1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

جابجايى و تعويض ٤٠ ديپلمات ايرانى

۱۳۸۴ آبان ۱۲, پنجشنبه

روز گذشته - چهارشنبه دوم نوامبر - "منوچهر متكی" وزير خارجه جمهوری ‌اسلامی ايران ، در گفتگو با خبرنگاران اعلام كرد "ماموريت بيش از ‪ ٤٠ تن از سفيران و روسای نمايندگی‌ها در خارج از كشور، تا پايان سال جاری به اتمام می‌‌رسد." اين اظهارات آقای متكی شايعات چند روز اخير در خصوص بركناری شماری از سفرای جمهوری اسلامی را تاييد كرد. در ميان سفيرانی كه به گفته‌ی وزير خارجه ايران "ماموريت آنها به اتمام می‌رسد" ، چند سفير مشهو

https://p.dw.com/p/A46Z
"او حرف جديدى نزد بلكه صرفا با بى‌تجربگى سياسى و عدم مهارت ديپلماتيك خود، به وجهه ايران آسيب رساند."
"او حرف جديدى نزد بلكه صرفا با بى‌تجربگى سياسى و عدم مهارت ديپلماتيك خود، به وجهه ايران آسيب رساند."عکس: AP

ر ايران در كشورهای آلمان ، فرانسه ، انگليس و مالزی نيز ديده می‌شوند. گفته می‌شود اين ديپلمات‌ها ديدگاه‌هايی متفاوت با محمود احمدی‌نژاد ، رئيس جمهور تازه‌ی ايران دارند.

پتر فيليپ مفسر صداى آلمان در تحليل خود از اين خبر در آغاز مى‌پرسد: اينكه منوچهر متكى وزير خارجه ايران صحبت از تعويض چهل ديپلمات تا فروردين ماه سال ۸۵ كرده، آيا بدان معناست كه افراد تغيير يافته براى رييس جمهور جديد ايران، زياده از حد معتدل بودند؟

با گذشت يكهفته از اظهارات محمود احمدى‌نژاد عليه اسراييل، سفراى ايران در كشورهاى غربى به تهران فراخوانده شدند. آنگونه كه روز دوم نوامبر اعلام شد، به زودى سفراى جديدى به آلمان، فرانسه و انگلستان اعزام می‌شوند. منوچهر متكى وزير خارجه ايران صحبت از تعويض ٤٠ ديپلمات تا فروردين ماه سال ۸۵ كرده است.

نخست قطع مذاكرات اتمى، سپس تهديد به نابودى اسراييل و تظاهرات عليه آمريكا و اينك خبر تغيير ٤٠ ديپلمات ايرانى كه احمدى‌نژاد قصد انجام آن طى چهار ماه آينده را دارد. دولت ايران ديگر همه‌روزه با تصميم‌ها و اقدام‌هاى خود خوراكى براى مخالفان و منتقدانش فراهم می‌كند تا اتهام يا سوء ظنى جديد را مطرح سازند.

اين خبرها هر يك به تنهايى چنان جدى‌اند كه مى‌توانند دوباره دنيا را به سمتى ببرند كه ايران را مانند سالهاى نخستين پس از انقلاب اسلامى در نظر گيرد: كشورى با مسئولانى سخت محافظه‌كار، افراطى و غيرقابل پيش‌بينى.

احمدى نژاد دقيقا مشابه چنين تصويرى است. هر چه بيشتر جاى پا محكم كند، ايران را به چنين برداشتى نزد جهانيان نزديكتر می‌كند.

البته بسيارى چيزها كه احمدى‌نژاد می‌گويد، در نوع خود تازگى ندارند: اينكه ايران در موضوع اتمى موضعى سرسختانه پيش می‌گيرد، اينكه ارضاى غرور ملى در كار است و عزمى راسخ تا خود را از وابستگى به خارجيان بى‌نياز كنيم، اينكه اين اروپاييها بودند كه ايرانيها را در زمينه انصراف از برنامه‌هاى اتمى‌اش، گمراه كردند و بعبارتى گول زدند. وگرنه محمد خاتمى كه در خارج نماينده جريان‌هاى اصلاح طلب شناخته می‌شد، خود شخصا ترديدى نداشت كه ايران عزت و منزلت خود را در اين عرصه معامله نمی‌كند و بالاخره هم اين اروپاييها بودند كه مذاكرات اتمى را بخاطر از سرگيرى كار نيروگاه اصفهان قطع كردند.

علاوه بر اين، در زمان خاتمى نيز سنت برگزارى روز قدس بقوت خود باقى بود تا انبوهى از مردم براى تظاهرات عليه اسراييل سازماندهى شوند. روز اشغال سفارت آمريكا نيز در دوران او، با تظاهرات و سخنرانى‌هاى عديده تحت شعار شيطان بزرگ گرامى داشته می‌شد.

كارى كه احمدى‌نژاد در تهديد اسراييل و ايجاد موجى از برآشفتگى كرد، تنها پر زورتر كردن سنبه بود. در اصل او حرف جديدى نزد بلكه صرفا با بى‌تجربگى سياسى و عدم مهارت ديپلماتيك خود، به وجهه ايران آسيب رساند. منتقدان ايران در روزهاى گذشته پيوسته رو به فزونى بوده‌اند. منتقدانى كه اينك آماده‌اند هر اقدام دولت ايران را دليلى بر تغيير خط مشى سياسى آن تلقى كنند.

از جمله مثال‌هايى كه می‌توان در اين رابطه آورد، يكى نيز فراخواندن ٤٠ ديپلمات از محل ماموريت‌شان، منجمله سفراى ايران در لندن، ژنو، برلين يا پاريس است. اين چهار نفر در مذاكرات اتمى ايران فعالانه شركت داشتند و می‌توان گمان برد كه فراخواندشان پاسخى تنبيهى به نرمش زياده از حد آنها بوده باشد. دستكم در مورد سفراى انگليس و آلمان استدلال تعويض معمول و ادوارى صدق نمی‌كند . بحث مربوط به بازنشستگى هم پذيرفتنى نيست چون هر چند مرز سنى كار در ايران حوالى ۵۵ سال است اما براى ديپلمات‌ها رعايت اين مرز الزامى نيست.

تغيير ديپلماتها در پى تغيير دولت البته در كشورهاى ديگر غرب نيز مشاهده می‌شوند. مثلا جرج بوش پس از انتخاب نخستين خود سفراى جديدى براي پايتخت‌هاى مهم تعيين كرد. حتى يوشكا فيشر وزير خارجه المان نيز دست به تعويض ديپلماتها در زمان خود زد. چنين عزل و نصب‌هايى البته در برلين بيشتر از جنبه‌هاى كارى و حقوقى مورد بحث واقع می‌شوند تا جنبه‌هاى سياسى.

زمانى كه دولت ايران چنين می‌كند بلافاصله آن را دليلى بر تغييرات سياسى ارزيابى می‌كنند در حاليكه چنين نيست و جلوه‌هاى تازه سياست خارجى ايران تنها نشانگر اين است كه زمامداران جديد كمتر از قديمى‌تر‌ها قادر به عرضه رنگ و لعاب‌زده و مردم‌پسند متاع خود هستند.