اولين گام‌ها در راهى طولانى
۱۳۸۵ اسفند ۲۰, یکشنبه
برگزارى كنفرانس امنيتى بغداد در روز گذشته برداشتن اولين گام در راهى درست است. در اينباره مى‌توان به سادگى به اتفاق نظر رسيد. اما حال اين پرسش مطرح مى‌شود كه راه درست كدام است و هدف چيست؟ از ديد امريكايى‌ها و عراقى‌ها پيش از همه پايان دخالت نيروهاى خارجى، از ديد سوريه و بويژه ايران، خاتمه دادن به سلطه نظامى در اين كشور و از ديد همسايگان ديگر و كشورهايى كه بطور مستقيم از درگيرى هاى در اماند، ايجاد ثبات در عراق و ممانعت از گسترش آتش ناامنى در منطقه.
باوجود اينكه در نظر اول اختلافاتى در اين ديدگاه‌ها به چشم مى‌خورند، اما داراى نكات پايه‌اى مشتركى نيز هستند، و اين درست نكته مثبت در برگزارى كنفراس امنيتى بغداد بود. جلسه‌اى كه در آن نمايندگان شانزده كشور جهان شركت داشتند و بعد از پايان دوره اقتدار صدام حسين اولين همايش از اين نوع به حساب مى‌آيد. همه خواستار پايان دادن به خونريزى‌ها در منطقه هستند و پيش از همه عادى شدن اوضاع عراق و همچنين دير يا زود، خروج نيروهاى آمريكايى از اين كشور.
همه حتى آمريكائيان هم از جمعى غيرعادى سخن مى‌گويند، زيرا نمايندگان ايران و سوريه نيز در كنار ميز در اين اجلاس حضور داشتند. اگرچه كه هنوز كاملا به شكل رسمى و ادارى با يكديگر برخورد مى‌شود، و در مورد آنچه كه مربوط به مناقشه اتمى با ايران است و يا به پيشرفت امور در لبنان مربوط مى شود، با لحن تهديدآميز و يا با دشنام از يكديگر ياد مى گردد.
اگر اولين دور گفتگوها در بغداد نتيجه اى را به همراه نداشته باشد، از ادامه مذاكرات و تشكيل گروه هاى كارى سخن در ميان است. به اين معنى كه ديدار در بغداد اين مسئله را نشان داد كه فقط حمله نظامى و تحريم اقتصادى نيست كه نتيجه اى را ببار مى آورد. اگر اصولا بتوان از نتيجه اى سخن گفت، شكل گفتگوى مستقيم است كه مى تواند موفقيت آميز باشد.
اين سخن خردمندانه را نبايد از ياد برد كه ”قرارداد صلح ميان دوستان منعقد نمى شود، بلكه ميان دشمنان است كه توافق حاصل مى گردد.“ اين موضوع را مى توان در مورد نمونه عراق و تلاش ها در كنفرانس بغداد نيز بكار برد.
تمامى طرف ها مى بايد اين مسئله را ببينند كه عليرغم اختلاف عقيده اى كه تا بحال وجود داشته، در نهايت هدف مشتركى را دنبال مى كنند و قادر هستند كه با يكديگر به گفتگو بنشينند و تا حدودى تشريك مساعى نمايند. درست مانند زمان سقوط صدام حسين كه آمريكائيان و ايرانيان در كنار نمايندگان ديگر كشورها در مادريد در گرد يك ميز نشستند و كمك به عراق را پذيرفتند.
از آن به بعد هر روزنه اميد و خوشبينى كه عراق بتواند به زودى دموكراسى و آزادى دست يابد، خاموش شده استو در همين حال وظيفه همه در اين ميان بزرگتر مى شود كه از هر موقعيتى براى رسيدن به اين هدف سود جويند. ديدار بغداد اولين نشانه دست يابى به اين آگاهى بود. مى توان گفت كه تغيير بزرگى روى نداده، اما شايد نور كوچكى در اين راه تاريك و طولانى روشن شده است.