اهداف احتمالى آمريكا از مانور نظامى در خليج فارس / گفتگو با بيژن حكمت
۱۳۸۶ فروردین ۸, چهارشنبه
برخى رسانه‌ها افزايش تحركات نظامى آمريكا در اين منطقه را، زمينه‌سازى ايالات متحده براى حمله نظامى به ايران ارزيابى مى‌كنند.
در همين زمينه، بيژن حكمت تحليلگر سياسى و از اعضاى شوراى هماهنگى اتحاد جمهوريخواهان ايران، به پرسش‌هاى صداى آلمان پاسخ داده است.
مصاحبه‌گر: بهنام باوندپور
آقای حکمت، مدت کوتاهی پس از تصویب قطعنامه‌ی ۱۷۴۷ شورای امنیت علیه ایران، گسترده‌ترین مانور نظامی آمریکا در نزدیکی آبهای مرزی ایران آغاز شده. کوین آندهال یکی از فرمانده‌هان نیروی دریایی آمریکا اعلام کرده است که این مانور را نباید تهدیدی علیه ایران ارزیابی کرد. آیا به نظر شما هم با توجه به گسترده‌بودن این مانور، تحرک‌های نظامی‌يى از این دست حاوی پیامی برای ایران نیست؟
بيژن حکمت: چرا، حتما. به نظر من این مانورها نوعی شاخ و شانه‌کشیدن دو کشور در مقابل همدیگر است، ولی خب هر تدارک نظامی الزاما به جنگ نمی‌کشد و به نظر من فعالا در کوتاه‌مدت با راهبردی که آمریکا اتخاذ کرده تجاوز نظامی محتمل به‌نظر نمی‌رسد و روبرت گیت هم، اگر اشتباه نکنم، گفته است که این مانورها حاوی پیامی برای ایران هست. آمریکا به نظر من با این مانورها و گسیل نیرو اصولا به خلیج‌فارس این پیام را می‌دهد که اگر جمهوری‌اسلامی ایران قطعنامه‌های شورای امنیت را نپذیرد و در عراق هم با آمریکایی‌ها مصالحه نکند، کار به جنگ خواهد کشید. و جمهوری اسلامی هم با نشان‌دادن قابلیت‌های دفاعی خودش می‌گوید، این جنگ برای آمریکا گران تمام خواهد شد.
پس آیا به نظر شما این مانور را می‌شود آن‌طور که بعضی از تحلیلگرها یا مقامات جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده‌اند، جنگ روانی ارزیابی کرد؟
بيژن حکمت: نه جنگ روانی نیست، این عزم هر دو کشور را نشان می‌دهد در یک استراتژی که هر دو اتخاذ کرده‌اند. ببینید، تقابلی که بر سر مسئله‌ی هسته‌ای ایران میان جمهوری اسلامی و دولتهای بزرگ، بخصوص آمریکا، بوجود آمده با پافشاری طرفین روی استراتژی‌های تاکنونی‌شان ما را در منطقه‌ی جنگ قرار داده است و طبیعتا وقتی در چنین منطقه‌ای قرار گرفتی، هردو باید عزم خودشان را برای اين امر نشان بدهند.
خبرگزاری روسى «ریانووستی» در گزارشی که دیروز منتشر کرده مدعی شده که افزایش تحرک نیروهای نظامی آمریکا در حوالی آبهای ایران نوعی زمینه‌چینی برای تعرض احتمالی آمریکا به تاسیسات اتمی و نظامی ایران است. به نظر شما بخصوص با توجه به بالاگرفتن اختلاف روسیه و ایران بر سر نیروگاه بوشهر، ممکن است که دولت روسیه، چه در رابطه با برنامه‌ی هسته‌ای ایران و چه در رابطه با مقاصد احتمالی نظامی آمریکا در رابطه با ایران، به اطلاعات جدیدی دست پیدا کرده باشد؟
بيژن حکمت: راجع به جزییات اطلاعات روسیه و اینکه تا چه اندازه این اطلاعات می‌تواند در موضع‌گیری این کشور موثر باشد، الان صحبت دقیقی نمی‌شود کرد. ولی من شما را مراجعه می‌دهم به صحبتی که چندماه پیش، قبل از تصویب این قطعنامه‌ها، آقای لاوروف کرد و گفت که تصویب این قطعنامه‌ها عملا ما را در منطقه‌ی جنگ قرار می‌دهد. یعنی این قطعنامه تصویب می‌شود، اثرگذار نخواهد بود، ایران خواهد پذیرفت و سرانجام استراژی نظامی جلو خواهد رفت. و به همین علت آنموقع یکنوعی تامل از خودشان در تصویب این قطعنامه‌ها نشان می‌دادند. بعدا تصویر پشت سر همین قطعنامه‌ها نشان می‌دهد که روسیه با آمریکا در این زمینه کاملا هماهنگ شده و آمریکا توانسته با اجماعی که بوجود آورده زمینه را برای افکار بین‌المللی عمومی برای جنگ فراهم بکند.
