اهدای جایزه نوبل فیزیک به پتر گرونبرگ از آلمان و آلبرت فرت از فرانسه

کادمی سلطنتی علوم در استکهلم اعلام کرد که اهدای جایزه نوبل در رشته فیزیک به پیتر گرونبرگ (Peter Grünberg) و آلبر فرت (Albert Fert) برای روش تکنیکی جدیدی است که میزان اطلاعات ذخیره شده بر روی دیسک سخت را به مقدار قبل ملاحظه ای افزایش می دهد. این روش سبب کوچکتر شدن دستگاه های کامپیوتری در سال های گذشته شده است.

پتر گرونبرگ در مرکز پژوهشی در شهریولیش در غرب آلمان و آلبر فرت در مرکزپژوهشی مشترک دانشگاه پاریس و شرکت طالس در فرانسه مشغول به کار هستند. این دو پژوهشگر، مستقل از یکدیگر، موفق به کشف تاثیرات مقاومت بزرگ مغناطیسی (Giant Magnetoresistence)، در سال ۱۹۸۸ شده اند. این کشف بطور مشخص منجر به ساخت و تکمیل قطعاتی برای خواندن اطلاعات از روی دیسک سخت کامپیوترهای کوچک شد. این کشف بدنبال خود سبب تکامل دستگاه های صوتی نظیر، MP3 و ضبط صوت های قابل حمل ، و همچنین وسایل تصویری شامل دستگاه های پخش و ضبط DVD و دوربین ها شد. این وسایل از سوی دهها میلیون نفر روزانه مورد استفاده قرار می گیرند. گنجایش این دستگاه در سال های گذشته هزاران برابر شده و با واحد های گیگا بایت محاسبه می شود. گرونبرگ و فرت پدران وموسسان ”اسپین الکترونیک“، Spin-Elektronik می باشند. اسپین الکترونیک صورت پیشرفته تری از رشته الکترونیک است. این کشف و مصارف تکنیکی آن در زمره نانو فنآوری است. بنا به تخمین مراکز پژوهشی این کشف تاکنون بیش از ۱۰۰ میلیارد یورو فروش کالاهای الکترونیکی را به همراه داشته است.

پتر آندریاس گرونبرگ در۱۸ ماه مه در سال ۱۹۳۹ میلادی در شهر پیلزن در جمهوری چک امروزی بدنیا آمد. در سال ۱۹۴۶، پس از پایان جنگ جهانی دوم، خانواده او در ایالت هسن در قلب آلمان امروزی ساکن شد. گرونبرگ تحصیلات خود را در دانشگاه فرانکفورت و دارمشتاد به پایان رساند و در دوره های پژوهشی در کانادا، امریکا و ژاپن شرکت جست. گرونبرگ به همراه همسرش ، هلما، صاحب سه فرزند است. او تاکنون به مناسبت های مختلفی برنده جوایزی زیادی شده است که از آن جمله می توان به جایزه مخترعان اروپا در سال ۲۰۰۶ اشاره کرد.

ظاهراً دریافت این جایزه سبب شگفتی گرونبرگ نشده است وی در اینباره می‌گوید:

«پیش از این نیز چند جایزه دیگردریافت کرده بودم. همه به من می گفتند که حال تنها جای جایزه نوبل خالی ست. با این حساب انتظار آن را داشتم، اما به هرحال این خبری غیر مترقبه است. توسعه و تکامل کامپیوتر در سالهای گذشته نشان می دهد که کشف من سهم بزرگی برای صنعت کامپیوتر و تمام رشته های مربوطه داشته است. »

جایزه نوبل در سال جاری مانند سال گذشته بالغ بر ۱۰ میلیون کرون سوئد برابر با ۱،۱۱ میلیون یورو می باشد. که میان ایندو تقسیم می شود. این مبلغ به همراه مدال هایی در ۱۰ دسامبر امسال به ایندو در استکهلم اهدا خواهد شد.

آلبر فرت که ۶۹ سال دارد، درباره دریافت جایزه نوبل می گوید:

«من از دریافت این جایزه مفتخرم و برای خانواده و همکارانم، بخصوص همکاران جوانم بسیار خوشحال ام. من بسیار خوشنودم که دردریافت این جایزه با دوستم پیتر گرونبرگ، شریک هستم. ما بطور مستقل نایل به این کشف شدیم، اما پس از آن همیشه با یکدیگر تبادل نظر و همکاری خوبی داشتیم. این نمونه خوبی برای تبادل نظر ثمربخش میان دو کشور است.»

پتر گرونبرگ با دریافت جایزه نوبل امسال، جا در پای دیگر فیزیکدانان برجسته آلمانی مانند، ویلهم کنراد رونتگن، ماکس پلانک، آلبرت اینشتین و ورنر هایزنبرگ می گذارد.

شهرام اسلامی