1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

بيمارى‌ درمان‌ناپذيرى به نام آلزايمر

۱۳۸۴ شهریور ۳۰, چهارشنبه

امروز بيست و يكم سپتامبر، روز جهانى آلزايمر است. در سال ۱۹۰۶ ميلادى آلويس آلزايمر پزشك آلمانى پس از بيست سال تحقيق توانست تعريفى علمى از اين بيمارى ارائه دهد. اين بيمارى براى قدردانى از يك عمرتحقيق آلويس آلزايمر،”آلزايمر“ ناميده شده است. آلزايمر كه به بيمارى پيرى معروف است در واقع چيزى بيشتر از يك فراموشى ساده است.

https://p.dw.com/p/A6W7
يادگيرى بهترين راه فعال نگه داشتن مغز است
يادگيرى بهترين راه فعال نگه داشتن مغز استعکس: dpa Zentralbild

بيمارى آلزايمر در واقع مشكلى مغزى است. مغز ما از ميليونها سلول عصبى تشكيل شده است. هر دسته از اين سلولهاى عصبى با هم تشكيل يك بخش را ميدهند و هر بخش عهده دار يك مسؤليت است. به عنوان مثال بخش بينايى كه در ناحيه پشت سرى قرار گرفته، مسؤل بررسى اطلاعاتى است كه از چشمها آمده است. بدين ترتيب ما تشخيص ميدهيم كه چه ديده ايم.

اين سلولهاى عصبى براى بررسى و انتقال اطلاعات، با يكديگر و با بخشهاى ديگر در ارتباطند. اين ارتباط به صورت جريان الكتريكى كوچكى است كه از يك سلول به سلول بعدى انتقال پيدا ميكند. اما چون اين سلولها به يكديگر نچسبيده اند، بين آنها يك فضاى خالى كوچك وجود دارد. اين فضاى خالى كوچك توسط يك ماده شيميايى مخصوص پر ميشود كه انتقال جريان الكتريكى بين سلولها را سريعتر و آسانتر ميكند. اين ماده شيميايى مخصوص كه ”سروتونين“ نام دارد، توسط خود مغز ترشح ميشود.

با بالا رفتن سن و پير شدن سلولها ترشح اين ماده شيميايى يا سروتونين كاهش مىيابد، بدين ترتيب ارتباط بين سلولى و انتقال اطلاعات دچار مشكل ميشود.

اين مشكل بيشتر از همه در بخش حافظه و خاطرات خود را نشان ميدهد. خاطره ها تركيبى هستند از يادآورى ديده ها و شنيده ها و احساسات، كه براى يادآورى آنها مغز نياز به برقرارى يك ارتباط پيچيده سلولى بين همه بخشها دارد. به همين علت با بالا رفتن سن و كم شدن ترشح سروتونين در مغز، خاطره ها كمرنگ يا فراموش ميشوند.

در بيمارى آلزايمر ترشح سروتونين به شدت كاهش مىيابد.اما اين مسئله هميشه به علت پير شدن سلولها نيست. سكته مغزى كه باعث از دست رفتن بخشى از سلولهاى مغز ميشود يا شوك عاطفى پس از دست دادن عزيزى ميتوانند خطر ابتلا به آلزايمر افزايش دهند.

آلزايمر با از دست دادن حافظه كوتاه مدت، فراموش كردن آدرسها و اسمها آغاز ميشود و كم كم تا آنجا پيش ميرود كه فرد حتى راه بازگشت به خانه را فراموش ميكند. بيمارى آلزايمر متأسفانه درمانى ندارد اما ميتوان از پيشرفت آن جلوگيرى كرد.

داشتن زندگىاى فعال، شركت در برنامه هاى جمعى، گوش كردن به اخبار و از همه مهمتر ياد گرفتن يك چيز جديد مثل يك زبان جديد، مغز را فعال نگاه ميدارد. براى تقويت حافظه نياز به داروى خارجى و گران قيمت نيست.

مصرف خشكبار بخصوص فندق، به تقويت حافظه كمك ميكند. فندق داراى پيش ماده سروتونين است. مصرف فندق باعث افزايش ترشح اين ماده شيميايى مخصوص در مغز ميشود. هر چند كه قيمت خشكبار در ايران چنان بالا است كه اين توصيه كمى تجملاتى به نظر ميرسد!

شبنم نوريان