1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

برگزارى سمينار قانون اساسى عراق در آلمان

۱۳۸۴ تیر ۲۴, جمعه

ديروز دولت عراق آمار قربانيان شش ماهه نخست سال جارى را منتشر كرد. ظرف اين مدت ۱۶۰۰ شهروند غيرنظامى، ۶۲۰ مامور پليس و ۲۷۵ سرباز عراقى جان خود را از دست داده‌اند. در چنين شرايطى تدوين قانون اساسى كشور كار بس دشوارى است كه بر دوش اعضاى كميسيون تهيه اين متن سياسى به شدت سنگينى مىكند.

https://p.dw.com/p/A4hm
عکس: DW

كميسيون تدوين متن قانون اساسى عراق تنها يك ماه ديگر فرصت در اختيار دارد. طرح اوليه و پيشنهادى اين كميسيون قرار است در ماه اكتبر سال جارى تصويب شود. قانون اساسى تصويب شده آنگاه ميبايست زمينه‌هاى برگزارى انتخابات را در پايان سال جارى فراهم آورد. اين در حالى است كه موج قهر و خشونت حاكم بر كشور و درگيريهاى بين گروههاى مختلف قومى و مذهبى ساكن اين كشور از احتمال انجام اين امر مهم در موعد مقرر كاسته است.

بيست نفر از عراقيانى كه در ارتباط با تدوين طرح اوليه قانون اساسى فعاليت دارند به دعوت بنياد فريدريش نويمان به كلن آمده و بر آنند تا تصور خود را از ساختار يك نظام فدراتيو تعميق برند. اين سمينار ميبايست تا حدودى از دشواريهاى تدوين طرح اوليه قانون اساسى عراق بكاهد. سامى شابك، كه شهروند كردى است كه در اين سمينار حضور دارد بر اين باور است كه عراق ميتواند بر پشتوانه فرهنگى و تمدن ديرينه خود تكيه كند. اما وى براى هميارى آلمان در اين شرايط اهميت فوق‌العاده‌اى قائل است. سامى شابك كسى است كه از سوى آمريكا به عضويت در شوراى حكومتى برگزيده شده است و بعنوان نماينده كردها در مجلس اين كشور حضور دارد. وى ميگويد:

"ما در شرايط گذار از يك سيستم ديكتاتورى–فاشيستى به يك سيستم فدراتيو ليبرال و دموكراتيك به سر ميبريم."

در اين رابطه ميبايست مشكلات عديده‌اى از سر راه برداشته شوند. هنوز نقش و سهم كردها و همچنين شيعيان و سنيان در آينده عراق آن گونه كه بايد و شايد مهندسى نشده است. ميبايست از اقليتهاى قومى و مذهبى حمايت بعمل آيد و از سوى ديگر اينان نيز در قدرت حاكم بر كشور سهيم گردند.

ترديدى نيست كه پيروان تسنن مهمترين اقليت ساكن عراق را تشكيل ميدهند. در دوران زمامدارى صدام حسين و پيش از آن، سنيها از قدرت بسيارى برخوردار بودند. حال آنكه اكنون پيروان سنى مذهب ساكن عراق به حاشيه رانده شده‌اند. بسيارى از سنيها در انتخابات پيشين شركت نكردند و بسيارى از آنها مقابله خشن با نيروهاى دولت موقت عراق در پيش گرفته‌اند. حسن عبدالطيف بزاز از سوى سنىها در سمينار شهر كلن شركت دارد. وى ميگويد:

"ميدانيد مشكل ما چيست؟ ما در لجن گير كرده‌ايم و قادر نيستيم به تنهايى از اين منجلاب خلاص شويم. ما به كسانى نياز داريم كه ما را در رهايى از اين بن بست يارى رسانند. آمريكاييان به طور واقعا جدى در اين عرصه تلاش نميكنند. مىپرسيد چرا؟ به خاطر اينكه آنها خودشان بخشى از همين وضعيت كلى حاكم بر عراق هستند. و من بر اين باور هستم كه آنها هم مثل خود ما با مشكلات بى شمارى درگيرند."

يكى از مسائل گرهى در مهندسى آينده عراق همانا نقش مذهب در سياست است. در جريان تدوين همان نخستين طرح قانون اساسى حتى اين بحث مطرح شد كه آيا عراق نيز ميبايست يك جمهورى اسلامى از نوع ايران گردد و يا اينكه اصلا بايد مذهب را در طرح قانون اساسى ناديده گرفت. اكنون بسيارى از كسانى كه در سمينار قانون اساسى عراق حضور دارند بر اين باورند كه قانون اساسى ميبايست بر اركان متعددى و از جمله بر مذهب استوار باشد و نه آنكه شريعت همه قانون اساسى عراق را رقم زند