اگر به عقب نگاه کنيم راه زيادى رفته ايم اما۰۰۰

مصاحبه گر: مريم انصاری

دويچه وله: دلم می خواهد تصويری از وضعيت جوانان افغانستان بعد از برافتادن حکومت طالبان و بعد از جنگ در شرايط فعلی بدهيد؟

روح اله ياسر: جوانان افغانستان را من در ۳ کاتگوری يا ۳ دسته تقسيم می کنم. يک، کسانی که در خود افغانستان بودند و در تمام جنگها آنجا بودند و جنگ ها را تجربه کردند. دو، کسانی که به پاکستان رفتند و ۳، کسانی که در ايران بودند. جوانان خود افغانستان بچه هايی هستندبا انررژی و پرکار، اما کم سواد. البته طبيعی نيز هست، چون در جريان جنگ مدرسه نبوده اند و درس نخوانده اند. کسانی که در پاکستان بودند اکثر به کارهای فنی وارد هستند و بچه هايی که در ايران بوده اند، بيشتر به کارهای فرهنگی پرداخته اند و پرمايه و بيشتر ایده آليست تر هستند.

دويچه وله: بزرگترين مشکلی که سد راه جوانان افغانستان است، چيست؟ کمبود مدرسه ، کمبود کار يا شرايط ناامن افغانستان است،و يا اينکه نبود يک سيستم جاافتاده در اين کشور است که بتواند کارها را روی روال خودش بيندازد؟ وقتی با جوانها حرف می زنيد بيشتر از چه چيزی گله می کنند؟

روح اله ياسر: مشکل افغانستان يک مشکل نيست، بلکه هزار مشکل وجود دارد که يکی نيز به ديگرى پيوسته است. مهمترين آنها اين است که سيستم آموزشی بايد آنها را از اين حالت، با توجه به شوک های جنگی و روانی ای که داشته اند، برگرداند. من فکر می کنم مشکل اساسی اين است و در حال حاضر گرچه ما حدود ۵ ميليون دانش آموز دختر و پسر داريم که نسبت به گذشته رقمی بسيار چشمگير است، ولى با تناسبی که بايد در افغانستان باشد کم است و به تناسب امکانات و فرزندان هم کم است. با توجه به اين در هيچ قسمت کاری صورت نگرفته است.

دويچه وله: ميزان سرمايه گذاری ای که بعد از جنگ شده توسط دولت جديد افغانستان بر اى مسئله ی آموزش و پرورش جوانان شده، آيا در مقايسه با سابق قابل توجه هست يا نه؟ آيا می شود اين را ديد؟

روح اله ياسر: ما از جايی که آمده ايم، از طرفی که عبور کرده ايم، اگر به عقب نگاه کنيم که تغييرات بسيار است و خیلی راه رفته ايم. اما از جايی که می بينيم که در جايگاهی که بايد باشيم، بسيار عقب است.

دويچه وله: ميزان بزهکاری ميان جوانان افغانستان در چه حدی ست؟ بخاطر مسئله ی فقر، بخاطر جنگ، بخاطر حضور سابق نيرويی مثل طالبان يا ...؟

روح اله ياسر: اکثر جوانان ما نيروی نظامی يا نيروی محرک اين جنگها بوده اند. فرماندهان محلی زورگويی که می کنند توسط همين نيروها انجام می دهند، و دزدی، سرقت و از اين قبيل مسايل که صورت می گيرد توسط همين جوانها می شود. اما اگر به جوانان در اين لحظه بنگريم، بزهکاری شان کم است، پرکار هستند و علاقمندی شان به درس و تحصيل بسيار بيشتر شده است. آنها کار می کنند و بسيار پر انرژی و با انگيزه کار می کنند.

دويچه وله: شرايط دخترهای جوان و دانش آموز و دانشجو در افغانستان چه گونه است؟

روح اله ياسر: ميزان سواد دختران بسيار پايین است. علاقمندی شان در حال حاضر به تحصيل بسيار شده است و تقريبا توجهشان بيشتر شده است و می توانم بگويم در بسياری موارد مساوی است. در بعضی نقاط حتا ميزان دختران بيشتر است. ميزان دانش آموزان دختر در مناطق مختلف و در جاهای مختلف متفاوت هستند.

اين مصاحبه دو قسمت دارد كه ادامه آن در روزهاى آينده در سايت ما خواهد آمد.