بناى يادبود خبرنگاران جان‌باخته در فرانسه
۱۳۸۵ خرداد ۲۴, چهارشنبه
قرار است به زودى بناى يادبودى براى بزرگداشت روزنامه‌نگارانى كه حين انجام وظيفه جانشان را از دست داده‌اند در شهر بايو در منطقه نورماندى فرانسه ساخته شود. شهر بايو به نام آزادى مطبوعات مكانى را به اين روزنامه‌نگاران اهدا كرده است. بناى يادبود گزارشگران در شهر بايو در روز ۷ اكتبر ۲۰۰۶، برابر با ۱۵ مهر ماه ۱۳۸۵، گشايش خواهد يافت.
اين نخستين بناى يادبود روزنامه‌نگاران جان‌باخته در اروپا خواهد بود. سازمان گزارشگران بدون مرز در اين كار با شهر بايو همكارى خواهد كرد. آقاى محمدرضا معينى، مسؤول بخش ايران سازمان گزارشگران بدون مرز، در باره اين بنا مى‌گويد: ”تا آنجایی که شهرداری بایو با ما همکاری کرده است، می‌خواهند اين بناى يادبود را به شکل گذرگاهی درست کنند با ستونهای سفید و بلند، که بر روی این ستونها نام تمام روزنامه‌نگارانی حک بشود که از سال ۱۹۴۴ تا كنون کشته شده‌اند. چرا از سال ۱۹۴۴؟ چون جنگ جهانی دوم رویداد مهمی براى هم عرصه‌ی اطلاع‌رسانی و هم عرصه اخبار و اطلاعات جبهه بود. اگر به همین آماری که در دست داریم نگاه کنیم تعداد بسیار زیادی از روزنامه‌نگاران از بعد از جنگ جهانى دوم در درگیرى‌ها و جنگ‌ها کشته شده‌اند. به همین خاطر سال ۱۹۴۴بعنوان یک مرحله‌ی تاریخی انتخاب شد که همان سال ۱۳۲۳ شمسی خود ما در ایران می‌شود.“
سازمان گزارشگران بدون مرز براى پيشبرد بهتر طرح ساخت بناى يادبود همه طرفداران آزادى بيان و مطبوعات را در سراسر جهان فراخوانده تا در تهيه فهرست نام روزنامه‌نگاران جان‌باخته هميارى كنند. محمدرضا معينى در اين باره گفت: ” خطاب این اطلاعیه و درخواستی که ما کردیم به همه مردم است. همه نهادهایی مثل كميسيون حقوق بشر، یونسکو، گزارشگران بدون مرز و سازمان عفو بین‌الملل كه بعد از جنگ جهانى دوم بوجود آمدند و اين نهادها بسیاری از نام‌ها را ثبت كرده‌اند. ولی برای اینکه نام همه‌ی روزنامه‌نگاران ثبت شده باشد، ما این تقاضا را کردیم از سندیکاها، از پیش‌کسوتان روزنامه‌نگاری، از همه کسانی که دارای حافظه یا شناختی در این رابطه هستند، تا بتوانیم لیست کاملی را تهيه کنیم. چون واقعیت این است که بخشی از آن هست و بخشی نیست. به همین خاطر هرچه این کار عمومیت بیشتری پیدا بکند، در درجه اول نوعی نگاه هم هست به اهمیت روزنامه‌نگار و به اهمیت روزنامه‌نگاری و به مطرح کردن این بحث که چرا روزنامه‌نگاران کشته می‌شوند. و از سوی دیگر کمک‌کردن به ماست که بتوانیم لیست کاملی از همه‌ی کسانیکه در راه انجام وظیفه‌شان برای اطلاع‌رسانی جان باخته‌اند را در اینجا داشته باشیم و همیشه بیاد بیاوریم که کسانی برای اینکه ما مطلع بشویم، برای اینکه بدانیم، برای اینکه حق دانستن‌مان را حفظ کنیم به ما کمک کردند و جان خودشان را باختند.“
سازمان گزارشگران بدون مرز فهرستى از نام روزنامه‌نگاران ايرانى كشته شده به هنگام انجام وظيفه‌شان در دست دارد، براى نمونه نام گروهى از روزنامه‌نگاران ايرانی‌اى كه در دو دهه اخير كشته شده‌اند را.
اما براى نمونه نام بسيارى از روزنامه‌نگاران حرفه‌اى كه در طول جنگ ۸ ساله ايران و عراق خبر و گزارش تهيه مى‌كردند و جان خود را از دست دادند، در اختيار اين سازمان نيست. همچنين در جريان حادثه‌هايى ديگر در سراسر ايران روزنامه‌نگارانى كشته شده‌اند كه نامشان ثبت نشده است.
تهيه فهرست نام روزنامه‌نگاران ايرانى كشته شده نه تنها براى حك بر روى ستونهاى بناى يادبود شهر بايو مى‌تواند صورت گيرد، بلكه اين فهرست بخشى از اسناد تاريخ خود ايران خواهد بود. محمدرضا معينى در اين باره مى‌گويد: ”ما در ایران در سال‌های قبل از انقلاب سندیکای روزنامه‌نگاران داشتیم، که متاسفانه اجازه فعالیت به آن ندادند. الان انجمن صنفی روزنامه‌نگاران هست و تعدادی از پیشکسوت‌ها در آن عضو هستند. بهرصورت در حافظه جمعی ما چنين چيزى هست و ما تلاشمان این است که در ایران هرچه بیشتر سعی کنیم تا این نهاد را بوجود بیاوریم. من می‌خواستم پیشنهاد کنم که اگر بشود در گروههای کاری اینکار را در رابطه با خودمان انجام بدهيم. یعنی علاوه بر اینکه این لیست را می‌شود در شهر بايو گذاشت، مى‌توان آن را در ایران تهيه كرد که چه تعداد روزنامه‌نگار در کشور ما در راه انجام وظیفه‌شان جان باخته‌اند.“
كسانى كه يك يا چند روزنامه‌نگار را كه از سال ۱۹۴۴ ميلادى، يعنى سال ۱۳۲۳ شمسى، تا به امروز حين انجام وظيفه كشته شده يا درگذشته‌اند، مى‌شناسند، مى‌توانند در صورت تمايل اطلاعات خود را براى سازمان گزارشگران بدون مرز بفرستند. با اين سازمان مى‌توان از جمله از طريق آدرس الكترونيكى memorial@rsf.org تماس گرفت. اطلاعات رسيده پس از بررسى به ليست گزارشگران بدون مرز اضافه خواهد شد و سپس بر روى يكى از ستونهاى يادبود شهر بايد حك خواهد گشت.