تلاش عمرو موسی برای حل بحران لبنان: آخرین فرصت؟
۱۳۸۶ دی ۲۰, پنجشنبهعمرو موسی دبیرکل اتحادیه عرب ظهر روز چهارشنبه (۹ دسامبر) وارد بیروت شد. وی قرار است که برای پیگیری ابتکارعمل عربی در راستای حل بحران سیاسی حاکم بر لبنان تا روز شنبه در این کشور باقی بماند. موسی در حالی در بیروت بسر میبرد که فواد سنیوره نخستوزیر و سعد حریری رییس فراکسیون اکثریت پارلمانی در لبنان حضور ندارند.
با افزایش ناگهانی تنشها در لبنان اندکی پیش از شروع سال جدید میلادی، وزرای خارجه اتحادیه عرب در قاهره تشکیل جلسه دادند. میانجیگریهای صورت گرفته تا این زمان با بنبست مواجه شده و گروههای لبنانی موضعگیریهای تندی را علیه یکدیگر اتخاذ کرده بودند.
وزرای خارجه کشورهای عربی در پایان جلسه خود بیانیهای را صادر کرده و خواستار انتخاب فوری و بدون قید و شرط ژنرال میشل سلیمان به عنوان رییسجمهور جدید لبنان شدند.
در این بیانیه همچنین پیشنهاد شده بود تا تقسیمبندی وزرا در کابینه آتی لبنان به گونهای باشد که رییسجمهور سهم بیشتری داشته باشد. بدین ترتیب هیچ گروهی قادر به واژگون کردن دولت با استعفای وزرای خود را ندارد.
ابتکارعمل ارائه شده بازتاب بسیار گستردهای در بیروت داشت. جناح اکثریت ضد سوری ضمن استقبال از طرح مزبور خواستار دستیابی فوری به توافق برای انتخاب رییسجمهور شد. در مقابل اپوزیسیون به رهبری حزبالله انتقاداتی نسبت به برخی بندهای بیانیه وزرای خارجه عرب داشت. اپوزیسیون اعلام کرد که این بیانیه حاوی بندهایی مبهم و بعضا عادی بوده و نکته جدیدی را در برندارد.
در چنین شرایطی عمرو موسی دیدارهای خود در بیروت را شروع کرد. برخی مسئولین درجه اول لبنان از جمله نبیه بری رییس مجلس از طرح عربی دفاع کرده و گفتند که راهحل مشکل لبنان تنها نزد کشورهای عربی است.
موسی در بدو ورود خود به بیروت گفت: «لبنان در خطر است ولی امکان نجات آن هنوز وجود دارد و امیدواریم تحرک صورت گرفته منجر به حل مشکلات شود». دبیرکل اتحادیه عرب در چند دیدار فشرده با نبیه بری رییس مجلس، کاردینال صفیر رهبر مذهبی مسیحیان مارونی، شیخ قبانی مفتی اهل سنت و شیخ قبلان نایب رییس مجلس اعلای شیعیان لبنان دیدار کرد.
وی همچنین دیدارهای مهمی با میشل عون رهبر جریان آزاد ملی و مذاکرهکننده اصلی از طرف اپوزیسیون و امین جمیل رییسجمهور اسبق داشت. عمرو موسی ضمن مثبت خواندن دیدارهای خود گفت: «ما با شرایط بسیار خطرناکی روبرو هستیم و به هیچ وجه نباید خود را در پشت موارد جزئی پنهان کنیم».
تلاشهای اتحادیه عرب برای آرامش بخشیدن به اوضاع لبنان در حالی صورت میگیرد که خبرهای مختلفی در مورد احتمال بروز تنشهای امنیتی در کشور به گوش میرسد.
در این زمینه شاکر العبسی رهبر گروه تروریستی فتحالاسلام در نواری ویدئویی اعلام کرده که به زودی از ارتش لبنان انتقام خواهد گرفت. برخی از منابع آگاه نیز گفتهاند که اپوزیسیون لبنان قصد دارد تا از اواخر ماه جاری دست به تحرکات مردمی در سطح خیابانها بزند.
تحلیلگران لبنانی عموما معتقدند که تلاشهای جاری به نوعی آخرین فرصت برای حل و فصل بحران حاکم بر کشور از یک سال و نیم پیش تا کنون است.
علی مهتدی، گزارشگر دویچه وله در بیروت