تغییر مسیر اجباری المالکی در منازعه ایران و امریکا
۱۳۸۶ فروردین ۱۹, یکشنبه
محمدعلي حسيني سخنگوي وزارت امور خارجه ایران، امروز در کنفرانسی مطبوعاتی در واكنش به اعلام آمادگي خانم رایس وزير امور خارجه آمريكا براي مذاكره با همتاي ايراني خود در حاشيه اجلاس آتی کشورهای همسایه عراق، گفت که:«مذاكره با آمريكا در دستور كار ايران نيست.»
این در حالیست که شان مك كورمك سخنگوی وزارت امورخارجه آمريكا پیشتر خبر داده بود که امكان دارد وزيران خارجه ايران و آمريكا در حاشيه يك نشست درباره عراق، با يكديگر به گفت و گو بپردازند.
به نظر می رسد که سخنان سخنگوی وزارت امور خارجه ایران مبنی بر عدم تمایل تهران برای مذاکره با واشنگتن پاسخی است به سخنان اخیر مقامات امریکایی که از عدم تمایلشان برای آزادی پنج ایرانی بازداشت شده در اربیل عراق سخن گفته اند. دو روز پیشتر رابرت گيتس وزير دفاع امريكا اعلام کرد که واشنگتن نه تنها قصد ندارد پنج ايراني كه نيروهاي آمريكايي در ماه ژانويه در شمال عراق دستگير كرده‌اند، را آزاد كند، بلکه قصد دادن اجازه به نمايندگان كنسولگري ايران در عراق براي ديدار با ايراني‌هاي بازداشت شده را نیز ندارد.
در همین خصوص امروز وزارت خارجه عراق نیز در بيانيه‌ای به نقل از هوشيار زيباری" وزير امور خارجه عراق اعلام کرد که ايران در نامه‌اي رسمي خواستار ديدار با نیروهای بازداشت شده‌اش در عراق، شده است و آنها نیز این درخواست را به "زلماي خليل زاد" سفير آمريكا در عراق داده اند.
وزير خارجه عراق با این حال گفته است:«نمی‌توانم وعده‌ای در اين مورد كه چه زمان نیروهای ايرانی آزاد مي‌شوند بدهم زيرا آنها به وسيله‌ي نيروهاي عراقی دستگير نشده‌اند.»
در همین حال و در میانه منازعات جاری میان ایران و امریکا، روز گذشته ایران اجازه عبور از حریم هوایی خود را به هواپیمای حامل "نوری المالکی" نخست‌وزیر عراق نداد. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس و به نقل از اعضای هیات همراه آقای المالکی، هواپیمای وی که راهی ژاپن بود پس از آنکه نتوانست از خطوط هوایی ایران استفاده کند وارد امارات متحده عربی شد و پس از سه ساعت تاخیر پرواز خود را ادامه داد.
به گزارش خبرگزاري رويترز،"صادق الركابي" یکی از مشاوران آقای مالكي که او را در سفر به ژاپن همراهي مي‌كند، نیز در این خصوص گفته است:«زماني كه هواپيماي حامل نخست وزير عراق تقريبا در ساعت ۸:۳۰ عصر روز شنبه وارد حريم هوايي ايران شد، مقامات سازمان هواپيمايي اين كشور به طور غيرمنتظره ای از خلبان هواپيما خواستند که باز گردد.»
الركابي گفته است که به دنبال اين اقدام ايران، هواپيماي حامل المالكي مجبور به عزيمت به دبي شد و نخست وزير عراق و هيئت همراه وی به مدت 3 ساعت در دبی ماندند تا بتوانند مسير پرواز جديد را مشخص كنند.
اکنون اما به نظر می رسد که انتخاب چنین رویه ای از سوی ایران در برابر یک مقام عالیرتبه عراقی نیزحاکی از نزدیک شدن بغداد به واشنگتن در منازعه میان ایران و واشنگتن باشد. همچنین این اتفاق در حالی رخ داده که ایران، تلاشهای مقامات عراق را برای آزادی نیروهای بازداشت شده خود در اربیل بی نتیجه یافته است و بنابر برخی گزارشها یکی از اعضای ارتش المهدی که گفته می‌شود رابط ایران است نیز توسط آمریکایی‌ها دستگیر شده و المالکی نتوانسته آمریکایی ها را برای آزادی وی متقاعد کند.
بدین ترتیب اختلافات ایران وامریکا به رغم تاکید گهگاه دوطرف بر مذاکره، روندی صعودی دارد. تا آنجا که به گزارش گاردین، در میانه بحران ملوانهای انگلیسی، نیز آمریكا پیشنهاد اتخاذ گزینه‌هایی نظامی علیه ایران را به انگلیس داده است.
در همین حال سفر اخیر مقامات کنگره امریکا به سوریه نیز به رغم آنکه با انتقاد بوش رئیس جمهور این کشور همراه شد از نگاه برخی تحلیلگران ظاهرا با هدف فشار بر ایران برنامه ریزی شده بود. به نوشته روزنامه نیویورک‌تایمزنیز نانسی پلوسی رئیس کنگره امریکا و هیئت همراهش در سفر به سوریه از بشاراسد خواسته‌اند تا از محمود احمدی‌نژاد دوری گزیند و سیاست‌های سوریه را در پیوند با تندروی‌های ایران در منطقه قرار ندهد.
رئیس کمیته امورخارجی مجلس نمایندگان آمریکا نیزدر همین خصوص به نیویورک‌تایمز، گفته است:«از آقای بشاراسد پرسیدم چگونه کسی با شناخت صحیح از شرایط جهان می‌تواند دیدگاه‌هایی مشترک با محموداحمدی‌نژاد داشته باشد که منکر هولوکاست و خواستار نابودی اسرائیل است.»