انقلاب اوكراين و اميدهاى بر بادرفته
۱۳۸۴ آبان ۳۰, دوشنبه
يك سال از جنبش مردم اوكراين گذشت، از جنبشى كه ”انقلاب نارنجى“ لقب يافت، همان جنبشى كه با پرهيز از خشونت سعى داشت تا سيستم نوينى را حكمفرما كند. انقلاب به پيروزى رسيد و ويكتور يوشچنكو به رياست جمهورى اوكراين دست يافت. مردم اميد داشتند كه فساد از كشور رخت بربندد و جاده‌ى تحولات و اعتلاى اقتصادى هموار شود.
اينك از آن همه آرمان‌هاى آتشين تنها سرخوردگى و نارضايتى باقى مانده است. مردم مىگويند، چه بسيار وعده داده شد و چه بسيار كم عمل شد. يكى از ناراضيان كيف، پايتخت اوكراين مى‌گويد: اولش خوب شروع شد، اما حالا از آن قول و قرارهاى اوليه هيچ خبرى نيست. يوشچنكو همان آغاز كه به قدرت رسيد قول‌هاى زيادى داد، ولى تابحال از قول‌هايى كه داد، كمى را عملى كرده است.
از علل اساسى نارضايتى مردم مى‌توان مشكلات اقتصادى را نام برد. عدم به فعليت درآوردن قول و قرارهاى بهبود معيشت مردم و ايجاد فرصت‌هاى شغلى جديد بسيارى را نااميد كرده است. يكى از ناراضيان شهر شرقى لوگانسك مى‌گويد: در مورد دولت نمى‌توانم به هيچ مورد خوبى اشاره كنم. وضع هر روز بدتر مى‌شود، دستمزدها افزايش نيافته‌اند، در عوض گرانى هر روز بيشتر مى‌شود.
مردم انتظار داشتند كه درها بسوى مناسبات با اروپا گشوده شود، جلوى تخلف‌‌هاى انتخاباتى گرفته شود و دولت جديد دولتى صادق و عارى از فساد باشد. از آن همه آرمان‌ها تنها آزادى عقيده و مطبوعات جامه عمل پوشيده است. ايور كوهوت از مفسران سياسى اوكراين به همين نكته اشاره مى‌كند و مى‌گويد: مردم حس مى‌كنند كه مى‌توانند در سرنوشت سياسى‌شان مؤثر باشند. جامعه فعال‌تر از پيش است. هم اكنون در برخى مناطق كيف اعتراضاتى عليه تصميمات دولتى در جريان است. مردم براى احقاق حقوقشان پا به عرصه عمل مى‌گذارند.
كوهوت مديريت ناصحيح، بى‌برنامگى و مشاجرات رايج را علل كاهش محبوبيت دولتمردان تازه به قدرت رسيده مى‌داند. وى مى‌افزايد كه برخى از معتمدان يوشچنكو و سرمايه‌گذاران عمده از اين امر سوء استفاده كرده‌اند. اما از نگاه كوهوت دلايل واخورگى مردم از اينها ژرف‌تر است. وى مى‌گويد كه تغيير قدرت در اوكراين سيستم را تغيير نداد. تنها تغيير اين بود كه مهره‌هايى جديد وارد همان سيستم كهنه قبلى شدند. آنان نيز مانند اسلافشان تنها منافع خود را جستند. كوهوت مى‌افزايد، مشكل ديگر عدم قابليت كافى هواداران يوشچنكو در پست‌هاى جديدشان است، ۱۸ هزار كارمند سابق بدليل فساد، اخراج شده‌اند و جايشان را جوانان بى‌تجربه گرفته‌اند.
حتى دولت جديد يورى يخانوروف نيز نمى‌داند كه بدرستى خواستار چيست؟ با اين حال نزديك شدن انتخابات پارلمانى مقرر در ماه مارس همه را بار ديگر به تبليغات و كارزارهاى انتخاباتى كشانده است. اوضاع به حدى نابسامان است كه حتى ويكتور يانوكوويچ نيز كه بدليل تقلب‌هاى وسيع انتخاباتى كنار گذاشته شد، قصد دارد باز هم وارد ميدان شود. طرفداران وى مىگويند كه بايد به اصول پيشين بازگشت و عليه بحران به مبارزه برخاست. در حالى كه حاصل بازگشت به سيستم كهنه وابستگى اقتصادى و دستمزدهاى اندك مردم خواهد بود و دردى را دوا نخواهد كرد.
اين چنين است كه مردم چشم اميد به انتخابات پارلمانى آينده دوخته‌اند. آنان اميد دارند تا با تصويب قوانين جديد ميدان‌داران مبارزات انتخاباتى، احزاب باشند و نه شخصيت‌ها، شخصيت‌هايى كه تنها به بدليل سوابق‌شان اولويت‌هايى براى كسب كرسى‌هاى مجلس و مصونيت‌هاى متعاقب آن نصيب‌شان مى‌شود.