تلاش براى تصويب كنوانسيونى بين‌المللى عليه سر به نيست كردن دگرانديشان و مخالفان سياسى
۱۳۸۳ آبان ۱۳, چهارشنبه
آلمان در برابر چنين وسيله‌اى كه از نظر حقوق بين‌الملل تعهدآور است، مقاومت كرده است. هدف آن است كه به بحثى عمومى در باره طرح كنوانسيون و لزوم تغيير در قوانين جزايى آلمان دامن زده شود.
سر به نيست كردن انسانها از موارد نقض شديد حقوق بشر است. در بسيارى از كشورهاى جهان انسانها را ناپديد مى‌سازند. عاملان به طور معمول ماموران دولت‌اند و بدين خاطر از مجازات مصون مى‌مانند. قربانيان اغلب دگرانديشان سياسى‌اند كه قدرتمندان مى‌خواهند آنان را به لحاظ فيزيكى، روحى و اجتماعى نابود كنند، بى‌آنكه اثرى از جنايتى كه صورت مى‌گيرد، بر جاى بماند. خانواده و خويشان سر به نيست‌شدگان نيز جزو قربانيان‌اند. آنان سالها به دنبال مفقودشدگانشان مى‌گردند، تهديد مى‌شوند و از نظر روحى زير فشارند. اما اين گونه نيست كه آنان دست روى دست مى‌گذارند و كارى نمىكنند، بلكه در سراسر جهان يكديگر را مى‌يابند و فعاليتهايى را سازمان مى‌دهند تا بتوانند از خود دفاع كنند. آلمان در هفته گذشته ميزبان گروهى از نمايندگان خانواده‌ها و خويشاوندان مفقودشدگان بود كه در نشستىپنج روزه نقطه نظرها و خواستهاى خود را با مسئولان دولت آلمان در ميان گذاشتند.
هم اكنون در امريكاى لاتين، آسيا و افريقا انجمنهاى بزرگى وجود دارند كه با هم در ارتباط‌اند و شبكه‌اى را تشكيل مى‌دهند. اين انجمنها همراه با سازمانهاى بين‌المللى حقوق بشر در پى روشن كردن سرنوشت مفقودشدگان‌اند و مى‌خواهند كه آمران و عاملان سر به نيست كردن دگرانديشان بى‌مجازات نمانند. از خواستهاى آنان همچنين تصويب طرحى است براى كنوانسيون سازمان ملل متحد عليه سربه نيست كردن افراد. نمايندگان اين انجمنها در حال سفر به شش كشور اروپايى‌اند كه تا كنون موضع روشنى از خود در برابر طرح كنوانسيون نشان نداده‌اند. آلمان از جمله اين كشورهاست. اين نمايندگان در آلمان ميهمان اتحاديه سازمانهاى مدافع حقوق بشر و نهادهاى كليسايى آلمان بودند و در برلين در باره امكان تكميل قانون جزايى آلمان به بحث پرداختند.
لويولا گوسمان Loyola Guzman اهل بوليوى و عضو فدراسيون خانواده‌هاى مفقودشدگان امريكاى لاتين است. اين فدراسيون ۲۳ سال پيش، در سال ۱۹۸۱ تاسيس شد. گوسمان در برابر خبرنگاران در باره وضعيت منطقه امريكاى لاتين گفت: ”ما نام بيش از صد هزار نفر را كه مفقود شده‌اند ثبت كرده‌ايم. بيشتر كسانى كه سر به نيست شده‌اند، از كشورهاى گواتمالا، السالوادور، آرژانتين و شيلى هستند. در حال حاضر بسيارى افراد در كلمبيا مفقود مى‌شوند. موضوع بسيار مهم در اين رابطه بى‌مجازات ماندن كسانى است كه فرمان سر به نيست كردن مخالفان سياسى‌شان را مى‌دهند و نيز كسانى كه به فرمان آنها عمل مى‌كنند. براى همين طبيعتا تلاش ما در جهت روشن ساختن پرونده‌هاى موجود در اين زمينه است. ما مى‌خواهيم به حقيقت و عدالت برسيم. خواست ما اين است كه موضوع اين جنايت، يعنى عمل سر به نيست كردن، به عنوان جرمى كه بايد مجازات شود در قوانين جزايى كشورها وارد شود. هدف ما اين است كه با اين اقدام از موردهايى كه ممكن است در آينده پيش آيد جلوگيرى كنيم.“
لويولا گوسمان در گفته‌هاى خود اشاره كرد به اينكه كشورهاى ونزوئلا، مكزيك و كلمبيا ناپديد كردن افراد را به عنوان عملى قابل مجازات در قوانين خود قيد كرده‌اند. براى ايرينا كرازووسكايا Irina Krasowskaja كه عضو سازمان غيردولتى ”We remember“ (به ياد مىآوريم) در روسيه سفيد است، يكى از جنبه‌هاى مهم كنفرانس برلين آشنايى با خويشاوندان مفقودشدگان كشورهاى ديگر بود، آشنايى با كسانى كه در وضعيتى مشابه هستند و دردى مشترك دارند. انجمنى كه كرازووسكايا عضو آن است در پنج سال فعاليت خود دستاوردهاى بسيارى داشته است. از جمله در نتيجه فعاليتهاى آن سازمان ملل متحد دو قطعنامه و شوراى اروپا يك قطعنامه در محكوميت سر به نيست كردن شهروندان روسيه سفيد صادر كرده‌اند.
