«اچ دى ال» يا «تركيب فرشته محافظ»
۱۳۸۵ خرداد ۳, چهارشنبه
اواخر ماه گذشته ميلادى پروفسور بودو لوكا (Bodo Levkau)، از چهرههاى برجسته علمى آلمان موفق به دريافت جايزه معروف پاول مارتينى (Paul Martini) شد. اين جايزه كه هر ساله به بهترين كار علمى تحقيقاتى در زمينه پزشكى– داروسازى اهدا مى‌شود، بالغ بر بيست و پنج هزار يوروست. پروفسور لوكا و تيم بيست نفره او مدت پنج سال است كه مشغول تحقيق بر روى پروتئين معروف High-density Lipoprotein يا همان اچ دى ال (HDL) هستند. نتيجه پروژه پروفسور لودكا عملكرد و ساختمان اين پروتئين را مشخص‌تر كرده است. اچ دى ال و يا آنچه كه به ”تركيب فرشته محافظ“ معروف است در كبد توليد مى‌شود. اين پروتئين پس از توليد وارد جريان خون شده و همراه گردش خون در سراسر بدن، ملكولهاى چربى مازاد را به خود جذب و سپس در كبد تخليه مى‌كند.
نتيجه تحقيقات پروفسور لوكا مشخص كرده است حضور اين پروتئين نه تنها با حذف چربى از خون، ضريب ريسك سكته‌هاى قلبى را پايين مى‌آورد، بلكه عملكرد اچ دى ال كه مثل زباله جمع‌كن جداره رگها و قلب را تمييز مى‌كند، مانع از رسوب چربى در رگهاى خونى شده و تبادل اكسيژن ميان خون و سلولها را آسانتر مى‌كند. پروفسور لوكا و گروه او پس از آزمايش‌هاى موفقيت آميز بر روى حيوانات آزمايشگاهى توانستند ثابت كنند كه از اچ دى ال مى‌توان به صورت كاملأ تخصصى و دارويى استفاده كرد. نتيجه كار اين گروه نشان مى‌دهد تزريق اچ دى ال و يا تركيب دارويى كه از آن مشتق شده است تأثير مثبتى در درمان بيماريهاى قلبى– عروقى داشته است.
اواخر سال گذشته ميلادى بود كه پروفسور لوكا و گروهش تصميم گرفتند پروژهشان را به كميته اهدا جايزه پاول مارتينى معرفى كنند. هدف موسسه پاول مارتينى كه چهل سال پيش تاسيس شد، ايجاد پل ارتباطى ميان پژوهشگران، كارخانه‌هاى داروسازى و مراكز درمانى است. تفاوت جايزه اين انجمن با ساير جوايزى كه هر ساله در زمينه پزشكى در آلمان اهدا مى‌شوند در اين است كه هر گروه تحقيقاتى بدون آنكه به موسسه و يا كانون خاصى وابسته باشد و يا از طرف سازمانى حمايت شود مى‌تواند مستقلأ خودش را براى دريافت جايزه كانديد كند.
هيئت داورى گروه پنج نفره‌اى متشكل از پژوهشگران معروف و شناخته شده علمى–تحقيقاتى آلمان است كه در مورد پذيرش طرح‌هاى ارسالى تصميم‌گيرى مى‌كند. به طور متوسط هر سال حدود بيست طرح از ميان پروژه‌هاى رسيده پذيرفته مى‌شوند. نه تنها جايزه بيست و پنج هزار يورى اين انجمن، بلكه چهره بين‌المللى و معتبر اين نهاد جذابيت آنرا دو چندان كرده است.
پروفسور لوكا در مورد ارزش كارى گروه تحقيقاتى‌اش مى‌گويد: ”بالاترين ارزش كارى متعلق به آنهاست، به علت اينكه اين افراد هستند كه جزييات كار را پى می‌گيرند، براى هر گوشه كار چاره‌اى مى‌انديشند و طرح پروژه را كامل مى‌كنند. البته از نتيجه كار بهره مى‌برند. توشه‌اى كه آنها از اين تجربيات گرد مى‌آورند، نتيجه آموزش عملى است كه از آنها پژوهشگران مستقل آينده را مى‌سازد.“
پروفسور لوكا و تيم او تصميم گرفته‌اند پروژهشان با حمايت يكى از كارخانه‌هاى دارو سازى ادامه دهند. در واقع كسب جايزه انجمن پاول مارتينى اين طرح را به معروفيت جهانى رسانده است، آنچه كه مهمترين قسمت پروژه يعنى عملى كردن آن را ممكن مى‌سازد. اين فرصتى است كه از طريق ارتباط انجمن پاول مارتينى با معتبرترين كارخانه‌هاى داروسازى براى تمامى پروژه‌هايى كه سالانه موفق به كسب اين جايزه مى‌شوند، فراهم مى‌شود.
پروفسور لوكا در انتها اشاره مى‌كند: ” وقتى كه پروژه‌اى موفق به يافتن راه تازه‌اى مى‌شود، بهترين پاداش معرفى و انتشار عمومى آنست. در اصل معرفى پروژه به دنياست كه مهم است نه جايزه نقدى. آنچه كه مهم‌تر است معرفى گروه تحقيقاتى و نتيجه كار است. نتيجه كار نبايد در محدوده كار دانشگاهى و علمى باقى بماند بلكه كار علمى موفق آنست كه راهش را ميان نيازهاى روزمره باز كند.“
يعنى همانچه كه همكارى با آزمايشگاه‌هاى تشخيص طبى و كارخانه‌هاى داروسازى تعبير مى‌كنند.