برلين در تب جشنواره برليناله

هر ساله در اوايل ماه فوريه شهر برلين با برگزارى جشنواره برليناله كه در كنار جشنواره هاى كن و ونيز، يكى از سه فستيوال مهم بين المللى فيلم به شمار ميايد، به پايتخت فستيوالهاى فيلم در جهان بدل ميشود. جشنواره برليناله براى نخسيتن بار در سال ۱۹۵۱ برگزار شد و فيلم «ربكا» ساخته آلفرد هيچكاك، افتتاح كننده آن بود.

پنجاه و پنجمين جشنواره بين المللى فيلم برلين كه امشب آغاز شده است به مدت ده روز تا تاريخ بيستم فوريه برابر با دوم اسفند ماه ادامه خواهد داشت. مهمترين بخش اين جشنواره، بخش مسابقه اى آن است و بطور متوسط ۲۰ تا ۲۵ فيلم در آن شركت دارند. در برليناله امسال ۲۱ فيلم از كشورهاى مختلف بر سر كسب جوايز خرس طلايى و نقره اى با يكديگر رقابت ميكنند.

انتخاب برندگان به عهده هيات بين المللى داوران متشكل از هفت تن از فيلسازان جهان است كه رياست آن را اينبار، رونالد امريش فيلمساز و تهيه كننده معروف آلمانى برعهده دارد. جايزه خرس طلايى به بهترين فيلم اين جشنواره اعطا ميشود و جوايز خرس نقره اى در چند بخش مختلف، از جمله به بهترين بازيگر مرد و زن و همچنين بهترين كارگردان داده ميشود.

بد نيست به اين هم اشاره كنيم كه امسال ركورد تازه اى هم در برليناله برپا شده، چرا كه اينبار مجموعا ۳ هزار و ۳۲۰ فيلم در عرصه هاى گوناگون به برگزاركنندگان اين جشنواره ارائه گرديده كه از ميان آنها ۳۴۳ فيلم براى نمايش در بخشهاى مختلف انتخاب شده اند.

طبيعيست كه اينباره هم فرش قرمز براى ورود ستارگان سرشناس عالم سينما پهن است. ژرار دپارديو، كيانو ريوز، جوزف فاينز، ويل اسميت، گلن كلوز، كوين اسپيسى، دنيل دى لويئز، تيم رابينز، كريستوفر لى، سوزان ساروندن و كاترين دنو از جمله چهره هاى سرشناسى هستند كه در جشنواره امسال حضور ميابند. جرج مايكل، ستاره بزرگ موسيقى پاپ هم راهى برلين ميشود، تا فيلم مستندى درباره زندگى خود را عرضه كند و به نمايش درآورد.

در بخش مسابقه اى جشنواره برلين سه فيلم از آلمان شركت دارند، از جمله فيلم «آخرين روزهاى زندگى سوفى شول» كه داستان زندگى سوفى شول، دانشجويى جوان است كه به همراهى برادرش، گروهى به نام «رز سپيد» را براى مبارزه و ايستادگى در برابر رژيم نازى تشكيل داده بود و سرانجام در سال ۱۹۴۳ به دست نازيها به قتل رسيد.

در پنجاه و پنجمين جشنواره فيلم برلين، آفريقا تم سياسى محورى است و در اين بخش، فيلمهايى چون «هتل روآندا» ساخته ترى جرج و «گاهى در ماه آوريل» ساخته رائول پك به نمايش درميايند كه به فاجعه كشتار قومى در روآندا ميپردازند.

يكى از بخشهاى مهم جشنواره برليناله به فيلمهاى كودكان و نوجوانان اختصاص دارد و در آن اينبار هم ايران، حضور يافته است. توماس هايلر مدير اين بخش، متذكر ميشود: ”فيلم افتتاحيه ما، ساخته اى است از ايران به نام حيات. در اين روزها ايران به عنوان كشورى كه ممكن است بار ديگر درگير جنگ شود، بر سرزبانهاست. و ما به تماشاگران جوان ميتوانيم نشان دهيم كه در ايران گرايشهاى مدنى قدرت يافته اند.”

فيلم «بازى» ساخته غلامرضا رمضانى و همچنين «لاكپشتها هم پرواز ميكنند»، ساخته بهمن قبادى كه جايزه صدف طلايى جشنواره سان سباستيان را ربوده بود، از ديگر فيلمهايى ايرانى هستند كه در اين بخش اكران ميشوند. در بخش فيلمهاى مستند نيز فيلم كانادايى ايرانى «صد روز»، ساخته آزاده رييس دانا به نمايش درخواهد آمد.

شهرام احدى