ايران در هفته‌اى كه گذشت: شانس نهائى براى برون رفت از بن‌بست
۱۳۸۵ خرداد ۱۳, شنبه
پنج عضو دائمى شوراى امنيت سازمان ملل متحد و آلمان، سرانجام پس از چند نشست ناكام، روز جمعه اين هفته، توانستند به استراتژى مشتركى در برابر برنامه اتمى ايران دست يابند. بنا به اظهار مارگارت بكت وزير خارجه انگلستان، پيشنهاد نهائى شش كشور، در برگيرنده مشوق‌هائى است كه مى‌تواند ايران را به توقف برنامه غنى سازى اورانيوم ترغيب كند. اما اگر اين كشور پيشنهاد تازه را نپذيرد، تصميم گيرى درباره ايران به شوراى امنيت سپرده خواهد شد.
وزير خارجه انگلستان، حاضر نشد تا پيش از مذاكره با مقامات ايرانى، جزئيات پيشنهاد شش كشور و مجازات‌هاى احتمالى را فاش كند، اما پيش از آن، واشنگتن پست گزارش داده بود كه آمريكا قصد دارد در صورت شكست مذاكره با ايران، اروپا و ژاپن را به تحريم‌هاى گسترده مالى عليه ايران وادارد. بر اساس گزارش برخى از رسانه‌هاى آلمان، در طرح پيشنهادى پنج عضو دائمى شوراى امنيت و آلمان نيز، پيش بينى شده است كه اگر ايران حاضر به توقف غنى سازى اورانيوم نشود، شش كشور، در كنار اتحاديه اروپا، از صدور ويزا براى مقامات ايرانى خوددارى و دارائى‌هاى ايران را در خارج از كشور بلوكه كنند.
به اين ترتيب، جمهورى اسلامى، كه تاكنون همواره شرط توقف غنى سازى اورانيوم را براى مذاكره با كشورهاى اروپائى يا آمريكا رد كرده، اكنون بر سر دوراهى تعيين كننده همكارى يا انزواى شديد قرار گرفته است. رهبران جمهورى اسلامى، از هفته‌ها پيش، براى مذاكره مستقيم با آمريكا دست به تلاش‌هاى گسترده زدند. آن‌ها، حتى كوفى عنان دبيركل سازمان ملل متحد، محمد البرادعى رئيس آژانس بين المللى انرژى اتمى و چند ديپلمات بانفوذ ديگر را ميانجى ساختند تا ايالات متحده آمريكا را به مذاكره مستقيم وادارند. جورج بوش كه ابتدا حاضر به مذاكره با جمهورى اسلامى نبود، در آغاز اين هفته، اعلام كرد كه در صورت توقف غنى‌سازى اورانيوم، دولت وى حاضر است مذاكره مستقيم با ايران را آغاز كند.
اين تحولات، از قضا همزمان شده است با بروز ناآرامى‌هائى در غرب و جنوب كشور. صاحبنظران ايرانى معتقدند كه اگر اين ناآرامى‌ها، در نتيجه بى‌توجهى به خواست‌هاى قانونى مردم گسترش يابد، مى‌تواند راه مداخله غير مستقيم خارجى را هموار سازد. به اين ترتيب، پيشنهادهاى تشويقى شش كشور و آمادگى مذاكره آمريكا، شانسى براى رهبران جمهورى اسلامى ايجاد كرده است كه كشور را از بن بست بيرون بكشند. كشورهاى اروپائى حتى پيش از اين اعلام كرده بودند كه در صورت تعطيل غنى‌سازى اورانيوم، حاضرند پيشرفته‌ترين تكنولوژى بهره بردارى صلح آميز از انرژى هسته‌اى را نيز، در اختيار ايران قرار دهند.
رويداد مهم ديگر هفته، در كنار ناآرامى‌هاى دانشگاه اميركبير، اقدام ۷۵ نفر از نمايندگان پارلمان اروپا براى جلوگيرى از صدور ويزا براى احمدى نژاد بود. آن‌ها، در نامه اى خطاب به رئيس اتريشى پارلمان اروپا، دليل درخواست خود را تكرار سخنان احمدى نژاد در زمينه نابودى اسرائيل و انكار كشتار يهوديان در جنگ جهانى دوم اعلام كردند. در ماه جارى، شاهد برگزارى مسابقات فوتبال جام جهانى هستيم كه تيم ملى ايران نيز در آن حضور دارد. ۷۵ نماينده پارلمان اروپا، در نامه خود، همچنين از دولت آلمان خواسته‌اند كه مانع مسافرت احمدى نژاد به اين كشور شود.