بمب ساعتى در اعماق پارك طبيعى Yellowstone

اگر روزى اين بمب ساعتى منفجر گردد، صداى اين انفجار را ميتوان، تا فواصل بسيار دور نيز شنيد. مقادير زيادى از مواد مذاب و تكه سنگهاى فروزان در شعاع چند صد كيلومترى تمامى حيات را در منطقه خاموش خواهند كرد. ميليونها تن خاكستر به اتمسفر زمين پرتاب خواهند شد و شدت اين انفجار آتشفشانى تا حدى خواهد بود كه، در فضاى اطراف زمين گردبادهاى شديدى وزيدن خواهند گرفت. خورشيد، سالها، تيره و تار خواهد بود و در پى آن، دماى هواى زمين بصورتى واضح كاهش خواهد يافت و جان انسانها، جانوران و گياهان تمامى قاره هاى زمين، به خطر خواهد افتاد. آيا اينها، تنها صحنه هائى از يك فيلم سينمائى درباره يك فاجعه طبيعى عظيم ميباشند؟ متاسفانه خير. براى مثال بايد به فاجعه انفجار آتشفشان توبا اشاره كنيم كه، تقريبآ ۷۴ هزار سال پيش، در جزيره سوماترا روى داد.

دانشمندان از اين در هراسند كه، يك واقعه وحشتناك مشابه در اعماق منطقه پارك طبيعى Yellowstone واقع در ايالت وايومينگ آمريكا رخ دهد. در زير مناظر زيباى اين پارك كه جلوه اى بهشت گونه دارند، جهنم داغ يك آتشفشان عظيم در خروش است، بزرگترين آتشفشان جهان، با درازاى۸۰ و پهناى ۴۰ كيلومتر، مملو از گدازه هاى مذاب. تنها اقشار سنگى، به عمق ۳ كيلومتر هستند كه، همچون سرپوشى، ديگ جوشان اين مواد مذاب و حفره ماگماى آنرا از بخشهاى فوقانى و سطح زمين جدا ميكنند. تنها چند شكاف و ترك به نسبت كوچك، اين امكان را بوجود ميآورند كه، حرارت بسيار زياد اين گدازه ها به سطح زمين انتقال يابد و چشمه ها ى آب گرم و آبفشانهاى جوشان پارك ملى يلو استون به فوران درآيند، آنچه كه بدون شك از مناظر ديدنى اين پارك به حساب ميآيد.

آخرين محاسبات و بررسيها نشانگر آنند كه، دماى درون اين آتشفشان، تا حد زيادى افزايش يافته و همچنان نيز در حال بالا رفتن است. اقشار فوقانى زمين، بر فراز حفره هاى حاوى مواد مذاب به اين ترتيب، سانتيمتر به سانتيمتر، تورم مييابند. اينها همه براى دانشمندان زمين شناس علائمى ميباشند براى اينكه، از اعماق زمين در اين منطقه، دائمآ مواد مذاب به حفره هاى ماگما جريان مييابند و فشار درون اين حفره، بصورت مستمر در حال افزايش است. اطلاعاتى كه بر اساس آنها، پژوهشگران تنها به اين نتيجه ميرسند كه، اين آتشفشان عظيم، منفجر خواهد شد. تنها امرى كه غير قابل پيشبينى باقى ميماند، زمان واقعى اين انفجار است.

شايد مهلت زيادى تا وقوع اين انفجار براى ما باقى نمانده باشد. زيرا زمانيكه كارشناسان زمين شناس نمونه هاى خود را از اعماق پارك طبيعى يلو استون تجزيه و تحليل نمودند، آنها ۳ قشر متفاوت از خاكستر را يافتند كه، به انفجارهاى گذشته آتشفشانى، در اين منطقه تعلق دارند. به اين ترتيب ابتدا اثبات ميگردد، كه اصولآ چنين امرى ممكن است.

تستهاى انجام گرفته در آزمايشگاههاى ويژه تعيين قدمت اين خاكسترها، علاوه بر اين نشان دادند كه، اين انفجارهاى آتشفشانى ،تقريبآ در فاصله زمانى ۲ ميليون، يك ميليون و ۳۰۰ هزار و جديدترين آنها حداكثر ۶۳۰ هزار سال پيش رخ داده اند يعنى تقريبا در يك چرخه زمانى، به طول تقريبا ۶۰۰ هزار سال، مرتبا تكرار شده اند. اطلاعاتى كه اينك، براى دانشمندان مايه نگرانى و هراس بسيارند. طبق محاسبات و تخمينهاى انجام شده، در واقع، هم اكنون نيز، مهلت تقريبى به پايان رسيده است. در سال ۱۹۵۹ تقريبا نزديك بود كه، اين فاجعه وحشت آور به وقوع بپيوندد زمانيكه، يك زمين لرزه شديد، پارك يلو استون را به لرزه درآورد. در آن زمان اما، سرپوش ۳ كيلومترى نامبرده، در برابر فشار موجود در حفره ماگما مقاومت كرد اما، آيا اين پوسته نازك، تاب تحمل فشارهاى آتى را نيز خواهد داشت؟

نگين كروئى