ايران در هفته اى كه گذشت: تشديد احتمالى بحران با آمريكا و نزديكى بيشتر با روسيه

از كنار هم چيدن مجموعه خبرهائى كه اين هفته پيرامون برنامه هاى اتمى جمهورى اسلامى ايران انتشار يافت، چنين نتيجه گرفته مى شود كه بازى موش و گربه، همچنان، هم از سوى تهران و هم از سوى واشنگتن ادامه دارد. روز دوشنبه، محمد البرادعى رئيس آژانس بين المللى انرژى اتمى، در اجلاس دوره اى پيمان منع گسترش تسليحات هسته اى، از كشورهاى خليج فارس خواست كه غنى سازى اورانيوم را كه در حالت تعليق است، از سر نگيرند. او، از ايران نامى نبرد، اما در حوزه خليج فارس اين تنها ايران است كه برنامه غنى سازى اورانيوم را در دست دارد و موقتا به حالت تعليق در آورده است.

يك روز بعد، كمال خرازى وزيرخارجه جمهورى اسلامى، در همين اجلاس، به صراحت بيان كرد كه ايران قصد دارد فن آورى اتمى را در همه عرصه ها براى استفاده صلح آميز مورد بهره بردارى قرار دهد و غنى سازى اورانيوم نيز جزئى از آن است. در اين شرايط، يوشكا فيشر وزير امورخارجه آلمان ابراز اميدوارى كرد كه روند مناسبات ميان ايران و اروپا با از سرگيرى غنى سازى اورانيوم در آستانه انتخابات رياست جمهورى ايران به خصومت كشيده نشود، زيرا كه در غير اين صورت راهى جز مراجعه به شوراى امنيت سازمان ملل متحد باقى نخواهد ماند.

دو روز بعد، در روز پنجشنبه، محمد خاتمى رئيس جمهور اسلامى ايران اعلام كرد كه ايران به مذاكرات خود با دوستان اروپائى ادامه خواهد داد. حسن روحانى دبير شوراى امنيت ملى نيز گفت كه برنامه غنى سازى اورانيوم فعلا از سر گرفته نخواهد شد. دور بعدى گفت و گوها قرار است پس از برگزارى انتخابات رياست جمهورى ايران در ماه ژوئن برگزار شود.

در اين اوضاع و احوال، روزنامه اينترنتى Russland RU به نقل از محمد رضا آصفى سخنگوى وزارت امورخارجه جمهورى اسلامى گزارش داد كه ايران از ابتكار روسيه براى ايجاد يك نيروى واكنش سريع مشترك براى درياى خزر پشتيبانى مى كند. روسيه پيشنهاد كرده است كه اين نيروى واكنش سريع با مشاركت همه كشورهاى ساحلى تشكيل شود تا بتواند در صورت لزوم از ورود نيروهاى غير محلى به درياى خزر جلوگيرى كند. به گزارش روزنامه روسى، هدف از ايجاد نيروهاى واكنش سريع، علاوه بر مبارزه با تروريسم بين المللى، مقابله با دست اندازى نيروهاى غير محلى و در راس آن ها آمريكا به آب هاى خزر است.

افشاى اين گزارش همزمان شد با دستگيرى وزير انرژى هسته اى پيشين روسيه در سويس و بازداشت لارى فرانكلين كارمند بلندپايه پنتاگون در آمريكا كه در هر دو مورد پاى ايران نيز به ميان كشيده شد.

درباره دستگيرى يوگنى آداموف، رزنامه روسى ”ودوموستى” به نقل از يك همكار كرملين نوشت: ”آمريكا در جست و جوى اطلاعات آدامف درباره بخش هاى محرمانه برنامه اتمى روسيه است. آدامف جزئيات مربوط به همكارى هاى اتمى روسيه با ايران، هند و چين را مى داند”.

مامور بلندپايه وزارت دفاع آمريكا لارى فرانكلين نيز، متهم است كه اسرار محرمانه مربوط به ارتش آمريكا را در اختيار يك سازمان نزديك به جمهورى اسلامى قرار داده است.

مجموعه اين گزارش ها نشان مى دهد كه آمريكائى ها از همه امكانات ممكن بهره مى برند تا شرايط را براى اعمال فشار بر ايران مهيا سازند. اين فشار، همانطور كه وزيرخارجه آلمان هشدار داده است، در صورتى جدى خواهد شد كه گفت و گوهاى سه كشور اروپائى به نتيجه نرسد و جمهورى اسلامى همچنان بر غنى سازى اورانيوم پافشارى كند.

و اما در داخل كشور، دو ماه مانده به انتخابات رياست جمهورى، گروه هاى اجتماعى مختلف براى اثرگذارى بر روند انتخابات وارد گود مى شوند. اين هفته، از يك سو اعظم طالقانى نامزدى خود را براى مقام رياست جمهورى اعلام كرد و از سوى ديگر بحث حضور هاشمى رفسنجانى داغتر از هميشه شد. با توجه به حدود دوهزار نهاد غير دولتى متعلق به زنان يا مدافع حقوق آنان كه در سال هاى اخير ايجاد شده است، شركت يا عدم شركت زنان مى تواند نقشى تعيين كننده بر گرمى يا سردى انتخابات داشته باشد. همين هفته، نيروهاى ملى مذهبى نيز، كه در يكى دو سال اخير به شدت زير فشار بوده اند، با صدور بيانيه اى نسبت به پيامدهاى مخرب يك انتخابات غيرعادلانه و فرمايشى هشدار دادند و خواستار برگزارى انتخاباتى با معيارهاى شناخته شده بين المللى شدند.