ايران در هفته اى كه گذشت: بحران مناسبات بين المللى گسترش مى يابد

در شرايطى كه بر ميزان نگرانى كشورهاى اروپائى نسبت به برنامه هاى اتمى جمهورى اسلامى افزوده شده است، تامين نوعى امنيت حقوقى براى ۳۸۰۰ عضو سازمان مجاهدين خلق در عراق، در محافل سياسى تهران نشانه خواست آمريكا براى اعمال فشار احتمالى بر جمهورى اسلامى تلقى شد. به گزارش خبرگزارى فرانسه، دولت آمريكا مجاهدين خلق را مشمول قانونى دانسته است كه موقعيت افراد تحت حفاظت معاهده ژنو را به آنان مى دهد. به گفته آدام آرلى سخنگوى وزارت خارجه آمريكا، وضعيت مجاهدين به صورت فردى بررسى خواهد شد و هريك از آن ها كه در عمليات تروريستى عليه موتلفين دخالت نداشته باشد، مطابق معاهده ژنو از امنيت حقوقى برخوردار خواهد شد.

همكارى جمهورى اسلامى با القاعده

در يك نگاه كلى اين هفته را مى توان هفته اى دانست كه براى سرنوشت حكومت جمهورى اسلامى پيام خوشايندى نداشت . هفته قبل، گزارش پايانى كميسيون بى طرف مامور تحقيق پيرامون واقعه تروريستى يازده سپتامبر نشان داده بود كه تهران پس از انفجار كشتى نظامى USS Cole در اكتبر سال ۲۰۰۰ به اسامه بن لادن پيشنهاد همكارى در مبارزه با آمريكا را داده بود. همين گزارش، ضمنا ادعا مى كرد كه بين هشت تا ده نفر از اعضاى شبكه اى كه فاجعه يازده سپتامبر را به بار آوردند، پيش از آن، يك يا چند بار از طريق ايران به افعانستان رفته و بازگشته اند و گذرنامه هاى آنان به مهر ورود و خروج ايران ممهور نشده، تا هنگام سفر به آمريكا با مشكل كنترل شديدتر روبرو نشوند.
گزارش كميسيون، فضاى تيره اى ايجاد كرده بود كه اين هفته از يك سو با اوج گرفتن سر و صداهاى مربوط به فعاليت هاى اتمى جمهورى اسلامى و از سوى ديگر با تبرئه شدن متهم به قتل زهرا كاظمى بسيار تيره تر شد. به گزارش خبرگزارى آلمان، دادگاهى كه قرار بود يك مامور وزارت اطلاعات را به اتهام قتل زهرا كاظمى محاكمه كند، وى را به دليل كافى نبودن مدارك جرم آزاد كرد. اين امر با واكنش شديد دولت كانادا روبرو شد و به احضار سفير اين كشور از تهران انجاميد.

بحران در رابطه با اروپا

در چنين شرايطى، گزارش هاى خبرگزارى هاى گوناگون حكايت از آن دارد كه اعتماد كشورهاى آلمان، بريتانيا و فرانسه، نسبت به صداقت رهبران جمهورى اسلامى در زمينه برنامه هاى اتمى به شدت كاهش يافته است. وزراى خارجه اين سه كشور در سال گذشته براى حل و فصل مشكل انرژى اتمى به تهران سفر كردند. بسيارى از روزنامه هاى اروپا، در مقالات و گزارش هاى متعدد منعكس كننده نگرانى سياستمداران اروپائى بودند. در همين حال، گفتگوهاى سه جانبه آلمان، فرانسه و بريتانيا كه قرار بود با حضور وزيران خارجه سه كشور در لندن انجام شود، ناگهان به پاريس انتقال يافت و با شركت مديران كل وزارتخانه ها و نماينده اى از ايران برگزار شد. در اين ميان، روزنامه فيگارو در مقاله مفصلى براى نخستين بار فاش كرد كه ژاك شيراك رئيس جمهور فرانسه، در آخرين سفر حجت الاسلام حسن روحانى دبير شوراى امنيت ملى جمهورى اسلامى، به وى اخطار كرده است كه جمهورى اسلامى اگر به تعهداتى كه به سه كشور بزرگ اروپائى سپرده عمل نكند، نمى تواند روى ادامه مناسبات خود با اتحاديه اروپا و فرانسه حساب كند.
در جريان مذاكرات شوراى امنيت ملى با وزيران خارجه آلمان و فرانسه و انگلستان، حكومت جمهورى اسلامى متعهد شد كه تا تعيين تكليف اختلافات خود با آژانس بين المللى انرژى اتمى، از غنى سازى اورانيوم بپرهيزد. اما اندكى بعد، بازرسان اين آژانس گزارش دادند كه جمهورى اسلامى نه تنها به وعده هاى خود عمل نكرده، بلكه تجهيزات پيشرفته ترى را نيز براى غنى ساختن اورانيوم به دست آورده كه با آن مى تواند بمب اتمى بسازد.