انتخابات شوراها؛ تفرقه میان اصولگرایان؟

� از انتخابات پیموده نشود.

در غیاب احزاب منسجم و قدرتمند تشکلهای سیاسی اغلب حول محور اشخاص و در قالب نام‌هایی شکل می‌گیرند که اختلاف و اتفاقشان گاه بیش از آنکه بر سر برنامه باشد به سهمی که از قدرت می‌طلبند وابسته است. در دور دوم انتخابات شوراها محمود احمدی‌نژاد گرچه به هر حال یکی از افراد جناح اصولگرا محسوب می‌شد بیشتر با کمک نیروهای جوانی بر سر کار آمد که با جریانهای سنتی راست ارتباط تنگاتنگی نداشتند.

احمدی‌نژاد که از شهرداری تهران به ریاست جمهوری ایران رسید بارها اعلام کرده است که از حمایت هیچ حزب و گروهی برخوردار نبوده. حامیان جوان احمدی‌نژاد اکنون چنان به نیروی خود خوشبین‌اند که سهمی برای راستگرایان سنتی قائل نیستند و تلاش برای همسویی با آنان را ضروری نمی‌دانند.

ظاهرا چهره‌های شاخص و قدیمی راست سنتی نیز قادر نیستند حامیان احمدی‌نژاد را به تفاهم راضی کنند. رسول منتخب‌نیا، از اعضاء موثر حزب اعتماد ملی روز گذشته به خبرگزاری آفتاب گفته است «برای اصولگرایان سنتی قابل تحمل نیست که یک گروه بی‌ریشه و بی‌سابقه بیایند و زمام امور را از آنان که ۲۷ سال است در انقلاب سابقه دارند و اثرگذار بوده‌اند بگیرند و آنان را به حاشیه برانند تا خود تعزیه‌گردان شوند».

او که معتقد است راست‌گرایان سنتی در به قدرت رسیدن این جریان نقش داشته‌اند می‌افزاید «جریان بی‌ریشه‌ای که امروز به وجود آمده و سوار موج شده را چه کسانی به میدان آوردند؟ درست که آنها از فضای تخریب سود جستند و از نهادهای حکومتی و امکانات بیت‌المال نهایت سوءاستفاده را کردند اما بستر به قدرت رسیدن آنان را گروه سنتی فراهم کرد.»

با این همه منتخب‌نیا اعتقاد دارد که اشتراک منافع و نیازی که جناحهای مختلف اصولگرا به یکدیدگر دارند عاقبت آنها را به هم نزدیک می‌کند. او پیش بینی می‌کند که به جز محمد باقر قالیباف، شهردار فعلی تهران، بقیه‌ی «اصولگرایان چه جدید،‌ چه قدیم، چه جوانان و چه پیران در نهایت با یک فرمان تشکیلاتی و یک معامله و داد و ستد سیاسی در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند».

همزمان با اختلافی که میان حامیان رئیس جمهور و دیگر جناح‌های راستگرا وجود دارد، در هفته‌های گذشته میان همین گروه نیز اختلاف نظرهای عمیقی بروز کرده که هنوز به پایان نرسیده است. ستاد انتخاباتی جبهه پیروان خط امام و رهبری نام جمعی است که می‌کوشد ائتلافی را میان اصولگرایان سازمان دهد. به رغم این، غلامحسین امیری رئیس این ستاد روز گذشته با اشاره به تفرقه‌هایی که میان گروههای مختلف به وجود آمده اظهار نگرانی کرده که «اصولگرایان فاصله‌ای تا تکه تکه شدن ندارند و دود این مساله پیش از هر چیزی در چشم خود ایشان خواهد رفت.» [آفتاب، ۴ آذر]

اعضای شورای فعلی شهر تهران گرچه همه از اصولگرایان محسوب می‌شوند، به دو جناح مختلف تقسیم شده‌اند. یکی از محورهای اصلی اختلاف انتخاب شهردار است. ظاهرا طرفداران رئیس جمهور که اختلافش با قالیباف آشکارتر از آن است که بتوان پنهان کرد، حاضر نیستند بر سر ترکیبی که انتخاب مجدد قالیباف را ممکن کند توافق کنند.

در حالی که در روزهای گذشته خبرهایی از احتمال ارائه‌ی دو یا سه لیست از سوی اصولگرایان به گوش می‌رسد، بعضی از چهره‌های سرشناس این جناح از جمله حسین شریعتمداری، مدیر مسئول روزنامه‌ی کیهان، معتقدند در صورت حاصل نشدن توافق بر سر لیست واحد بهتر است هر گروهی نام شهردار مورد نظر خود را نیز اعلام کند.

شریعتمداری در یادداشتی در کیهان، روز شنبه، می‌نویسد «لازم است سلیقه‌های سیاسی مختلف- و از جمله اصولگرایان در صورتی كه به لیست واحد نرسند- شهردار مورد نظر خود را همراه با لیست انتخاباتی نامزدها به مردم معرفی كنند تا رای دهندگان با نگاه بازتر و اطمینان بیشتر به این یا آن فهرست روی آورند.»

شامگاه دیروز نیز مهدی چمران رئیس فعلی شورای شهر تهران در جلسه سخنرانی و پرسش و پاسخ اعضای جامعه اسلامی مهندسین با اظهار نگرانی نسبت به آینده اصولگرایان گفت «من از همه می‌خواهم كه مصالح فردی و گروهی بر مصالح جمعی‌ ترجیح داده نشود و اگر به ائتلاف نرسیم احتمال شكست بسیار است و فكر می‌كنم در آن صورت خداوند با پس گردنی پاسخ عملكرد ما را خواهد داد.» [فارس، ۵ آذر]

گرچه همه‌ی اصولگرایان سهم‌خواهی از قدرت را انکار می‌کنند، تقبیح این عمل به یکی از محورهای اصلی سخنان بزرگان اصولگرا در روزهای گذشته تبدیل شده است.

مهدی چمران که ظاهرا تلاشهایش به عنوان یکی از معتمدان اصولگرا برای ایجاد وحدت میان آنها ناکام مانده است روز گذشته با اشاره به پیروزیهایی که از وحدت نصیب اصولگرایان شده به آنها توصیه می‌کند «از یكسری مسائل چشم‌پوشی كنند تا به وحدت برسیم و سهم‌خواهی به تعاملات ما حاكم نشود.» او همچنین هشدار می‌دهد «این تشتت‌ها و تفرق‌ها حاصلی جز شكست و به نتیجه نرسیدن نخواهد داشت و اگر شكست بخوریم در مقابل خدا و خون شهدا مسئول هستیم.»

در حالی که اصولگرایان همچنان در تلاش برای ارائه‌ی لیستی واحد هستند جناح رقیب مدعی است در فراگیرترین ائتلاف خود بر سر کاندیداهای مورد نظر به توافق رسیده است. اصلاح‌طلبان که تا کنون نام شش کاندیدایشان مشخص شده برای اعلام نهایی فهرست خود منتظرند تا تکلیف اعتراض به برخی رد صلاحیت‌ها روشن شود. در لیست اصلاح‌طلبان برخی از وزیران و معاونان دولت خاتمی حضور دارند و تا کنون حضور چهار زن در میان نامزدان آنها قطعی شده است.

بهزاد کشمیری‌پور، گزارشگر صدای آلمان در تهران