بار دیگر، سقوط یک هواپیما در ايران

�ن آن كه بيشتر آنها خبرنگار بودند، انجامید.

اندکی پس از ساعت ۷ صبح امروز یک فروند هواپیمای آنتونف متعلق به سپاه پاسداران هنگام برخاستن از فرودگاه مهرآباد سقوط کرد. گزارشهایی که ساعتی پس از این سانحه منتشر شد حاکی از آن است که این هواپیما در انتهای باند پرواز فرودگاه مهرآباد و در مسیل رودخانه‌ی کن سقوط کرده و تمام سرنشینان آن جان خود را از دست داده‌اند.

به گفته‌ی مقامات اورژانس فرودگاه، هواپیمای یادشده که تهران را به مقصد شیراز و سپس بندرعباس ترک کرد، ۳۲ مسافر و ۶ عضو گروه پرواز را حمل می‌کرده است. سخنگوی سازمان خدمات ایمنی و آتش نشانی تهران، فتح‌الله تیموری ساعتی پس از این واقعه در گفتگو با خبرگزاری مهر از قول ماموران حاضر در صحنه خبر از متلاشی شدن بدنه‌ی هواپیما داده است.

رئیس اورژانس کشور، فرامرز پناهی نیز اعلام کرده که «بر اساس گزارش‌های غیر رسمی، موتور این هواپیما هنگام برخاستن از زمین خاموش شده.» [مهر] در همین ارتباط مدیرکل روابط عمومی سازمان هواپیمایی کشوری، رضا جعفرزاده، اعلام کرده است که «به لحاظ مقررات هوانوردی و نظامی بودن هواپیما ... بررسی علل سانحه بر عهده سازمان هواپیمایی کشوری نیست.»

او همچنین تاکید کرد «اعلام علت بروز سوانح هوایی در همان لحظات اولیه فاقد هر گونه اعتبار علمی و تخصصی است و باید زمان لازم برای بررسی‌های دقیق و کارشناسانه در این زمینه طی شود.» حدود ۴ ساعت پس از این سانحه نايب رييس کميسيون امنيت ملى مجلس هفتم، محمدنبی رودکی به خبرگزاری ایلنا توضیح داده که «در اثر كار نكردن موتور سمت راست هواپيما، نوك بال به انتهاى باند برخورد ‏می‌‏كند كه در نتيجه آن انفجارى رخ می‌‏دهد و آتش‌‏سوزى شديد در هواپيما» رخ می‌دهد. این گفته را فرمانده سپاه پاسداران نیز تایید کرده است.

در مورد سرنشینان این هواپیما در ساعات اولیه اطلاعات متناقضی منتشر شد. در حالی که خبرگزاری مهر صبح امروز سرنشینان را «جمعی از فرماندهان میانی و کادر نیروهای هوایی و دریایی سپاه» عنوان کرده، برخی منابع دیگر گزارش داده‌اند که سرنشینان را خانواده‌های سپاهیان تشکیل می‌دادند. بنابر اطلاعیه‌ای که سپاه پاسداران منتشر کرده حضور اعضای سپاه در این هواپیما تایید شده است.

این سرنشینان که ظاهرا پاسدارانی از رده‌های مختلف را شامل می‌شدند عازم ماموریتی در بندرعباس بوده‌اند. چنان که در نخستین ساعات پس از بروز چنین حوادثی معمول است اخباری که حتا از سوی مقامات مسئول منتشر می‌شود با هم اختلافهایی دارند.

