”برخورد با بدحجابى” دغدغه ديگر دولت احمدى‌نژاد
۱۳۸۵ فروردین ۳۱, پنجشنبه
در روزهاى سه شنبه و چهارشنبه اين هفته گروهى زن كه تعدادشان به نوشته ايسنا حدود ۲۰۰ نفر بود، در مقابل مجلس جمع شدند و خواهان مبارزه با ”بدحجابى و بى حجابى” گشتند. اين گروه كه معتقد بودند "مردم ايران" را نمايندگى می‌كنند ، سياست مسئولين در سال‌هاى گذشته نسبت به زنانى كه آنها را ”گستاخ، فاسد و اشاعه دهنده فحشاء و بالاخره وابسته به مراكز صهيونيستى” می‌ناميدند، مسامحه آميز خواندند و خواستار برخورد قاطع دستگاه‌هاى قانون‌گذارى و اجرايى با اين دسته از زنان شدند. محمدرضا باهنر نايب رئيس مجلس شوراى اسلامى كه برای گفتگو با معترضن در جمع آنها حاضر شده بود، در همدلی با آنها گفت الان دغدغه دولت و مجلس اين است كه مجموعه قوانين سلبى و ايجابى مربوط به حجاب خاك نخورند. ولى آيا دغدغه دولت و مجلس در شرايط وخامت بار اقتصادى و سياسى ايران حجاب است و آيا فشار بر زنان زمينه ساز ساير فشارها در مواجه با نارضايتى مردم نيست؟
گفتگو: مريم انصارى
خانم محتشمى‌پور، درست است كه هر سال با شروع فصل گرما، مسئله‌ى بى‌حجابى زنان هم به يكى از مسائل روز تبديل مى‌شود، ولى اين بار به نظر مى‌آيد كه قضيه تا حدودى فرق كرده باشد، حداقل، برخوردى كه دولت جديد با مسئله‌ى بدحجابى يا بى‌حجابى ممكن است بكند، با روشى كه در دولت سابق معمول بود تا حدودى تفاوت دارد. آيا آقاى احمدى‌نژاد واقعا قصد دارد روى اين مسئله فشار بياورد يا اينكه ترجيح مى‌دهد فعلا با توجه به مشكلات ديگرى كه در جامعه مطرح است، مسئله را مسكوت بگذارد.
فخرالسادات محتشمى‌پور: سياست دولت پيشين اين بود كه به مسائل فرهنگى با برخوردهاى فرهنگى بپردازند، يعنى وقتى يك واقعه‌اى رخ مى‌دهد، قبل از اينكه هر نوع برخوردى با آن شود، ريشه‌يابى شود و دلايلش ارزيابى شود، تبعاتش، همه‌ى اينها مورد بررسى قرار گيرد و بعد آنوقت اگر قرار بود كه اقدامى انجام شود، اقدامى باشد مبتنى بر كارشناسى‌هاى انجام شده. در رابطه با مسئله‌ى حجاب هم سعى مى‌شد، يك مقدار حقوق افراد در نظر گرفته شود و به انتخاب آنها احترام گذاشته شود، چون مى‌دانيد كه در شرع هم بالاخره در رابطه با حجاب و حد حجاب و پوشش ديدگاه‌هاى مختلفى وجود دارد، سعى مى‌شد كه رعايت شود و از برخوردها معمولا حذر بشود. هر چند كه آن موقع هم عده‌اى بودند كه فكر مى‌كردند، بايد با برخوردهاى تند و خشن جامعه را وادار كرد و بخصوص نسبت به زنان، بيشتر اين گرايش وجود داشت كه در حوزه‌هاى اجتماعى حضور زنان محدوديت‌هايى را بوجود بياورند. البته بحث حجاب بهانه‌اى بود براى طرح اين مسائل. دولت جديد با شعار احياى ارزش‌ها آمده، يعنى تلقى اين بوده كه گذشتگان، دولت گذشته در اين زمينه اهمال كرده و دولت جديد مى‌خواهد به نوعى مسئله را حل بكند. طبيعى است، كسانى كه به آقاى احمدى‌نژاد رأى دادند، اين شعار را هم مد نظر داشتند و در نشست‌هايى كه مقابل مجلس و غيره بوده، عده‌اى بودند كه ممكن است از دولت تقاضاى برخوردهاى تند و افراطى را داشته‌اند، اما اينكه اين روند مى‌خواهد ادامه پيدا بكند يا نه، موضوعى است كه به نظر مى‌رسد كه متناسب با تقاضاى موجود امكانش هست كه ادامه پيدا بكند.
