جام جهانى ۲۰۰۶ ــ فوتبال يا اقتصاد؟
۱۳۸۴ اسفند ۱۰, چهارشنبه
�ست آورند.
مسئولان كشورى در آلمان اميد فراوان دارند كه از اين طريق اقتصاد كشور با جهشى بزرگ روبرو شود و موقعيت اقتصادى آلمان، كه بزرگترين صادر كننده‌ى كالا در سراسر جهان به حساب می‌آيد، تحكيم بيشترى يابد. كارشناسان بر اين نظرند كه درآمد حاصل از اين بازى‌ها می‌تواند تا ۰،۵ درصد بر رشد درآمد ناخالص ملى آلمان بيافزايد و اين رقمى‌ست حدود ۳ ميليارد يورو.
درآمد كشورهاى شركت كننده
بازى‌هاى جام جهانى فوتبال درآمدى كلان براى كليه كشورهاى شركت كننده به ارمغان می‌آورد. علاوه بر پر كردن استاديوم‌ها در جريان بازى‌هاى مقدماتی، هر يك از ۳۲ تيم برتر جهان كه به ديدارهاى جام جهانى ۲۰۰۶ در آلمان راه يافته‌اند، ۴ ميليون و۵۰۰ هزار يورو از فدراسيون جهانى فوتبال دريافت می‌كند. فيفا همچنين در آلمان هزينه هتل، خورد و خوراك و رفت وآمد هر يك از ۳۲ تيم شركت كننده را نيز به عهده دارد.
بنا بر موفقيت هريك از تيم‌ها در دورهاى مقدماتى، يك هشتم ، يك چهارم، نيمه نهايى و فينال، پاداش‌هايى براى تيم‌ها در نظر گرفته شده است. مثلا راه يابى تيمى به دورنيمه نهايی، با ۱۴ ميليون و۶۰۰ هزار يورو پاداش همراه خواهد بود. اين در حالى ست كه مقام دوم اين بازى‌ها مبلغ ۱۵ ميليون و۲۰۰ هزار ”يورو” و برنده نهايى اين پيكارها ۱۶ ميليون و۵۰۰ هزار” يورو” دريافت خواهد كرد. اين پاداش‌ها نسبت به دوره‌هاى پيشين، ركورد تازه و جديدى به شمار می‌رود.
اهداف گوناگون
برگزارى بازى‌هاى جام جهانى در آلمان سبب شده تا بودجه‌ی فراوانى در امر ساخت، تعمير و تنظيم ساختار زيربنايى اقتصاد كشور اختصاص يابد. با فروش كالاهاى تهيه شده‌ى مخصوص اين بازى‌ها، درآمد هنگفتى از گردشگران ورزشى به دست خواهد آمد، گردشگرانى كه قرار است به صورتى انبوه براى ديدن اين ديدارهاى ورزشى به آلمان بروند. سپ بلاتر، رئيس فدراسيون جهانى فوتبال، فيفا، در مورد برگزارى بازى‌هاى مسابقات فوتبال جهان در آلمان كه براى دومين بار در اين كشور انجام می‌شود، می‌گويد:
”دستاورد مثبت اين رخداد براى آلمان اين است كه اين بازى‌ها براى اولين بار در آلمانى متحد برگزار می‌شود. مسابقات فوتبال جام جهانى موقعيتى ست براى نزديكى شرق و غرب، حتى از نظر اقتصادى. اين شرايط را فقط می‌توان تاييد كرد و از آن ارزيابى مثبتى داشت.”
آلمان اولين بار در سال ۱۹۷۴ ميلادى ميزبان بازی‌هاى فوتبال جام جهانى بود. سپ بلاتر، رئيس فدراسيون جهانى فوتبال، مطمئن است كه برگزارى جام جهانى فوتبال در اين كشور با موفقيت بزرگى همراه خواهد بود.
فرانتس بكن باوئر، ستاره فوتبال آلمان و رئيس كميته برگزارى جام جهانى نيز بر اين نظر است كه قبل از به چرخش درآمدن توپ در مرحله‌ی نهايى اين بازى‌ها، پيروز واقعى كه همان اقتصاد آلمان است ، مشخص خواهد شد. او در اين مورد می‌گويد: ”وزير اقتصاد آلمان برآورد كرده كه سود اين بازى‌ها به اقتصاد آلمان، حدود ۱۰ ميليارد يوروست. اما اين ميزان فقط سهم اقتصاد كشورست، نبايد فراموش كرد كه از طريق اين بازى‌ها، نظر مردم جهان نسبت به آلمان تغيير خواهد كرد. ما بايد بكوشيم تا تاثير بسيار مثبتى بر شركت كنندگان در اين بازى‌ها بگذاريم.”
