«برف پاک‌کن»: صد ساله اما قبراق

صد سال پیش، ایده‌ی ساخت وسیله‌ای به ذهن پرنس هاینریش فن پروس (Heinrich von Preußen) خطور کرد که بعدها جزو یکی از مهم‌ترین اجزای تشکیل‌دهنده‌ی اتومبیل شد. ایده‌ی این پرنس خلاق چیزی نبود جز وسیله‌ای برای تمیز و خشک کردن شیشه‌ی اتومبیل که طبیعتا به صورت دستی کار می‌کرد. در روز دوم دسامبر سال ۱۹۰۸، او سرانجام اختراع خود یعنی «برف پاک‌کن» دستی را به ثبت رساند و باعث شد تا امروزه این روز را به عنوان تاریخ تولد «برف پاک‌کن» در نظر بگیرند.

البته حرکت قابل توجه در زمینه‌ی ظهور و پیدایش «برف پاک‌کن» به پنج سال پیش از آن باز می‌گشت، زمانی که یک انگلیسی به نام J.H. Apjohn بازوی پاک‌کننده‌ای را ساخت که قابل حرکت بود و به یک نقطه از قاب شیشه وصل می‌شد. مشکل اصلی طرح این مخترع انگلیسی این بود که این بازوی متحرک تنها می‌توانست بخشی از شیشه را تمیز کند.

برای پرنس شیفته‌ی اتومبیل، که در روزهای بارانی، با این به‌اصطلاح برف پاک‌کن دستی تنها می‌توانست بخش کوچکی از خیابان‌ها را تماشا کند و تمیز کردن چندباره‌ی شیشه اتومبیل با دست، کار طاقت‌فرسایی به شمار می‌رفت، این وسیله عملا کاربردی نبود و از همین‌رو هم او برف پاک‌کن ذهنی ایده‌آل خود را ساخت و آن را با شماره‌ی DRP 204.343 به ثبت رساند.

پیش به سوی تکامل

همانند تمام اختراعات دیگر، برف پاک‌کن هم در سالهای پس از تولد روندی تکاملی و رو به جلو را طی کرد. نقطه‌ی تعیین‌کننده‌ی تاریخی اما سال ۱۹۲۶ بود که روبرت بوش (Robert Bosch)، کسی که امروزه نامش، مارک تجاری یکی از مهم‌ترین تولیدکننده‌های لوازم الکترونیکی است، طرح جدیدی را در اشتوتگارت معرفی کرد که که در آن دو برف پاک‌کن به‌طور همزمان توسط یک موتور به حرکت درمی‌آمدند؛ یعنی درست همان چیزی که می‌توان آن را سنگ بنای اولیه‌ی برف پاک‌کن‌های امروزی دانست.

سال ۱۹۳۰ مخزن آب برف پاک‌کن ساخته شد که با فشار یک دکمه آب را روی شیشه‌ی جلوی ماشین می‌پاشید و در نهایت برف پاک‌کن بقیه‌ی وظیفه‌ی تمیزکنندگی شیشه را به عهده می‌گرفت.

رقیب یک‌بازویی

خلاقیت در ساخت این وسیله‌ی ساده اما کاربردی به همین جا ختم نشد. این بار نوبت مرسدس بنز بود که با طرح جدیدش سهمی در تکامل برف‌پاک‌کن داشته باشد. در دهه‌ی هشتاد میلادی مرسدس برف‌پاک‌کن یک بازویی را ساخت که با بهره‌گیری از مکانیک خاصی، می‌توانست با بالا آمدن، گوشه‌های شیشه را هم تمیز کند.

دهه‌ی نود میلادی، دهه‌ی پویایی برف‌پاک‌کن بود: اول از همه گیرنده‌های حساس یا همان سنسورهای باران بودند که به‌طور اتوماتیک و بدون دخالت راننده در هنگام بارندگی باعث فعال شدن برف‌پاک‌کن‌ها می‌شدند. و از سوی دیگر پاک‌کننده‌های دو قلوی کمپانی بوش بودند که در سال ۱۹۹۴ به بازار آمدند. این پاک‌کننده‌ها هر کدام دو نوار پلاستیکی محکم و ثابت در لبه خود داشتند که برای تمیز کردن بهتر شیشه‌های اتومبیل بود.

از آن زمان به بعد نوآوری‌های جدیدی در ساخت این «عافیت روزهای بارانی» صورت گرفت، اما ابا این همه کارشناسان ۹۰ درصد بازده برف‌پاک‌کن را در نگهداری صحیح از آنها می‌دانند و معتقدند که پرونده‌ی تغییرات انقلابی در ساختار برف‌پاک‌کن در آینده تا حدی بسته شده است و نمی‌توان توقع تحولات خارق‌العاده‌ای را در ساخت این وسیله داشت.

در هر حال نکته مهم این است به یمن علاقه‌ی وافر پرنس هاینریش فن پروس به اتومبیل‌سواری، حتی در روزهای بارانی، امروز دیگر لازم نیست تا از ماشین پیاده شویم و با یک برف‌پاک‌کن دستی شیشه‌ی جلوی ماشین را تمیز کنیم!