نظر شما به عنوان مدير كل سابق امور بانوان، راجع به نفس اين عمل چيست و كلا چه نظراتى در اين رابطه وجود دارد؟
فخرالسادات محتشمى‌پور: نفس عمل به هر حال اشتباه هست و ما همين امروز نشستى را با بعضى از علما در قم داشتيم، موضوع چيز ديگرى بود، ولى اين مسئله در حاشيه مطرح شد. همه بشدت به هر نوع برخورد تند و خشن در رابطه با مسئله‌ى حجاب خانم‌ها معترض بودند و اينكه اگر قرار است كه ما منطق‌مان امر به معروف و نهى از منكر باشد، اين نوع برخوردها دقيقا نتيجه‌ى معكوس خواهد داد، چون يكى از شرايط مهم امر به معروف بايد اين باشد كه از تأثيرش مطمئن باشيم و اگر قرار باشد كه تأثير هم نگذارد، يك عمل بى‌فايده است، واى به حال اينكه بخواهد، نتيجه‌ى معكوس داشته باشد.
خانم محتشمى‌پور، سئوال من از شما اين است كه آيا با وجود تمام مشكلاتى كه الان جامعه‌ى ايران با آن روبروست، مسئله‌ى بيكارى، اعتياد، ركود اقتصادى، فقر و غيره، آيا تمركز روى مسئله‌ى حجاب مى‌تواند واقعا مفهومى داشته باشد؟
فخرالسادات محتشمى‌پور: طبيعتا نه، ببينيد به هر حال حق و تكليف با هم ارتباط متقابل دارند. ما اگر اين را از منظر حكومت هم ببينيم، در زمانى مى‌شود، تكاليفى را براى شهروندان قائل شد كه همه‌ى حقوقشان هم پرداخته شود. طبيعتا وقتى كه اين حقوق به نحو مطلوب پرداخته نمى‌شود، نمى‌شود خيلى هم در واقع تكاليف و مسئوليت‌ها را انتظار داشته باشيم، اگر دولت بخواهد بجاى پرداختن به مشكلات روى اين مسائل دست بگذارد، قطعا ممكن است مشكلات بعدى براى خودش بوجود بيايد.
فكر نمى‌كنيد كه اين مسئله، زمينه‌ساز فشارهاى بعدى باشد؟ هميشه دست گذاشتن روى حجاب زنان و يا فشار بر زنان آغاز يكسرى فشارهاى ديگرى بر كل جامعه بوده است.
فخرالسادات محتشمى‌پور: بله، آقاى احمدى‌نژاد هيچ تضمينى نداده كه بخواهد، آزادى مردم را تأمين بكند، يعنى شعارهاى آقاى احمدى‌نژاد روى اين جور مسائل نبوده، روى مسائل معيشتى و همان احياى ارزش‌ها يك مقدار شعار داده. بطور طبيعى بايد اين نوع برخوردها را از دولت جديد انتظار داشت كه به هر حال شروعش مى‌تواند از همين جا باشد. با توجه به اينكه معمولا همانطور كه شما هم اشاره كرديد، با شروع فصل گرما اين مسائل شروع مى‌شده، البته گرما كمى زودرس بوده، مثل اينكه در ايران تابستان زودتر شروع شده، به هر حال اين مى‌تواند يك طليعه براى اين نوع حركت‌ها باشد، حركت‌هايى كه قطعا نتيجه‌ى مطلوبى نخواهد داشت.