آلمان در تابستان آينده جهانيان را به خانه اش دعوت كرده تا براى ديدن مسابقات فوتبال ۳۲ تيم برتر جهان به اين كشور بروند. اين كشور می‌كوشد تا هر ۱۲ استاديومى را كه قرار است بازى‌ها در آنها برگزار شوند نوسازى كند. بسيارى از هتل‌هاى محل پذيرايى از گردشگران ورزشى از هم اكنون رزرو شده‌اند.
از هم اكنون كالاهاى مختلفى با آرم بازى‌هاى جام جهانى فوتبال به فروش می‌رسند. تی‌شرت، توپ و حتى رايانه‌هاى مخصوص جام جهانى بخش كوچكى از اين كالاها هستند.
سرمايه گذارى‌ها
ماركو بارگل، رئيس بخش اقتصادى ”پست بانك ِ” آلمان، اين رويداد ورزشى و تاثيرات اقتصادى آن را بررسى كرده است:
”تائيرات جام جهانى بر اقتصاد آلمان را می‌توان ابتدا در ميزان سرمايه گذارى‌هاى پايه‌اى در ساختار زيربنايى كشور مشخص كرد. تا كنون ۶ ميليارد دلار براى استحكام ساختار زيربنايى در امر ترافيك و يا براى ترميم استاديوم‌ها و تقويت بخش خصوصى‌ای كه در اين زمينه فعاليت می‌كند، مثل ازدياد اتاق هتل‌ها و مسافرخانه‌هاى نزديك به محل مسابقات و همچنين در امر گردشگرى هزينه شده است. اين سرمايه گذارى به فروش كالاهاى گوناگون تهيه شده براى اين رويداد جهانى می‌افزايد. كارشناسان برآورد كرده‌اند كه در جريان بازى‌هاى جام جهانى فوتبال حدود دو تا سه ميليارد دلار كالاهاى مختلف فروخته خواهند شد.”
هُلگا پرويس، كارشناس آلمانى در بخش اقتصاد ورزش، برگزارى بازى‌هاى المپيك سال ۱۹۷۲ ميلادى را در آلمان، رويدادى می‌داند كه توانست رشد اقتصادى در كشور را تشديد بخشد. او در اين مورد می‌گويد:
”شهر مونيخ از بازى‌هاى المپيك به شدت استفاده برد. نتايج اقتصادى اين بازى‌ها به گونه‌ای بود كه بسيارى گفتند اين شهر با برگزارى اين بازى‌ها از نظر اقتصادى پيشرفتى كرد كه در حالت عادى در مدت ۱۲ تا ۱۵ سال می‌كرد. بسيارى از پروژه‌هاى ساختمانى مثل ساخت خيابان‌ها و تكميل ترامواى اين شهر كه سال‌ها پيش به تصويب رسيده بود ، به خاطر اين بازى‌ها به سرعت تكميل و آماده شدند و همين امر سبب شد تا مونيخ از شهرى بى اهميت در كوهپايه‌هاى آلپ، به جايگاه ويژه و پر اهميت امروز برسد.”
بليط مسابقات
اما كارت هاى ورودى اين بازى ها. بستگى به موقعيت ديد، شرايط نشستن و يا ايستادن تماشاگران و امكانات رفاهى كه در استاديوم‌ها در اختيار بينندگان قرار مى گيرد، كارت هاى مختلفى به فروش مى رسند. قيمت يك لژ، با ۱۰ تا ۲۰ صندلى براى ۴ بازى در دور مقدماتي، يك بازى در دور يك چهارم نهايى و بازى فينال در برلين حدود ۱۵۶ هزار يورو تا ۳۳۶ هزار يوروست.
حق فروش ۳۴۶ هزار بليط مناطق لژ نشين و تجارتى نشين در ۱۲ استاديوم ورزشى كه در آنها بازى هاى جام جهانى برگزار مى شوند، در دست شركت ISE (International Sports Entertainment) قرار دارد. اين شركت براى به دست آوردن حق فروش بليط ها، مبلغ ۱۷۵ ميليون يورو پرداخت كرده و كارشناسان بر اين نظرند كه اين شركت از فروش بليط ها حدود ۵۰۰ ميليون يورو استفاده خواهد كرد.
اشتغال زايى
ماركو بارگل، كارشناس اقتصادى ”پست بانك ِ” آلمان، بر اين نظر است كه تاثيرات مثبت اقتصادى جام جهانى فوتبال در آلمان از بهار امسال به تدريج قابل رويت خواهد شد، زيرا قرار بر آن است كه از بهار امسال موقعيت‌هاى شغلى بسيارى در هتل‌ها و رستوران‌ها، از ميزان بيكاران ِ كشور بكاهند و به اقتصاد كشور يارى رسانند، زيرا با پرداخت نشدن ِ حقوق بيكارى براى اين افراد، مخارج دولت كاهش خواهد يافت.