علاوه بر تنش میان واشنگتن و تهران بر سر برنامه‌ی اتمی ایران، مانور اخیر آمریکا در خلیج‌فارس چهار روز پس از دستگیری ۱۵ ملوان انگلیسی توسط جمهوری اسلامی انجام می‌شود که باعث واکنش تند دولت انگلستان هم شده است، تا جایی که تونی بلر نخست وزیر بریتانیا با لحنی تهدیدآمیز از امکان مرحله‌ی جدیدی در برخورد با ایران سخن گفته. آیا میان دستگیری تفنگداران دریایی انگلستان و مانور نظامی آمریکا ارتباطی را می‌بینید؟
بيژن حکمت: من فکر می‌کنم در مجموع اینها دارند به همدیگر چنگ و دندان نشان می‌دهند و طبیعتا چه دستگیری ملوانان انگلیسی و چه دستگیری قدیمتر نمایندگان جمهوری اسلامی در اربیل و چه مانورهای نظامی که از مدتها پیش شروع شده و الان به فازهای جدید اینها می‌رسیم، اینها همه چنگ و دندان نشان‌دادن و شاخ وشانه‌کشیدن هست. به نظر من هیچکدام اینها الان در کوتاه‌مدت به تجاوز نظامی به ایران نخواهد انجامید. گرچه ممکن است حملات محدودی اینجا و آنجا، در مرزها، در مرز عراق صورت بگیرد برای جلوگیری از ورود اسلحه. ولیکن آمریکا منتظر هست که اجماع بین‌المللی یا اجماع عمومی که در شورای امنیت بوجود آورده و افکار عمومی را در کشور خودش و در سایر کشورهای جهان مساعد بکند و تا آنجایی جلو برود که اگر ایران به هیچکدام از این قطعنامه‌ها اعتنایی نکرد، آنموقع تجاوز به تاسیسات هسته‌ای و حتا زیربنایی ایران را آغاز بکند.
شما اقدام نظامی آمریکا علیه ایران را در شرایط کنونی منتفی می‌دانید...
بيژن حکمت: در کوتاه‌مدت بله! تاکید می‌کنم که ما در یک منطقه‌ی جنگ قرار گرفته‌ایم.
بله. حالا پرسشی که اینجا مطرح می‌شود: مانور گسترده‌ی نظامی آمریکا در خلیج فارس همزمان شده با مانور نظامی ایران موسوم به «رزمایش دریایی اقتدار». آیا به نظر شما در شرایط بحرانی کنونی، ممکن است که مثلا یک اشتباه کوچک به‌اصطلاح انسانی، پیامدهایی فاجعه‌بار را به‌همراه داشته باشد؟
بيژن حکمت: البته هیچ چیز غیرممکن نیست و همیشه ممکن است کار از منطق و استراتژی انسانها دربرود. ولی استراتژی عمومی آمریکا این نیست که الان جنگ را آغاز بکند و همانطور که گفتم کوشش‌اش این است که این اجماع جهانی را با قطعنامه‌های شورای امنیت جلو ببرد و وقتی که ایران کاملا منزوی شد و هیچکدام از این قطعنامه‌ها را اجرا نکرد، آنموقع دست به تعرض نظامی بزند.