عبدالسلام عمر از منطقه صحراى غربى در شبكه ”خانواده‌هاى مفقودشدگان در افريقا“ فعال است. اين شبكه دو سال پيش تاسيس شده است. عبدالسلام عمر با توجه به وضعيت موجود در روسيه سفيد گفت: ”اين واقعيت كه در كشورهاى اروپايى‌اى چون روسيه سفيد نيز انسانها را سر به نيست مى‌كنند انگيزه ديگرى است براى اينكه خواستار كنوانسيونى بين‌المللى عليه اين جرم باشيم و بگوييم كه اين مشكلى جهان‌گستر است و تنها مشكل كشورهاى باصطلاح جهان سوم نيست. اين به معناى آن نيست كه اگر ما كنوانسيون را تصويب كنيم ديگر مشكل مفقود شدن دگرانديشان و مخالفان سياسى وجود نداشته باشد. اما به كمك كنوانسيون مى‌توانيم پايه‌ريزى كنيم كه ساز و كارهايى به خانواده‌ها عرضه شوند تا بتوانند براى يافتن راه حل بكوشند.“
آيلين باكالسو Aileen Bacalso عضو ”فدراسيون آسيايى عليه مفقود كردن به قهر“ در باره سازمان خود گزارش داد كه به ويژه در طى همكارى با انجمنهاى امريكاى لاتينى بسيار آموخته است. باكالسو گفت: ”فدراسيون ما در سال ۱۹۹۸ تاسيس شد. هدف از تاسيس اين فدراسيون اين بود كه به وضعيت ترس‌انگيز سر به نيست كردن دگرانديشان فيليپينى و ديگر كشورهاى آسياى شرقى و جنوبى واكنش نشان دهيم. اعضاى ما خانواده‌ها و خويشاوندان دگرانديشان مفقود شده كشورهاى فيليپين، سرى‌لانكا و كشمير هستند. چيزى كه براى ما بسيار مهم است ايجاد پيوند و همبستگى ميان ماست و اينكه بكوشيم فعاليتهايمان را سازماندهى كنيم تا بتوانيم با اين جنايت و بى‌مجازات ماندن عاملان آن مبارزه كنيم. فدراسيون ما از زمان تاسيس‌اش تا كنون بسيار رشد كرده است. هم اكنون ما هشت سازمان سازمان در هفت كشور هستيم. – چين، هند، كشمير، پاكستان، فيليپين، سرى لانكا، تايلند و اندونزى.“
اوولد پلاته Ewould Plathe اهل هلند است و براى پروژه ”Linking Solidarity“، ”برقرارى همبستگى“، كار مى‌كند. اين پروژه‌اى است براى سازمان دادن به فعاليتهاى خويشاوندان مفقودشدگان در سراسر جهان. پلاته اظهار تاسف مى‌كند از اينكه كشورهاى اروپاى غربى توجه بيشترى تا كنون به اين جنايت نشان نداده‌اند. پلاته مى‌گويد: ”آلمان متاسفانه جزو كشورهايى است كه رفتار چندان مثبتى نداشته‌اند. و ما بخصوص نااميديم از اينكه درست در اروپاى غربى كه از ما پيشتر حمايت زيادى مى‌شد، اكنون اين پشتيبانى به زحمت صورت مى‌گيرد.“
نمايندگان خانواده‌ها و خويشاوندان مفقودشدگان در پايان نشست خود قطعنامه‌اى صادر كردند. آنها در اين قطعنامه خواستار تصويب هر چه زودتر كنوانسيون سازمان ملل متحد عليه سر به نيست كردن سيستماتيك و وسيع دگرانديشان و مخالفان سياسى در سراسر جهان شدند. آنها همچنين دولت آلمان را فرا خواندند از اين كنوانسيون حمايت كند. در اين قطعنامه همچنين درخواست شده است كه در سازمان ملل متحد ارگانى به وجود آيد كه در صورت احتمال خطر سر به نيست كردن بتواند به طور مستقيم با مسئولان امر تماس بگيرد و ميانجيگرى كند.