جایزه ساخاروف به "هو جا"، مدافع حقوق شهروندی چینی
۱۳۸۷ آبان ۳, جمعهپارلمان اروپا با اعطای جایزهی آزادی بیان ِ "ساخاروف" از تلاشهای مدافع حقوق شهروندی چینی "هو جا" تقدیر کرد. هانس گرت پوترینگ، رئیس پارلمان اروپا در سخنان خود در این باره گفت که"هو جا" یکی از سرسختترین و پرشورترین فعالان حقوق بشر در چین است. این جایزه که با ۵۰ هزار یورو همراه است، نام "آندره ساخاروف"، مدافع حقوق شهروندی در نظام اتحاد شوروی سابق را بر خود دارد. ساخاروف بدین مناسبت به دریافت جایزهی نوبل صلح نیز نائل آمده بود.
در نگاه نخست نمیتوان هو جا را یک مبارز سرسخت حقوق بشر ارزیابی کرد. این مرد ۳۵ ساله، با اندامی کوچک و نحیف، وقتی صحبت میکند، مضمون سخنانش از چنان ساختاری برخوردار است که گویی یک استاد فلسفه سخن میگوید. ابایی ندارد از اینکه در گفتوگو با رسانههای خارجی وضعیت حقوق بشر در چین را بشدت مورد انتقاد قرار دهد. وی از مدافعان بیماران مبتلا به ایدز، محیط زیست و فعالان حقوق بشر است. هو جا خاری است در چشم دولتمران چین.
مقامات چین از سال ۲۰۰۶ هو جا را بهطور غیررسمی در خانهاش حبس کردند، ولی این امر بینتیجه ماند و هو جا به انتقادات خود ادامه داد. وی میگفت که در آستانهی بازیهای المپیک، حقوق بشر بارها نقض شده است و در درمان بیماران مبتلا به ویروس ایدز در مناطق روستایی نارسایی شدید وجود دارد.
در نوامبر سال ۲۰۰۷ پارلمان اروپا از طریق دوربیناینترنتی با هو جا دربارهی وضعیت حقوق بشر در چین مصاحبه کرد و او نظرات خود را بیان داشت. وی در آخرین مصاحبهاش در دسامبر ۲۰۰۷ با رادیو دویچه وله، نارساییهای شدید در تأمین اجتماعی و درمانی بیماران مبتلا به ایدز در چین را مورد انتقاد سخت قرار داد و گفت: «با اطمینان میتوانم بگویم که چین در عرصهی تبعیض علیه بیماران مبتلا به ایدز در صدر کشورهای جهان قرار دارد. آنهم به این دلیل ساده که دولت چین در اواسط دههی ۱۹۸۰ میلادی، پس از آنکه ویروس ایدز برای نخستین مرتبه در جهان غرب شناخته شد، از زیان دیگران شاد بود و سر از پا نمیشناخت. در آنزمان، دستگاه تبلیغاتی عظیم چین این بیماری را نشانهی اضمحلال شیوهی زندگی سرمایهداری در غرب معرفی کرد. گفتند که مواد مخدر، همجنسگرایی و فحشا، علت گسترش این ویروس بوده است. همین تبلیغات گسترده باعث شد که افکار عمومی چین باور کند که بیماران مبتلا به ایدز خود مقصراند و همهی آنها انسانهای کثیفی هستند».
در ۲۸ دسامبر ۲۰۰۷ هو جا توسط مقامات چینی دستگیر شد و جهانیان چند هفته بعد از این دستگیری اطلاع یافتند. وی متهم شد که در شش مقاله و دو مصاحبه با رسانههای خارجی، رژیم حاکم بر چین را مورد انتقاد قرار داده است. گمان زده میشود که علت عمدهی محکومیت وی، ارتباط ویدئویی و اینترنتی او با پارلمان اروپا بوده باشد.
پس از آنکه رئیس پارلمان اروپا، هانس گرت پوترینگ مطلع شد که هو جا به این خاطر به ۳ سال و نیم زندان محکوم شده است، به اعتراض گفت: « اگر هو جا از طریق اینترنت با پارلمان اروپا ارتباط برقرار کرده است، باید گفت که این نوع ارتباط یک استاندارد بینالمللی است. انسان باید بتواند در سطح جهان تبادل نظر کند. وقتی فنآوری امروز این امکان را میدهد، باید از این امکان بهره برد. ولی هیچکس نباید به این خاطر مجازات شود. حقوق بشر در سراسر جهان اعتبار دارد، حتا در چین».
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان که برای یک دیدار رسمی در پکن بسر میبرد، از اعطای جایزهی آندره ساخاروف به هو جا استقبال کرد. وی گفت که دولت آلمان در جهت آزادی این مدافع حقوق شهروندی تلاش خواهد ورزید.
هائو گویی / رادیو دویچه وله