بحران کنیا • تفسیر

شمار آوارگان کنیایی افزایش می یابد. تاکنون ۱۰۰ هزار نفر آواره شده و مجبور به فرار از محل زندگی خود گشته‌اند. نتایج انتخابات نشانگر آنند که پرزیدنت کیباکی Mwai Kibaki با ۲۳۰ هزار رأی بیشتر برای بار دیگر به ریاست جمهوری این کشور انتخاب شده است. این در حالی ست که ناظران انتخاباتی و نیروهای مخالف دولت بر این نظرند که انتخابات با تقلب همراه بوده است. حتا Samuel Kivuitu رئیس کمیسیون انتخابات اعلام کرده است که در جریان انتخابات به شدت از طرف نیروهای دولتی تحت فشار بوده است.

کنیا روزی الگو بود برای دیگر کشورهای قاره سیاه

اما افزایش تشنج در میان اقوام گوناگون در کنیا پس از انتخابات ریاست جمهوری، ضربه ی سختی ست به دمکراتیزه شدن این کشور و دیگر کشورهای آفریقایی، زیرا کنیا با رفرم های متنوع اش و فرم صنعتی اش به نسبت دیگر کشورهای شرق آفریقا، مدت‌ها به عنوان کشور نمونه ی آفریقایی در پیشرفت اقتصادی، الگویی شده بود برای دیگر کشورهای این قاره. کنیا همچنین به خاطر موقعیت جغرافیایی خود اهمیت بسیاری در آفریقا دارد. این کشور دارای مرز وسیع دریایی ست و با کشورهای بحرانی ای چون سومالی هم مرز است. کنیا همچنین در دوران مبارزه با تروریسم، یکی از متحدان جدی آمریکا بوده و به همین علت نیز آمریکا خواستار از دست دادن چنین متحدی نیست. شاید به همین دلیل بود که ایالات متحده‌ی آمریکا بی درنگ پس از پایان انتخابات پیام های تشکر خود را به خاطر برگزاری ِ انتخاباتی آزاد و دمکراتیک روانه ی کنیا کردند. البته اکنون سیاستمداران آمریکا متوجه امر شده اند و به همراه سازمان ملل و اتحاديه اروپا خواستار یافتن راهکاری برای حل بحران موجود گشته اند.

اتحادیه‌ی آفریقا قدرتی برای اعمال فشار بر اعضاء ندارد

اما آن چه تعجب برانگیز است، سکوت بسیاری از کشورهای آفریقایی در رابطه با بحران کنیاست. اتحادیه ی آفریقا که می خواست میانجی‌گری کند، از این اقدام منصرف شده. حتا رهبر اوگاندا پیروزی انتخاباتی رئیس جمهور کنونی کنیا را به او تبریک گفته است. و اینها همه نشانگر آن است که اتحادیه ی آفریقا قدرتی برای فشار به اعضای خود را ندارد. در چنین شرایطی، خواست جامعه ی جهانی برای کنترل نتایج انتخابات، دقیق و صحیح است. این اقدام باید هر چه زودتر و در بهترین حالت از طرف اتحادیه ی آفریقا صورت گیرد. جامعه ی جهانی باید در شرایط کنونی فشار به کیباکی، رئیس جمهور کنونی کنیا را افزایش دهد و به او بفهماند که با جعل در انتخابات نمی توان کشور را رهبری کند.

ترس از کشیده شدن هرج و مرج در کشورهای همسایه

اما ترس از کشیده شدن بحران به دیگر کشورهای شرق آفریقا افزایش می یابد. بسیاری از کشورهای منطقه ارتباطی تنگاتنگ با کنیای به نسبت صنعتی دارند. آنها روغن های نباتی، نمک و آرد خود را از کنیا وارد می کنند. حتا کشورهایی مثل اوگاندا، بروندی، رواندا و کنگو بنزین خود را از این کشور وارد می کنند. این در حالی ست که کیباکی، رئیس جمهور کنونی کنیا، اعتبار چندین ساله ی خود را به خاطر انتخابات اخیر از دست داده و مشخص نیست با بحرانی تر شدن اوضاع بر سر این کشورچند ملیتی چه خواهد آمد. باید هر چه زودتر قبل از ایجاد هرج و مرج در کنیا، بار دیگر اتحادی میان گروه‌های قومی این کشور به وجود آید و این تنها در صورتی امکان پذیرست که ناظران بی طرف، هر چه زودتر نتایج انتخابات را بازبینی کنند.