تفسيرى بر كنفرانس افغانستان در برلين

پيشرفت افغانستان و نابودى ريشه هاى تروريسم در اين كشور هر دو بر هم منطبق هستند. اينكه وزير دفاع آلمان، پتر اشتروك، در كنفرانس افغانستان در برلين به اين موضوع اشاره ميكند از آن رو نيست كه وى خواستار يافتن يك فرمولبندى روان براى مشكل اين كشور است. بل از آن روست كه وى با گفتن اين موضوع انگشت بر مشكلى بنيادين مينهد، يعنى همان مشكلى كه توضيح گر همايش نمايندگان ۵۰ كشور جهان در برلين است و همان هنگام توضيح گر اين موضوع كه چرا جامعه بشرى دست يارى بسوى افغانستان دراز كرده اند.

اما در مورد افغانستان مسائل مورد توجه و علاقه جامعه جهانى تنها به آن يك مورد خلاصه نميشود. يكى از اين پرسشها اين است كه چگونه ما ميتوانيم اين كشور جنگ زده، درگير در قهر و خونريزى و محروم از آزادى را به سوى صلح، آزادى و دموكراسى رهنمون شويم. اما اين تنها يك عرصه از موضوع است. عرصه ديگر اين است كه ما چگونه ميتوانيم اين مهد مهم تروريسم جهانى را از ميان برداريم. افغانستان آن كشورى است كه تروريستها فارغ بال و يا بدتر از آن با بهره جستن از حمايتهاى برخى از مسئولان در آن فعاليت دارند. و از همه اين مسائل گذشته، چگونه ميتوان براى مشكل مواد مخدر كه ابعادى جهانى دارد در افغانستان راه حلى يافت و يا حداقل از دامنه اين مشكل كاست. افغانستان مهمترين توليد كننده مواد مخدر در پهنه گيتى است. و هرگاه كه بتوان در اين موضوع تغييرى ايجاد كرد، آنگاه ميتوان از پيشرفت سخن راند.

و اكنون منافع و مصالح افغانستان و جهان بر هم منطبق شده اند و اين چنين است كه آمادگى گسترده جهانى براى كمك به افغانستان پديد آمده است. بديهى است كه تنها با پرداخت پول نميتوان از دامنه مشكلات كاست. اما در افغانستان نيز اين حكم صادق است: پول همه چيز نيست ولى واقعا كه چاره ساز است.

در برلين سخن بر سر كمكى معادل ۸ ميليارد و ۲۰۰ ميليون دلار براى سه سال آينده است. ميتوان اين رقم را پيش پرداخت آن ۲۸ ميليارد دلارى به حساب آورد كه هم از سوى افغانها و هم از سوى كارشناسان براى ۷ سال آينده ضرورى تشخيص داده شده است. اما براستى كه اين رقم ۸ ميليارد و ۲۰۰ ميليون دلار كمك زيبايى است. تنها كمكى زيبا. چرا كه اين رقم از محاسبه كمكهاى مختلفى گردهم آمده كه آدمى از هم اكنون ميتواند پى ببرد كه اين پول هرگز در اين ميزان پرداخت نخواهد شد. پيش از اين هم ما شاهد موارد مشابهى بوده ايم.

اما عليرغم همه اين حرفها، كنفرانس برلين، همايشى موفقيت آميز بود. بار ديگر مسئوليت بين المللى در مورد افغانستان مورد تاكيد قرار گرفت. حال آنكه همگان ميدانند كه افغانستان فاقد نفت خام است و به نظر نميرسد كه اين كشور ظرف چند سال آينده به يك شريك اقتصادى فرا رويد. بموازات مواد مخدر، در افغانستان دو چيز ديگر به وفور وجود دارد: فقر و فلاكت. و اين ربطى به امروز و يا حتى حكومت طالبان ندارد و موضوعى است بس ديرينه.

برگردان: جمشيد فاروقى