ايران در هفته‌اى كه گذشت: شوراى امنيت و دشوارى تصميم گيرى درباره ايران
۱۳۸۵ تیر ۳۱, شنبه
شوراى امنيت سازمان ملل متحد، در شرايطى كه جنگ ويرانگر لبنان اعضاى آن را به سختى مشغول كرده است، اكنون بايد به بررسى پرونده اتمى جمهورى اسلامى ايران بپردازد. در پيش نويس قطعنامه‌اى كه پنج عضو دائمى شورا و آلمان اين هفته تسليم شوراى امنيت كردند، پيش بينى شده است كه اگر ايران تا ماه اوت برنامه غنى سازى اورانيوم را متوقف نكند، امكان اعمال مجازات‌هاى ديپلماتيك و اقتصادى عليه اين كشور وجود خواهد داشت.
در بحث‌هاى مقدماتى پيرامون اين متن، روسيه و چين، با استناد به فصل هفتم منشور سازمان ملل متحد مخالفت ورزيدند و اين امر سبب تجديد نظر در پيش نويس شد. فصل هفتم منشور سازمان ملل، به شوراى امنيت اختيار مى دهد كه در صورت لزوم، اقدام نظامى را عليه كشور خاطى تجويز كند.
همزمان با تسليم پيش نويس نهائى، كه از ديد سياستمداران غربى تصويب آن در شوراى امنيت قطعى خواهد بود، خبرگزارى فرانسه گزارش داد كه ماموران گمرك بلغارستان، يك كاميون را متوقف كرده‌اند كه حامل مواد راديواكتيو براى ايران بوده است. به گفته سخنگوى گمرك بلغارستان، مبدأ حركت كاميون مذكور انگلستان بوده است. درباره اين خبر، جزئيات بيشترى فاش نشد، اما انتشار آن، بر اين شائبه دامن زد كه جمهورى اسلامى ايران همچنان در تلاش دستيابى به تكنولوژى ساخت بمب اتمى است.
از سوى ديگر، بيانيه شوراى عالى امنيت ملى جمهورى اسلامى و نامه محمود احمدى نژاد به صدراعظم آلمان، سبب شد كه سياستمداران غربى در زمينه نحوه برخورد با برنامه اتمى ايران بار ديگر دستخوش ترديد شوند. شوراى عالى امنيت ملى، در بيانيه خود، ضمن تاكيد بر آمادگى ايران براى مذاكره، تهديد كرد كه اگر شوراى امنيت سازمان ملل به جاى گفت و گو مسير تقابل را پيش بگيرد، ايران نيز در سياست هسته‌اى خود تجديد نظر خواهد كرد”. اين، به معناى قطع همكارى با آژانس بين‌المللى انرژى هسته‌اى، جلوگيرى از بازرسى‌هاى اين آژانس و ادامه فعاليت‌هاى هسته‌اى است.
همزمان با اين تحولات، خبرگزارى آلمان گزارش داد كه نامه‌اى از محمود احمدى‌نژاد تسليم دفتر خانم آنگلا مركل صدراعظم آلمان شده است. جزئيات اين نامه فاش نشد، اما منابع آلمانى اعلام كردند كه احمدى نژاد در اين نامه نيز، بدون اشاره به بحران اتمى، تنها مسائلى را درباره اسرائيل مطرح كرده است. دو روز پيش از تسليم اين نامه، رئيس جمهورى اسلامى آمريكا را به عدم دخالت در مذاكرات اتمى ميان ايران و اتحاديه اروپا فراخواند. وى گفت: ”ايران مى‌خواهد با اروپائيان بدون اعمال نفوذ آمريكا درباره مساله هسته‌اى مذاكره كند”.
مجموعه اين رخدادها، اكنون كار را براى شوراى امنيت سازمان ملل متحد دشوار ساخته است. در حالى كه آمريكا ايران و سوريه را به كمك براى بازپس دادن سربازان ربوده شده اسرائيلى فراخوانده است، اعمال تنبيه عليه جمهورى اسلامى، مى‌تواند اميد به حل بحران لبنان را كاهش دهد. با اين همه، سرگئى لاوروف وزير امورخارجه روسيه، در يك گفت و گوى راديوئى، امكان تحريم اقتصادى ايران را در مرحله بعدى منتفى ندانست.
در اين ميان، منوچهر متكى وزير امورخارجه جمهورى اسلامى، كه قرار بود براى مذاكره پيرامون تنش اتمى ايران به هند سفر كند، برنامه سفر خود را لغو كرد. آنچه در سال‌هاى اخير مناسبات ايران و هند را گرم تر كرده، طرح انتقال خط لوله گاز ايران به هند است كه بايد از خاك پاكستان بگذرد. همين طرح، سبب نزديكى هند و پاكستان نيز شده است. اما درگيرى‌هاى خشونت آميز اخير كشمير و انفجار خونين قطار در بمبئى، بار ديگر مناسبات سياسى دو كشور را تيره ساخت. سرويس‌هاى اطلاعاتى هند، سازمان امنيت پاكستان را متهم به دخالت در بمب گذارى‌ها كردند.