ايران در هفته‌ای كه گذشت: فشارهای خارجی، تنگنای داخلی
۱۳۸۴ آذر ۴, جمعه
شوراى حكام آژانس بين المللى انرژى اتمى، در همايش روزهاى پنجشنبه و جمعه خود، باز هم از ارجاع پرونده ايران به شوراى امنيت سازمان ملل متحد خوددارى كرد و راه را براى مذاكره باز گذاشت. اما به گزارش خبرگزارى آلمان، تقريبا تمام كسانى كه پشت تريبون قرار گرفتند، از جمهورى اسلامى مصرانه خواستند كه به خواست شوراى حكام تمكين كند و از غنى‌سازى اورانيوم بپرهيزد.
در اين ميان، لحن نمايندگان آمريكا و انگلستان، تهديدآميزتر و جدى‌تر از هميشه بود. نماينده انگلستان گفت: ”روزنه ديپلماسى براى هميشه باز نخواهد ماند” و نماينده آمريكا اظهار داشت: ”ما پرونده ايران را به شوراى امنيت خواهيم فرستاد. اما زمان اين كار را خودمان تعيين می‌كنيم”.
هم اروپائى‌ها و هم آمريكائى‌ها، همچنان به نقشى اميد بسته‌اند كه روسيه ممكن است بتواند در زمينه حل بحران اتمى ايران ايفا كند. روسيه پيشنهاد كرده است كه برنامه غنى سازى اورانيوم در خاك اين كشور انجام شود و ايران تنها در مراحل مقدماتى اين كار به فعاليت خود ادامه دهد. اما در آستانه نشست شوراى حكام، اسنادى از ايران به آژانس بين المللى انرژى اتمى رسيد كه نشان می‌داد جمهورى اسلامى طرح‌هاى ساخت برخى از قطعات بمب اتمى را به دست آورده است. هرچند كه رهبران ايران ادعا كردند چنين طرح‌هائى در سايت‌هاى اينترنتى وجود دارد، كارشناسان خارجى اين ادعا را نپذيرفتند و اعلام كردند با توجه به اسناد تازه، ديگر ترديدى وجود ندارد كه ايران قصد ساختن بمب اتمى را دارد.
به موازات اين تحولات، سفر جلال طالبانى رئيس جمهور عراق به تهران و پشتيبانى آيت الله خامنه‌ای از مبارزه دولت عراق با شورشيان ، از اهميت زيادى برخوردار بود. رهبر مذهبى جمهورى اسلامى عمليات انتحارى و تروريستى را در عراق محكوم كرد، اما در عين حال آمريكا را تنها مسئول اين وضعيت دانست. از ديد مفسران غربى، اقدامات دولت عراق، بدون جلب نظر آمريكا صورت نمی‌گيرد و سفر جلال طالبانى، نشان می‌دهد كه آمريكائى‌ها مايلند از جمهورى اسلامى ايران براى ايجاد ثبات در عراق استفاده كنند. از ديد اين مفسران، همين نياز سبب مماشات آمريكا بر سر برنامه‌هاى اتمى جمهورى اسلامى است.
در عرصه داخلى، با اين كه هم مجلس و هم نهاد رياست جمهورى را محافظه كاران قبضه كرده اند، مجلس، اين هفته براى سومين بار از تاييد وزير نفت پيشنهادى رئيس جمهور سر باز زد. آسوشيتدپرس اين امر را نشانه تشديد تضاد ميان دو نهاد قلمداد كرد و نوشت: ”سفراى خارجى مخالفت مجلس را نشانه موقعيت ناخوشايند احمدى نژاد می‌دانند. از زمان استقرار جمهورى اسلامى، اين نخستين بار است كه مجلس سه بار پياپى به مخالفت با يك پيشنهاد رئيس جمهور می‌پردازد”.
در شرايطى كه افكار عمومى هم در داخل ايران و هم در خارج از آن نگران بسته شدن روز افزون فضاى سياسى و فرهنگى كشور است، روز پنجشنبه اين هفته، اتحاديه اروپا نيز جمهورى اسلامى را به خاطر نقض شديد حقوق بشر نكوهش كرد. همچنين، شوراى شهر فلورانس، با توافق تمام احزاب حاضر در آن، اكبر گنجى را به عنوان شهروند افتخارى به رسميت شناخت. يك روز بعد از آن، شوراى شهر پراتو نيز پذيرش گنجى را به عنوان شهروند افتخارى خود مورد بررسى قرار داد و شايع شد كه شوراى شهر رم نيز تصميم دارد دست به اقدام مشابهى بزند. اكبر گنجى، در نتيجه اعتصاب غذاى طولانى خود نزد افكار عمومى جهانيان به سمبول مقاومت در ايران تبديل شده است.
از سوى ديگر، ناصر زرافشان وكيل خانواده‌هاى قربانيان قتل‌هاى زنجيره‌ای كه پس از مدت‌ها حبس اكنون در مرخصى استعلاجى به سر می‌برد، در مراسم سالگرد قتل فروهرها با استقبال شديد مردم روبرو شد. همه اين قرائن نشان می‌دهد كه جنبش آزاديخواهى ايران، هم در داخل كشور از پا نيافتاده و هم از پشتيبانى بين المللى برخوردار است.
نمايش ۱۳۰ اثر از دوازده زن نقاش ايرانى در موزه لودويگ شهر كوبلنز آلمان، يك نمونه ديگر از تحركى است كه به رغم فضاى سياسى بسته فعلى، در بطن جامعه ايران ادامه دارد. نمايشگاه آثار نقاشان زن ايرانى، تا بيستم ژانويه سال آينده ميلادى برپا خواهد بود.