بهرهوری هندوستان از فنآوری هستهای
۱۳۸۷ شهریور ۱۷, یکشنبهبر اساس گزارش چند دیپلمات در وین، ۴۵ کشور صادر کنندهی فنآوری هستهای (NSG) ، روز شنبه، (۶ سپتامبر/۱۶ شهریور) به تحریم ۳۴ سالهی صدور فنآوری اتمی به هند پایان دادند. به این ترتیب هندوستان میتواند در آینده، از ورود فنآوری هستهای به کشور خود بهرهمند شود. اعضای NSG زیر فشار شدید و مستقیم آمریکا به امر پایان بخشیدن به این تحریم رای دادند. هندوستان هنوز قرارداد منع تولید و گسترش اسلحهی اتمی را به امضاء نرسانده است. نخستوزیر هند، مانموهان سینگ، لغو تحریم را «تصمیمی آیندهساز» خواند و گفت که با این اقدام، «دورهی دور نگهداشتن هندوستان از سیاستهای اتمی به پایان میرسد.»
وزیر امورخارجه و معاون کنونی صدراعظم آلمان، فرانک والتر اشتاین مایر نیز، از تصمیم ۴۵ کشور ابراز خشنودی کرد.
فشار آمریکا
ایالات متحدهی آمریکا، در ماههای گذشته تمام تلاش خود را برای پایان دادن به تحریم صدور فنآوری هستهای به هند به کار برد. از سرگیری صدور این فنآوری، یکی از شرایطی بود که هندوستان اجرای آن را از آمریکا خواسته بود. مقامات هندی تهدید کرده بودند که در غیر این صورت، قرارداد دوجانبهی بین هندوستان و آمریکا را در مورد چگونگی تجارت هستهای بین این دو کشور، به مرحلهی اجرا نمیگذارد. این قرارداد، در سال ۲۰۰۶ منعقد شده بود. جرج بوش، رئیس جمهور آمریکا قصد دارد، این قرار داد را در ماه نوامبر، پیش از پایان یافتن دورهی ریاست جمهوری خود، به تصویب کنگرهی آمریکا برساند.
نیروگاههای جدید در هند
با پایان دادن به این تحریم، هند میتواند از کشورهای دیگر فنآوری هستهای وارد کند و به این وسیله، نیاز مبرم و روزافزون خود را به تولید انرژی اتمی تأمین سازد. هندوستان قصد دارد تا سال ۲۰۱۲، هشت نیروگاه اتمی جدید بسازد. روسیه و فرانسه، در کنار آمریکا، امیدوارند که برای ساختن این نیروگاه با هند قراردادهای سودآوری منعقد کنند. بر اساس گزارش وزارت امور خارجهی آمریکا، ساخت دو واحد از این نیروگاهها، اشتغال ۳ تا ۵ هزار آمریکایی را ممکن میسازد.
دیدگاه منتقدان
منتقدان پایان بخشیدن به تحریم صدور فنآوری به هند، همواره دربارهی ارسال فنآوری هستهای به این کشور هشدار دادهاند و آن را نوعی پرداخت "دستمزد" به کشوری دانستهاند، که همواره کوشیده دست به ساختن بمب اتمی بزند. این منقدان گوشزد میکنند که چنین رفتاری، مذاکره با کشورهایی مثل ایران را دشوار میسازد. اتریش، سوئیس، ایرلند، هلند، نروژ و نیوزلند تاکنون، مانع پایان بخشیدن به تحریم شده بودند. این کشورها خواهان آنند که در صورت انجام دوبارهی آزمایش اتمی از سوی هندوستان، با این کشور به شدیدترین وجه مقابله شود.
کلودیا روت، یکی از رهبران حزب سبزها از این تصمیم به شدت انتقاد کرد و آن را "نشانهای بدگون" در جهت منع گسترش سلاحهای اتمی در جهان دانست. او گفت که با این اقدام «جهان ناامنتر میشود.»
نظارت بر تجارت جهانی با فنآوری هستهای
هند به آن گروه از کشورهایی تعلق دارد که صاحب بمب اتمی هستند و قرارداد منع تولید و گسترش سلاح اتمی را امضا نکردهاند. موافق این قرارداد، صدور فنآوری هستهای که منجر به تولید بمب اتمی میشود، ممنوع است.
کشورهای صادرکنندهی فنآوری هستهای، (NSG) در سال ۱۹۷۴ پس از آنکه هندوستان اولین آزمایش اتمی خود را انجام داد، تأسیس شد. وظیفهی این سازمان رتق وفتق امور تجارت جهانی صدور فنآوری هستهای است. در حال حاضر، آلمان ریاست این سازمان را بر عهده دارد.