هاينريش آلت، يكى از مسئولان اداره مركزى كاريابى آلمان در تاييد اين نكته كه
موقعيت‌هاى شغلى ِ حتى از نظر زمانى محدود، مثلا در هتل‌ها و رستوران‌ها، از ميزان بيكاران ِ كشور خواهد كاست و به اقتصاد كشور يارى می‌رساند، نمونه‌هايى می‌آورد:
”از ما می‌خواهند تا افرادى رو براى مسئوليت‌هاى حفاظتى در اختيار شركت‌هايى در شهر كايزرزلاوترن قرار بديم. در‌هامبورگ، هتل‌ها با كمبود آشپز مواجه شده‌اند و از ما درخواست ارسال آشپز كرده‌اند. اين گونه درخواست‌ها افزايش يافته و ما با معرفى افراد به اين شركت‌ها، از شمار بيكاران، حتى براى مدتى محدود، می‌كاهيم.”
و ماركو بارگل، رئيس بخش اقتصادى پست بانك آلمان، در مورد استخدام ماموران حفاظتى می‌گويد: ”يكى ديگر از بخش‌هاى سرمايه گذارى، استخدام ماموران حفاظتى خصوصى ست كه بايد تامين آرامش رو در جريان مسابقات جام جهانى به دست بگيرند. در بازى‌هاى المپيك آتن فقط مبلغى حدود يك ميليارد دلار براى استخدام اين افراد صرف شد.”
آديداس
برمبناى تحقيقاتى در آلمان، قرار است ۳۵۰ شركت آلمانى كه غيرمستقيم با بازى‌هاى جام جهانى در ارتباط اند، بيش از پنج ميليارد دلار براى تبليغات اين بازى‌ها هزينه كنند. اين در حالى ست كه حاميان مالى ۳۲ تيم برتر فوتبال در بازى‌هاى جام جهانى ۲۰۰۶ از سه كنسرن بزرگ جهانى ِ نايك، پوما و آديداس تشكيل شده‌اند كه اولى آمريكايى و دومى و سومى آلمانى هستند.
مهندسان و طراحان كنسرن عظيم وسايل ورزشى آديداس سه سال تمام در نزديكى شهر نورنبرگ آلمان، براى تهيه توپى كه از هر جهت براى بازى‌هاى جام جهانى فوتبال ايده آل باشد، كوشيدند تا سرانجام اين توپ راهى بازار شد.
هربرت‌هاينر، رئيس كنسرن جهانى آديداس، در اين مورد می‌گويد:
”فوتبال رو می‌شه قلب توليدات ورزشى شركت ما دونست. قرارداد ما با فيفا هم سبب شده كه توليدات آديداس در بخش فوتبال همچنان بهترين نوع كالاها در سراسر جهان باقى بمونه و ما بتونيم رهبرى خودمون رو در سطح جهان ادامه بديم .”
كارشناسان اقتصادى بر اين نظرند كه آديداس فروش خود را كه در سال ۲۰۰۵ ميلادى ۹۲۰ ميليون يورو بود، در سال ۲۰۰۶ به خاطر بازى‌هاى جام جهانى فوتبال تا ده درصد افزايش خواهد داد. هربرت‌هاينر، رئيس كنسرن آديداس، در اين مورد می‌گويد:
”ما از ژانويه‌ی سال جاری، ماهانه كالاهاى جديدى به بازار ارائه می‌كنيم. براى ما بازار جام جهانى ۲۰۰۶ مدت‌ها قبل از شروع بازى‌ها شروع شده.”
آديداس بر آن است تا حدود ده ميليون توپ استاندارد كه در بازى‌هاى جام جهانى فوتبال ۲۰۰۶ مورد استفاده قرار می‌گيرند، در سراسر جهان به فروش برساند و از اين راه سود هنگفتى ببرد.
مخارج گردشگران ورزشى
اما فقط شهرهاى محل برقرارى مسابقات نيستند كه خود را براى پذيرايى گردشگران ورزشى مسابقات جام جهانى فوتبال آماده می‌كنند، شهرهاى دورتر و مراكز تفريحى آلمان نيز آماده‌ی پذيرايى توريست‌هاى ورزشى از اغلب كشورهاى جهان شده‌اند. ماركو بارگل در اين مورد می‌گويد:
” تجربيات سال‌هاى گذشته در مورد مسابقاتى اين چنين، نشانگر اونه كه گردشگران خارجى در جريان بازى‌هاى جام جهانى حدود يك ميليارد يورو خرج می‌كنند. بطور متوسط هر توريستى براى سفر و گذران زندگى در مدتى پنج روزه، بين ۸۰۰ تا ۱۰۰۰ يورو خرج می‌كنه. با توجه به اين نكته كه قراره حدود يك ميليون گردشگر در جريان بازى‌ها به آلمان بياند، مبلغى حدود يك ميليارد يورو در آلمان خرج می‌شه.”
