بودجه سال ۸۸ و ابهام در پرداخت نقدی یارانه‌ها
۱۳۸۷ بهمن ۸, سه‌شنبه
«یک تحول ساختاری در بودجه‌ریزی کشور ایجاد شده که وابستگی هزینه‌های کشور به منابع نفتی را کاهش می‌دهد و هزینه‌ها را به حداکثر ۳۷ میلیارد دلار محدود می‌کند». این بخشی از سخنان احمدی‌نژاد رییس جمهوری اسلامی ایران در مجلس بود که هنگام ارائه لایحه بودجه بیان شد.
احمدی‌نژاد در ادامه سخنانش اضافه کرد که از این مبلغ، ۱۴ میلیارد دلار از حساب ذخیره ارزی برداشت شده و مابقی آن از محل فروش نفت تامین می‌شود. یعنی ۲۳ میلیارد دلار از هزینه‌های جاری دولت از منبع فروش نفت تامین خواهدشد. این در حالی است که به گفته‌ی احسان مهرابی خبرنگار اقتصادی، برنامه‌ریزی بودجه امسال این اجازه را به دولت می‌دهد که اگر قیمت نفت از میزان پیش‌بینی‌شده یعنی ۵ / ۳۷ دلار در هر بشکه بالاتر رفت، دولت باز هم مبلغ بیشتری از درآمد نفت را خرج کند.
مهرابی می‌گوید: «یک بخش از بودجه به دولت اجازه می‌دهد که اگر قیمت نفت بیشتر از پیش‌بینی‌های فعلی باشد، دولت بتواند مبلغی را بابت هزینه‌های عمرانی برداشت بکند که این مقدار سقف ندارد، ولی گویا نمایندگان مجلس قصد دارند که برای این سقف بگذارند. یعنی کمیسیون عمران مجلس قصد دارد سقفی برای این برداشت بگذارد. به طور مثال اگر بودجه‌ی نفت بیشتر از پیش‌بینی‌های فعلی شد، مبلغ بودجه عمرانی را تا سی و یک هزار میلیارد تومان افزایش بدهند. ولی هنوز تا موقعی که مجلس تغییرات خودش را روی بودجه اعمال نکند، این سقف مشخص نیست».
یکی دیگر از تفاوت‌های لایحه بودجه امسال با سال‌های پیشین در این است که این لایحه با طرح تحول اقتصادی گره خورده، در حقیقت لایحه بودجه ۸۸ بر اساس طرح حذف یارانه‌ها و پرداخت نقدی آنها به مردم تنظیم شده‌است.
احمدی‌نژاد در بخش دیگری از سخنانش از عملکرد خوب مجلس در قبال طرح تحول اقتصادی تشکر کرد و گفت: «مجلس در کلیت، رویکرد خوبی به این لایحه دارد و کمیسیون ویژه و دیگر کمیسیون‌های آن برای بررسی این لایحه وقت گذاشته‌اند».
این سخنان در حالی بیان شد که قبل از تقدیم لایحه بودجه توسط رییس‌جمهور به مجلس، موسی رضا ثروتی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس اعلام کرد که این کمیسیون مواد ۹ و ۱۳ لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها را حذف کرده‌است. ماده ۹ مربوط به تشکیل صندوق توزیع نقدی یارانه‌ها به مردم است. ماده ۱۳ نیز قانون افزایش حقوق و دستمزد کارکنان متناسب با نرخ تورم را که تا به حال اجرا می‌شده، لغو می‌کرد.
احسان مهرابی در مورد مخالفت‌های نمایندگان با طرح هدفمند کردن یارانه‌ها چنین می‌گوید:«این لایحه برخلاف گفته‌ی رییس جمهور، مخالف‌های زیادی دارد. یعنی تا الان حدود پنج شش کمیسیون اصلی مجلس آن را رد کرده‌اند. از سوی دیگر رییس کمیسیون طرح تحول گفته که ممکن است این لایحه در بودجه سال آینده اعمال نشود. یعنی برخلاف این که دولت معتقد است که این لایحه را در بودجه‌ی سال آینده اعمال می‌کند، ممکن است در تغییراتی که کمیسیون‌های مجلس و کمیسیون تلفیق در بودجه می‌دهند، این لایحه هدفمند کردن یارانه‌ها در بودجه‌ی سال آینده لحاظ نشود».
مهرابی همچنین پرداخت نقدی یارانه‌ها به مردم را منتفی دانسته و می‌گوید: «در این تغییراتی که بعضی از کمیسیون‌های مجلس دراین لایحه داده‌اند، پرداخت نقدی یارانه‌ها منتفی است. منتها هنوز نهایی نشده، ولی در برخی از کمیسیون‌ها این امر منتفی شده است».
لایحه بودجه ۸۸ پس از بررسی در کمیسیون‌های مربوطه، روز دوازدهم اسفندماه به صحن علنی مجلس می‌رود تا به رای تمامی نمایندگان گذاشته شود. به گفته‌ی حمیدرضا حاجی بابایی، عضو هیئت رییسه مجلس، این لایحه حداکثر تا ۲۰ اسفند باید به تصویب نمایندگان برسد و پس از آن به شورای نگهبان فرستاده می‌شود. شورای نگهبان نیز موظف است تا قبل از تعطیلات نوروزی نظر نهایی خود را در مورد این لایحه اعلام کند.