بریتانیا اماج گروه‌های تروریستی
۱۳۸۶ تیر ۹, شنبه
برخی از مفسران، پس از کشف دو خودرو حامل بمب در مرکز پایتخت بریتانیا، پیشگویی می‌کنند که «بغداد به لندن می‌آید» و حدس می‌زنند که هواداران «القاعده» پشت سوء‌قصدهای نافرجام بوده‌اند. مادامی که عاملان شناسایی نشده‌اند، این امر باید یک گمانه‌زنی بماند. اما آنچه که مسلم است این است که بریتانیا آماج گروه‌های تروریستی است. اینکه تعهد بریتانیا در راه‌اندازی جنگ عراق بوده یا حضور این کشور در آنجا، اینکه اهدای نشان شوالیه به سلمان رشدی بوده یا نامزدی تونی بلر از طرف گروه چهارگانه به عنوان فرستاده‌ی ویژه در خاورمیانه، یا حتا گذشته‌ی استعماری بریتانیا در بخش گسترده‌ای از جهان اسلام، هر چه هست بریتانیا شبیه یک فروشگاه سلف سرویس برای انگیزه‌های تروریستی شده است. کاملا صرفنظر از اینکه سپاه مسلمانان ناراضی در خود بریتانیا نیز وجود دارد که دو سال پیش بمب‌گذاران در مترو لندن از میان آنان سربازگیری شدند.
نخستین نشانه حاکی از آن است که بمب‌ها در خودروها، دارای انگیزه‌ی داخلی بریتانیایی نبوده‌اند، بلکه واقعا «شبکه»ی (القاعده) می‌خواسته ضربه‌ی خود را وارد کند، و البته مانند همیشه با کمک محلی. شیوه‌ی ساخت مواد منفجره به هر حال نشانگر این مساله است. همچنین در اینترنت هم ظاهرا اخطار نسبتا روشنی در این زمینه وجود داشته که لندن هدف ضربات تروریستی خواهد بود. تاریخ این عملیات هم قطعا تصادفی نبوده است. تنها چند ساعت پس از تغییر مقام نخست‌وزیری از تونی بلر به گوردون براون و مدت کوتاهی پیش از دومین سالگرد بمب‌گذاری در متروی لندن.
اینکه از این فاجعه جلوگیری به عمل آمد، محصول تصادف و نیز سنجیدگی بریتانیایی‌هاست. سیستم گسترده‌ی نظارت ویدیویی، سهم خود را در ردیابی عاملان این ماجرا ایفا خواهد کرد. سیستمی که در آلمان با مخالفت شدید محافل گسترده‌ای روبروست. گویی معیاری برای تمیز حفاظت از سپهرخصوصی و حفاظت از سپهر عمومی در مقابل ضربات تروریستی وجود ندارد.
باید از بریتانیایی‌ها آموخت. با نظارت ویدیویی نمی‌توان از اقدامات خشونت‌آمیز جلوگیری کرد، اما این نظارت تروریست‌ها را مرعوب و جستجوی ردپای آنان را آسان می‌سازد. همزمان در بریتانیا سراسیمگی آفرینی مانند آلمان وجود ندارد که اخیرا محافل گوناگون رسمی در آن نسبت به افزایش خطر ترور هشدار دادند.
همه‌ی ما در خطر فزاینده زندگی می‌کنیم، در لندن، برلین، پاریس یا آمستردام. مادامی که دیوانگان تابع تعصب خود هستند، اقدامات آنان پیش‌بینی ناپذیر است. ما فقط هنگامی می‌توانیم با آنان مقابله کنیم که سنجیده رفتار کنیم. حتا اگر گاهی اوقات نتوان از قربانیان جلوگیری کرد. اگر مرعوب نشویم، تروریست‌ها روند اول را باخته‌اند. رفتار سنجیده اما تنها به معنی حفظ آرامش اعصاب و دندان برهم فشردن نیست. رفتار سنجیده در عین حال به معنی تسلیم نشدن به اقدامات پیشگیرانه‌ی اغراق‌آمیز نیز هست. سیاستمداران طیف‌های گوناگون ـ و از جمله در آلمان ـ گرایش به آن دارند که به عنوان ابزار مقابله با تروریسم، تبلیغ دولتی را می‌کنند که باید بر همه چیز نظارت کند. کنترل ویدیویی خوب است، اما اگر از ترس خشونت، از آن فراتر رویم و آزادی‌های جامعه را کاهش دهیم، در مقابل تروریسم تسلیم شده‌ایم.