1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

بزرگداشت خاطره‌ى قربانيان قتل‌عام قومى ارامنه بدست ترك‌هاى عثمانى

۱۳۸۴ اردیبهشت ۴, یکشنبه

امروز يكشنبه در ايراوان، پايتخت ارمنستان دهها هزار نفر طى تظاهراتى خاطره‌ى قتل‌عام فجيع ارامنه در ۹۰ سال پيش توسط امپراتورى عثمانى را گرامى داشتند و دسته‌گل‌هايى را نثار مكان يادبود اين قربانيان بنام «سيتسرناكابرد» كردند، مكانى كه به ياد يك ميليون پانصدهزار ارمنى بنا شده كه قربانى قتل‌عام و كشتار قومى خليفه سلطان عثمانى در ۹۰ سال پيش شدند. بدين مناسبت امروز كليساى اوانجليك آلمان با اجراى مراسم نيايش از خ

https://p.dw.com/p/A5N3
قتل‌عام قومى ارامنه بدست ترك‌هاى عثمانى
قتل‌عام قومى ارامنه بدست ترك‌هاى عثمانىعکس: dpa

�اوند براى آلمانى‌ها تقاضاى پوزش كرد.

در زمان جنگ جهانى اول سلطان خليفه‌ى عثمانى جنگى بى‌امان و فجيع را عليه اقليت مسيحى ارامنه آغاز كرد و كشتارى را براه انداخت كه يك ميليون و پانصدهزار نفر از ارامنه را قربانى خود ساخت و در اثر اين كشتار قومى يك ميليون و هشتصدهزار نفر ديگر آواره‌ى كشورهاى سوريه و عراق شدند. امروز دولت تركيه تنها مسئوليت قتل دويست‌هزار نفر را برعهده گرفته است و اتهام يك كشتار و قتل‌عام قومى را نمى‌پذيرد.

بايد اشاره كرده كه دولت عثمانى و امپراتورى رايش آلمان به هنگام جنگ جهانى اول متحد يكديگر بودند و با اينكه رايش آلمان از اين جنايت بشرى مطلع بود، ليكن سكوت اختيار كرد. در آن هنگام شاهزاده «هوهن‌لوح لاندنبورگ»، سفير ويژه‌ى رايش آلمان در تاريخ ۱۵ اوت ۱۹۱۵ ميلادى گزارشى با جزئيات تمام براى دولت متبوعش در برلين فرستاد. چند ماه بعد سفير آلمان «گراف وولف فن مترنيش» خواستار دخالت و اعتراض نسبت به اين قتل‌عام قومى شد. حتى خبرنگاران آلمانى و مهندسان آلمان كه در مسير ريل بغداد كار مى‌كردند نيز گزارش‌هاى تكان‌دهنده‌اى فرستادند. ولى دولت وقت آلمان به اين گزارش‌ها و خواست‌ها وقعى ننهاد، زيرا كه رايش آلمان نيز همانند ترك‌هاى عثمانى در ارامنه ستون پنجم روسيه و در نتيجه يك خطر را براى تركيه مى‌ديد. اتحاد دو كشور آلمان و تركيه به گونه‌اى بود كه پس از پايان جنگ جهانى اول جنايتكاران جنگى ترك اجازه يافتند در آلمان پناهندگى بگيرند. آدولف هيتلر پيش از آنكه حمله نظامى به لهستان را آغاز كند، گفته بود: ”كيست كه ديگر امروز از نابودى ارامنه حرف ‌زند؟” او با اين گفته تصور مى‌كرد كه جناياتش روزى بدست فراموشى سپرده خواهد شد.

بايد گفت كه جمعيت كشور ارمنستان كه در شرق تركيه واقع است ۳ ميليون و ۲۰۰ هزار نفر است. در كشور همجوار گرجستان نيز ۴۰۰ هزار ارامنه زيست دارند كه از اقليت‌هاى قابل توجه است. در جمهورى آذربايجان حدود يكصدهزار ارمنى زندگى مى‌كنند كه تحت تبعيض قومى شديد قرار داشته و در واقع به حاشيه‌ى جامعه رانده شده‌اند. اقليت قومى ارامنه در تمامى منطقه‌ى خاور نزديك پراكنده‌اند و شمار ايشان در آمريكاى شمالى به ۶۰۰ هزار نفر مى‌رسد كه موطن جديد خود را يافته‌اند. صدها هزار نفر ديگر ايشان نيز در كشورهاى اروپايى پراكنده‌اند. جمعيت مردم ارامنه در تركيه‌ى دوره‌ى عثمانى در اواخر سده‌ى نوزدهم رقمى حدود دوميليون و پانصدهزار نفر بود كه و امروز ارامنه در تركيه يك اقليت بسيار كوچك را تشكيل مى‌دهند.

داود خدابخش