شادى بخش خدماتى
اولريش هوتن‌راوخ، يكى از هتل داران آلمانى در مورد تاثير مثبت ِ اقتصادى ِ استقرار تيم ملى برزيل در هتل – قصر ِ لِرباخ در منطقه برگيش گلادباخ در نزديكى شهر كلن می‌گويد:
”تيم برزيل براى اقامت در اين هتل – قصر مبلغى نمی‌پردازند. مسئولان اين تيم حتى تقاضاى دريافت مبلغى به خاطر زندگى در اين مكان رو هم كرده‌اند. البته واضحه، در جايى كه تيم ملى برزيل زندگى می‌كنه، غوغاى عجيبى به پا می‌شه. همه‌ى اتاق‌هاى هتل‌ها در اين منطقه تا مسافتى دور پر می‌شند.”
۱۲ شهر ِ ميهمان بازى‌ها، به سختى می‌توانند از پس ِ خواست‌هاى گردشگران ِ ورزشى ِ بازى‌هاى جام جهانى فوتبال در تابستان سال جارى برآيند. كارشناسان بر اين نظرند كه ۶۰ درصد اين گردشگران جايى براى خواب در هتل و يا مسافرخانه به دست نخواهند آورد. در چنين شرايطى حتى مردم عادى دست به كار شده‌اند تا با پذيرش گردشگران به خانه‌هاى خود درآمدى اضافى به دست آورند. بر طبق نظرخواهى‌ها ۴۰ درصد شهروندان آلمانى علاقمندند تا يكى از اتاق‌هاى خود را در دوران بازى‌هاى جام جهانى به گردشگرى اجاره دهند.
جام جهانى و واردات روسپى به آلمان
كار به جايى كشيده است كه طبق پيش‌بينی كميسيون زنان پارلمان اتحاديه اروپا در بروكسل، نزديك به چهل هزار زن روسپی براى بازی‌های جام جهانی فوتبال به آلمان وارد می شوند. كميسيون زنان پارلمان اروپا بر اين نظر است كه به احتمال زياد هزاران نفر از اين زنان به اجبار به روسپيگری گمارده خواهند شد. در روسپی خانه‌هاى آلمان از هم اكنون اتاق‌ها پيش فروش شده‌اند.
گرچه پارلمان اتحاديه اروپا از مسئولان دولت آلمان خواسته است كه در جهت جلوگيری از خريد و فروش زنان و روسپی‌گری اجباری آنها، اقدامات بيشتری انجام دهد، روسپى خانه‌هاى قانونى و غيرقانونى و هتل‌هاى آلمان در روياى افزايش شديد درآمد خود در دوران بازى‌هاى جام جهانى فوتبال هستند.
جام جهانى و آشوبگران ورزشگاه‌ها
حتى آشوبگران هم می‌توانند در جريان هجدهمين بازى‌هاى جام جهانى فوتبال سودآور باشند. بنا به گفته‌ی كلاوس برونى، دادستان شهر دوسلدورف، كه همزمان همآهنگ كننده‌ى ِ پيگيرى ِ اخلالگرانِ در مسابقات جام جهانى فوتبال نيز هست، مرتكبين اعمال قهرآميز، به سختى مجازات خواهند شد. برونى شكايت ِ شفاهى براى رسيدگى به پرونده اخلالگران را كافى دانسته و ادامه می‌دهد كه مرتكبين خارجى بايد بلافاصله پس از جلب، مبلغى بين ۵۰۰ تا۱۲۰۰ يورو به خاطرتامين هزينه رسيدگى به پرونده پرداخت كنند. از آنها بازهم مبالغ ديگرى، به نسبت شدت ارتكاب جرم، گرفته خواهد شد. اين در حالى ست كه ارتكاب جرم شديد، اخراج فورى اخلالگر را به همراه خواهد داشت.
در انتها فقط يك سوال باقى می‌ماند و آن اين كه آيا تمام هدف‌هاى حاميان مالى فيفا براى هجدهمين بازى‌هاى جام جهانى فوتبال برآورده می‌شوند؟ آيا سودى كه آلمان از اين بازى‌ها براى خود پيش‌بينى می‌كند، به دست خواهد آمد؟