در حالی که در نخستین ساعات اغلب خبرگزاریها خبر از کشته شدن تمام سرنشینان و خدمه می‌دادند ظهر امروز سردار رحيم صفوى فرمانده سپاه، در حاشیه‌ی همايش بسيج در دانشگاه تربيت مدرس تهران اظهارداشته كه «بر اساس اطلاعات اوليه، اين حادثه منجر به شهادت ۳۶نفر از پاسداران و زخمى شدن دو نفر ديگر شد.» [ایسنا] پیش از آن سردار اسكندر مومنى معاون عملیاتی ناجا در جمع خبرنگاران اعلام کرده بود «سه نفر از مسافرين به شدت مجروح بودند كه حين انتقال به بيمارستان فوت كرده اند.» [فارس]

صدا و سیمای جمهوری اسلامی در بخش خبر نیمروزی خود از درگذشت یکی از مجروحان در بیمارستان خبر داده است. همچنین بعد از ظهر امروز سپاه پاسداران با صدور اطلاعیه‌ی تازه‌ای اسامی گشتگان را منتشر کرده است. به این ترتیب تا عصر امروز کشته شدن ۶ خدمه پرواز و ۳۱ سرنشین تایید شده است.

سال پیش در چنین روزهایی سقوط یک فروند هواپیمای C130 در فرودگاه مهرآباد، به کشته شدن ۱۰۶ نفر منجر شد که بخش اعظم آنها را خبرنگاران و گزارشگرانی تشکیل می‌دادند که قرار بود از رزمایش نیروهای مسلح گزارش تهیه کنند. دو ماه پس از آن نیز سقوط یک هواپیمای فالکن سپاه در نزدیکی ارومیه مرگ ۱۲ نفر از جمله چند فرمانده ارشد سپاه را به دنبال داشت. همچنین کمتر از سه ماه پیش نیز یک فروند توپولف در فرودگاه مشهد دچار سانحه شد که بر اثر آن ۲۸ تن از سرنشینان جان باختند.

تکرار سوانح هوایی در ایران که در سالهای گذشته افزایش چشمگیری داشته بار دیگر معضل فرسودگی ناوگان هوایی کشور را برجسته کرده است. صبح امروز رضا طلایی نیک، از اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس که در محل حادثه حضور یافته بود با نگران کننده خواندن تعداد سوانح هوایی هشدار داد که «مسئولان کشور ساماندهی نظام هوانوردی را باید بسیار جدی بگیرند.»

مسعود امینی عضو کمیسیون بهداشت مجلس به خبرگزاری فارس گفته است «فرسودگى ناوگان هواپيمايى كشور ما منجر به وقوع حوادث دلخراش و تاسف بارى شده است كه بايد هر چه زودتر براى جلوگيرى از تكرار آن، دولت، مجلس و ديگر نهادهاى سياستگذار كشور وارد عمل شوند.»

او با اشاره به این که نقص فنی و خطای کادر پرواز دو عامل اصلی بروز سوانح هوایی هستند می‌افزاید «با توجه به اينكه كادر پرواز مجربى داريم عامل اصلى همان فرسودگى هواپيماها و نبود تجهيزات و قطعات فنى است كه به علت تحريم در اختيار ناوگان هوايى ما قرار نمي‌گيرد.»

او همچنین اشاره دارد که «پايين آمدن امنيت هوايى در كشور ما معلول تحريمهاى نوشته و نانوشته آمريكاست كه به خصوص در ناوگان هوايى نظامى ما خودنمايى می‌كند، زيرا اكثر هواپيماهاى ما ساخت كشورهاى غربى است.» این سخن گرچه در مورد سقوط هواپیماهای نظامی تا حد زیادی صدق می‌کند، اما نادیده نباید گرفت که درصد بالایی از هواپیماهایی که در سه دهه‌ی اخیر سقوط کرده‌اند ساخت روسیه یا کشورهای شوروی سابق هستند.

به گزارش خبرگزاری فارس، هواپیمای آنتونف که امروز صبح سقوط کرد ساخت اوکراین می‌باشد و هشتمین هواپیما از این نوع است که در سال جاری مسیحی در نقاط مختلف جهان سقوط کرده. و به این ترتیب حدود ۱۸ درصد از کل ۴۵ سانحه‌ی هوایی سال جاری را به خود اختصاص داده است.

بهزاد کشمیری‌پور، گزارشگر صدای آلمان در تهران