برقراری نظم در مرز مصر و نوار غزه

پس از هیاهویی که در روزهای اخیر در العریش به چشم می‌خورد ، روز سه شنبه (۲۹ ژانویه) این شهر شبیه به خانه ارواح شده است: خیابان‌ها خالی‌اند و مغازه‌ها بسته، یا به دستور نیروهای امنیتی یا به خاطر این که چیزی برای فروش نیست. کارگران پمپ بنزین‌ها سیگار به دست‌اند، چون بنزینی نیست که بخواهد خطری وجود داشته باشد. ساکنان شهر ناراضی نیستند از این که تنها گذاشته شوند، اگر چه باید از سودی که می‌شد عایدشان شود صرف نظر کنند.

مردی می‌گوید: «وقتی به ناگهان چهارصدهزار نفر پیش تو می‌آیند، چطور باید به آنها آب و غذا بدهی؟ شهر ما آمادگی پذیرش این همه آدم را نداشت.»

زنی دراین باره می‌گوید: «خیلی از مردم فلسطینی‌ها را با محبت پذیرفتند و در خانه‌هایشان را به روی آنها باز گذاشتند. امیدوارم که خدا زندگی آنها و ما را راحت‌تر کند.»

روش مصری‌ها برای این که جلوی سیل خریداران را بگیرند این بوده که نگذارند کالاهای مختلف به اندازه کافی به منطقه برسد. راه‌بندان‌های خیابانی مانع رسیدن کالا از اسماعیلیه و سوئز می‌شوند. قیمت یک بسته سیگار، نسبت به دوره پیش از باز شدن مرز، پنج برابر شده است.

در این میان بیش از شش هزار مرزبان مصری شروع کرده‌اند به بستن حفره‌هایی که حماس ایجاد کرده بود. اکنون، برخلاف جمعه هفته گذشته (۲۵ ژانویه)، کسی مانع کارشان نیست. تنها دروازه صلاح‌الدین هنوز باز است. در اینجا رفت و آمد مرزی از سوی مصری‌ها و فلسطینی‌ها به طور مشترک کنترل می‌شود.

سمیر فارس، از کمیته فرهنگی حزب دولت می‌گوید:

«ما هرج و مرج نمی‌خواهیم، نظم می‌خواهیم. دانش مقامات دولت مصر کمک خواهد کرد که بتوانیم بر این وضع کنترل داشته باشیم. اما شادی مردم فلسطین که در روزهای اخیر توانسته بودند بالاخره بیرون بیایند، شادی‌ای تاریخی بود.»

در این میان سیاستمداران در پی یافتن راه حلی هستند. در روز چهارشنبه (۳۰ ژانویه) حسنی مبارک، رییس جمهور مصر با همتای فلسطینی خود در قاهره دیدار خواهد کرد. خالد مشعل، رییس دفتر سیاسی جنبش حماس هم از سوریه به مصر خواهد آمد. البته محمود عباس، رییس جمهور فلسطینیان پیش از این تصریح کرده بود که دیداری سه جانبه در میان نخواهد بود.

سلام فیاض، نخست وزیر فلسطینیان، گفت:

«اجماعی میان عربها وجود دارد که کنترل مرز غزه به دست تشکیلات خودگردان فلسطین سپرده شود. همه کشورهای عربی از این تصمیم استقبال کرده‌اند، چون بدین ترتیب می‌توان گشایش گذرگاه‌ها را طبق قراردادهای بین‌المللی تضمین کرد. کارزاری جهانی و نیز تلاشی از سوی کشورهای عربی وجود دارد برای این که این سد برداشته شود و درد و رنج ساکنان نوار غزه به پایان برسد. تشکیلات خودگردان فلسطین حق دارد همه مناطق فلسطینی نشین را که غزه هم جزو آن است، کنترل کند.»

سخنگوی جنبش حماس در این باره گفت:

«حماس به همه احزاب اعلام می‌کند که برقراری دوباره وضعیت قدیم را در رفح نخواهد پذیرفت. ما قرارداد مرزی را کهنه و بخشی از گذشته می‌دانیم. دوره محاصره سپری شده و ما به هیچ حزبی اجازه نمی‌دهیم که مردم ما را به زندان محاصره برگرداند. گذرگاه رفح باید باز شود و آن هم هر چه سریع‌تر و بدون دخالت امریکا یا اسراییل.»

موضع‌گیری‌هایی تند در آستانه مذاکرات، مذاکراتی که به گفته حسنی مبارک، رییس جمهور مصر‌ تنها راه رهایی از کشمکش مرزی کنونی است. تنها در صورتی راه حلی دائمی یافت خواهد شد که فلسطینی‌ها در این مورد به توافق برسند.

Esther Saoub