتخاباتی به یاد ماندنی

میرحسین موسوی روز پنج شنبه در نامه­ای خطاب به آیت­الله خامنه­ای نگرانی­های موجود در مورد سلامت انتخابات را با او در میان می­گذارد. موسوی به ذکر نمونه­هایی چون موضع‌گیری برخی از اعضای شورای نگهبان یا دخالت برخی نظامیان به سود احمدی­نژاد، از رهبر جمهوری اسلامی می­خواهد با دخالت خود «زمينه مساعدی براي رعايت بيطرفی كامل مقامات، ناظران و مجريان انتخابات و دقت در حفظ آرای مردم» را فراهم کند. موسوی پنج شنبه شب در بیانیه­ای خطاب به مردم در مورد «نگرانی نسبت به شیوه برگزاری انتخابات و سلامت آن» اطمینان می­دهد، همه­ی کوشش خود را برای دفاع از حق و رای آنها به کار گیرد. حامیان موسوی معتقدند، اگر میزان مشارکت مردم بیش از هفتاد درصد باشد حتا تقلب هم نمی­تواند مانع پیروزی او شود. هجوم کم­سابقه‌ی مردم به حوزه­های رای‌گیری که از صبح جمعه آغاز شد، مانند رقص و پایکوبی شب­های گذشته، انتخابات دهمین دوره­ی ریاست جمهوری را بسیار حساس و به یاد ماندنی کرده است.

BK/KG