ايران در هفته‌اى كه گذشت: انسداد سياسى بيشتر در سايه جنجال اتمى
۱۳۸۵ تیر ۱۰, شنبه
در عرصه حل مناقشه اتمى ميان ايران و جهان غرب، اكنون ديگر بحث تنها بر سر زمان است. وزيران خارجه هفت كشور صنعتى و روسيه، اين هفته، در نشست مسكو، از ايران خواستند كه تا روز پنجم ماه ژوئيه، به آخرين پيشنهاد جهان غرب پاسخ بدهد. اما منوچهر متكى وزير خارجه جمهورى اسلامى اعلام كرد كه ايران براى تصميم گيرى نهائى تا ماه اوت وقت مى‌خواهد. متكى البته تصريح كرد كه دولت ايران پيشنهاد غرب را به صورت جدى و عميق بررسى خواهد كرد.
على لاريجانى دبير شوراى عالى امنيت ملى جمهورى اسلامى، قرار بود اين هفته با خاوير سولانا مسئول امور خارجى اتحاديه اروپا ديدار كند. اما اين ديدار، به دلايل اعلام نشده، به روز پنجم ژوئيه موكول شد. به گفته متكى، پس از اين ديدار خواهد بود كه مقامات ايرانى مى توانند درباره پيشنهاد تازه غرب تصميم بگيرند.
آمادگى آمريكا براى مذاكره مستقيم با جمهورى اسلامى، يكى از مهمترين فرازهاى پيشنهاد اتحاديه اروپا است. رهبران سياسى جمهورى اسلامى، در ماه هاى پيش از طرح اين پيشنهاد، تلاش هاى گسترده اى را براى راضى كردن آمريكا به مذاكره به كار بستند و حتى رسما اعلام شد كه كوفى عنان ميانجيگرى ميان تهران و واشنگتن را در اين زمينه پذيرفته است. اما پس از ارائه پيشنهاد تازه غرب، بسيارى از مقامات ايرانى، وانمود كردند كه مذاكره مستقيم، صرفا خواست واشنگتن است. جالب تر از همه، تغيير لحن آيت الله سيدعلى خامنه اى بود. وى، هنگامى كه موضوع مذاكره با آمريكا در بغداد مطرح شد، اعلام كرد كه اگر ايران بتواند مواضع خود را در اين مذاكرات روشن كند، اشكالى بر آن نيست. اما اين هفته، مذاكره را بى‌فايده خواند و گفت كه ما نيازى به آن نداريم. واكنش آمريكائى‌ها جالب‌تر از اين بود. تونى اسنو سخنگوى رئيس جمهور آمريكا گفت: ”از ايران، صداهاى متفاوتى به گوش مى رسد. جواب نهائى را، در اين زمينه على لاريجانى به خاوير سولانا خواهد داد”.
و اما در سايه جنجال‌هاى بين‌المللى مربوط به برنامه اتمى، در داخل كشور، فضاى سياسى و اجتماعى هر روز بيشتر بسته مى شود. پس از دستگيرى رامين جهانبگلو، على اكبر موسوى خوئينى دبير كل سازمان ادوار تحكيم وحدت هم ، اواخر خردادماه روانه زندان شد. اين در حالى است كه اسانلو دبير سنديكاى كاركنان شركت واحد نيز، هنوز در زندان به سر مى برد و هيچكس نمى داند كه كى آزاد خواهد شد. اكبر گنجى، روزنامه نگار ناراضى ايرانى، كه پس از پشت سر نهادن دوران طولانى زندان، اكنون در اروپا به سر مى برد، اخيرا اعلام كرد كه اگر اين زندانيان به زودى آزاد نشوند، در داخل و خارج از كشور اعتصاب غذاهاى گسترده سازمان داده خواهد شد.
اعتراض به وضعيت حقوق بشر در ايران، به ناراضيان داخلى محدود نمى‌شود. به عنوان نمونه، اين هفته، ريچارد پرل يكى از سرشناس ترين نومحافظه كاران آمريكا، طى مقاله‌اى در واشنگتن پست، سياست وزارت خارجه كشورش را در زمينه مماشات با ايران مورد انتقاد شديد قرار داد. وى، كه تنظيم كننده سناريوى تغيير رژيم هاى خودكامه در خاورميانه است، در اين مقاله از جمله نوشت: ”مجموعه پيشنهادهاى تشويقى دولت بوش و متحدان اروپائى اش، فشار بر روحانيون حاكم بر ايران را كاهش داده و به آن ها اين فرصت را مى دهد كه مخالفان داخلى را سركوب و برنامه كسب سلاح اتمى را سر فرصت جلو ببرند”.
خبرگزارى فرانسه نيز، ضمن انتشار خبر اعدام يك جوان ۲۲ ساله شيرازى در ملا عام، گزارش داد كه در نيمه اول سال جارى مسيحى، ۶۸ نفر در ايران اعدام شده اند. اين جوان به قتل عمد متهم بود. اما خبرگزارى فرانسه نوشت: ”در ايران، افراد به جرم‌هاى ديگرى مثل خيانت، جاسوسى، همجنس گرائى، روسپيگرى و الحاد هم اعدام مى‌شوند”.