تنها ۴۲ درصد كمك‌هاى عمرانى غرب صرف مبارزه با فقر مى‌شود
۱۳۸۵ تیر ۱۶, جمعه
۵۸ درصد كمك‌ها، يا صرف سفارش كالاها در كشورهاى پرداخت كننده مى‌شود، يا براى استفاده از كمك‌هاى فنى گران قيمت همين كشورها و پرداخت هزينه‌هاى ادارى به مصرف مى رسد. در گزارش سازمان كمك هاى عمرانى Action aid كه اخيرا انتشار يافت، همچنين آمده است: ”بيشتر كشورهاى اروپائى، كمتر از ۲ دهم درصد درآمد ملى خود را صرف كمك‌هاى عمرانى جهان سوم مى‌كنند، در حالى كه به موجب برنامه سازمان ملل متحد، اين كشورها متعهد شده‌اند كه سهم كمك‌هاى عمرانى خود را تا سال ۲۰۱۵ ميلادى به ۷ دهم درصد توليد ناخالص ملى خود برسانند.
سازمان كمك‌هاى عمرانى، در گزارش خود، همچنين آلمان را مورد انتقاد قرار داد و نوشت: ”آلمان در كنار فرانسه، يكى از مهمترين اعضاى اتحاديه اروپا است كه بخش قابل توجهى از بودجه كمك‌هاى عمرانى خود را به مصرف تامين خدمات فنى مى‌رساند. اين كشور، كارشناسان و مشاوران خود را راهى كشورهاى فقير مى‌كند. اما فعاليت اين كارشناسان، بر اساس پژوهش‌هاى بانك جهانى در خدمت مبارزه با فقر و گسترش توانائى‌هاى كشورهاى در حال توسعه نيست.
خدمات فنى كشورهاى پرداخت كننده، براى كشورهاى دريافت كننده اين كمك‌ها، بسيار گران تمام مى‌شود. كارشناسان و مشاوران اعزامى، حقوق‌هائى دريافت مى‌كنند كه اغلب صدها برابر حقوق كارمندان دولت محلى است. علاوه بر اين، آن‌ها به جاى در نظر گرفتن نياز‌هاى محلى، الويت‌هائى را رعايت مى كنند كه دولت‌هاى خودشان تعيين كرده است. در نتيجه راه حل‌هائى را براى حل مشكلات پيشنهاد مى‌دهند كه با الزامات كشورهاى در حال توسعه منطبق نيست.
Action aid در گزارش خود، از هلند، سوئد و ايرلند به عنوان نمونه‌هاى مثبت ياد كرد و نوشت: ”در اين كشورها، اصلاحاتى صورت گرفته كه امكان مى‌دهد كشورهاى دريافت كننده كمك‌ها، در زمينه نحوه مصرف آن، نقش فعال‌ترى ايفا كنند. علاوه بر اين، كشورهاى مذكور، تنها تعداد اندكى كارشناس و مشاور به كشورهاى فقير مى‌فرستند”. اين گزارش، علاوه بر ايالات متحده آمريكا، چند كشور عضو اتحاديه اروپا را، به خاطر پائين بودن سطح كمك‌هاى عمرانى آن‌ها، به شدت مورد انتقاد قرار داد. در زمينه كمك‌هائى كه بايد صرف مبارزه با فقر در جهان شود، آمريكا، پرتغال و يونان، با توجه به جمعيت خود، در انتهاى ليست كشورهاى پرداخت كننده قرار گرفته‌اند. آلمان، در رديف وسط قرار دارد و لوكزامبورگ، دانمارك و سوئد بيشترين كمك‌ها را در اختيار كشورهاى فقير قرار داده‌اند.
Action aid كه نظارت بر برنامه‌هاى عمرانى كشورهاى صنعتى در جهان سوم را هدف اصلى خود مى‌داند، در سال ۱۹۷۲ تاسيس شد، هم اكنون در ۴۷ كشور جهان شعبه دارد و دفتر مركزى آن در ژوهانسبورگ پايتخت آفريقاى جنوبى قرار گرفته است. اين سازمان، مى‌كوشد كشورهاى دريافت كننده كمك‌هاى عمرانى را، در مسئوليت استفاده درست از اين كمك‌ها سهيم سازد. به همين دليل ۹۰ درصد همكاران سازمان را، شهروندان كشورهاى دريافت كننده كمك‌هاى عمرانى تشكيل مى‌دهند.
علاوه بر انتقادهاى اين سازمان، بر روند بهره بردارى از كمك‌هاى عمرانى جهان غرب در كشورهاى فقير، انتقادهاى ديگرى نيز وارد است. از جمله گفته مى‌شود كه در بسيارى موارد، بخش قابل توجهى از كمك‌هاى عمرانى، صرف خريد سلاح‌هائى مى‌شود كه براى سركوب معترضان بومى از سوى حكومت‌هاى خودكامه محلى مورد استفاده قرار مى‌گيرد.
بسيارى از كارشناسان اقتصادى مى گويند: به جاى كمك‌هاى عمرانى، بازار كشورهاى صنعتى بايد به روى محصولات كشورهاى فقير گشوده شود تا آن‌ها بتوانند كالاهاى خود را به قيمت عادلانه بفروشند و از اين طريق راه رشد اقتصادى خود را هموار سازند.