جدول وضعيت آزادى مطبوعات گزارشگران بدون مرز و ادامه فشار بر روزنامه نگاران در ايران
۱۳۸۳ آبان ۷, پنجشنبه
طبق جدول تنظيم گشته توسط سازمان گزارشگران بدون مرز مطبوعات هشت كشور نروژ، دانمارك، فنلاند، ايسلند، ايرلند، هلند، سوييس و اسلواكى از بيشترين آزادى برخوردارند. آلمان در اين جدول در كنار استونى، سوئد و ترينيداد در مقام يازدهم است.
بر پايه اين جدول بيش از هر جا در كشورهاى آسياى شرقى و خاورميانه است كه حق آزادى بيان و مطبوعات پايمال مى‌شود. در اين كشورها يا رسانه‌اى مستقل وجود ندارد يا گزارشگران به شدت زير فشار و پيگرد هستند و ضمانتى براى گردش آزاد اطلاعات و امنيت جانى خبرنگاران نمى‌توان داشت. جايگاه كره شمالى در آخر جدول، در كنار برمه، چين، ويتنام و لائوس، نمايانگر وضعيت بحرانى مطبوعات در آسياى شرقى است.
ايران نيز در اواخر جدول در مقام ۱۵۸ام است، كشورهاى ديگرى از خاورميانه، عربستان سعودى، سوريه و عراق در كنار آن قرار گرفته‌اند. در گزارش همراه اين جدول مى‌خوانيم كه ايران با ۱۴ روزنامه‌نگار زندانى بزرگترين زندان مطبوعات در خاورميانه است.
در اين گزارش به روند سركوب آزادى جريان اطلاعات در ايران اشاره شده، آمده است: ”محافظه‌كاران كه نمى‌توانستند به در پشت ميله‌هاى زندان نگاه داشتن روزنامه‌نگاران بسنده كنند، در سال ۲۰۰۴ حمله شديد عليه سايتهاى اينترنتى‌اى را آغاز كردند كه پس از توقيف يا بسته شدن روزنامه‌هاى اصلاح‌طلب ايجاد شده بودند.“
در هفته‌هاى اخير شش تن از روزنامه نگاران و وبلاگ‌نويسان مشهور در ايران دستگير شده‌اند. محمدرضا معيني، مسئول بخش ايران سازمان گزارشگران بدن مرز از وضعيت اين نويسندگان ابراز نگرانى مى‌كند:
”آخرین اخبار ما حکايت از اين امر دارد که مجموعه ی روزنامه نگارانی که در ارتباط با همين پرونده ی سايت های اينترنتی دستگير شده اند، شديدا تحت فشار قرار دارند و اين فشارها از سوی مقامات قضايی برای اعتراف گيری از اين روزنامه نگاران در جهت همان چيزی ست که يکی از بازجويان شکنجه گر مقامات قضايی آقای شريعتمداری به عنوان توطئه ی خانه ی عنکبوت طرح کرده بودند. در همين رابطه هم، بنابر تجربه ای که ما داريم، هر وقت روزنامه نگاری زندانی خودش را به طور دلبخواه از حقوقی که دارد محروم می کند، مانند داشتن وکيل، ملاقات با خانواده، اين را عملا تحت تاثير فشارها و شکنجه هايی که بر او وارد آمده، می دانيم. مانند موارد بسيار بسيار زيادی که در اين حوزه می توانم از آنها نام ببرم. مانند مورد مشخص آن آقای پورزند که شبانه ايشان را تحت شکنجه و با شکستن دندانهايشان مجبور کردند تا نامه ای امضا کند و برای ايسنا بفرستد و بگويد که من وکيل نمی خواهم. اين موارد مجموعا از اينجا ناشی می شود و ما نگرانيم. نگرانی ما از اين جهت نوع برخوردی ست که جمهوری اسلامی پيش گرفته است، يعنی دقيقا در شرايطی که همه برای پيشبرد امر تکنولوژی مدرن روزنامه ها و اينترنتی کردن اين مجموعه پيش گرفته اند، اينها برخلاف مسير شنا می کنند و عملا در جهت سرکوب و شکنجه و ترور. نگرانی ما برای حفظ کرامت انسانی اين جوانان است که امروزه شديدا تحت فشار هستند.“
سازمان گزارشگران بدون مرز در واكنش به سركوبى كه چند ماهى است متوجه نويسندگان سايتهاى اينترنتى و وبلاگها شده است اطلاعيه‌هايى منتشر كرده است. هفته گذشته اين سازمان مدافع حقوق ژورناليستها موفق شد با دادن فراخوانى پشتيبانى بسيارى از رسانه‌هاى بين‌المللى را جلب كند. از جمله بخش آن لاين صداى آلمان با آگاهى از اهميت و جايگاه مطبوعات و نشريات اينترنتى براى جامعه ايران به فراخوان سازمان گزارشگران بدون مرز پاسخ مثبت داد. در اين باره رييس بخش آن لاين صداى آلمان، گيدو باوم‌هاوئر Guido Baumhauer به بخش فارسى صداى آلمان چنين گفت:
”بخش آن لاين صداى آلمان DW-World سايت فارسى هم دارد. ما رابطه نزديكى با كاربران و سازمان‌دهندگان و نويسندگان اين سايت اينترنتى داريم. براى همين مي‌دانيم كه پهنه‌اى كه در آن اينترنت در ايران استفاده مي‌شود چقدر وسيع و فعال است. از اين رو بسيار مهم است كه ما با گزارشگران دستگير شده ابراز همبستگى كنيم و نيز با گزارشگرانى كه به هنگام فعاليت در عرصه كارى خود با موانع روبرو مي‌‌شوند. اينترنت در ايران اغلب امكانهاى بسيارى در اختيار كاربران آن مي‌گذارد و منابع خبرى مستقلى را عرضه مي‌كند. براى همين براى ما مهم است كه به عنوان دويچه وله، به عنوان آن لاين، بخش اينترنت صداى آلمان موضع خود را در رابطه با دستگيرى ژورناليستها در ايران بيان كنيم.“
محمدرضا معينى از استقبالى كه از اين فراخوان و در نكوهش نقض حق آزادى مطبوعات در ايران شده مى‌گويد و نيز از آخرين اقدام سازمان گزارشگران بدون مرز براى تاثيرگذارى بر سياست اتحاديه اروپا در برابر ايران:
”در رابطه با اين فراخوان بايد بگويم که هر روز تعداد بيشتری از روزنت ها با انتشار آن در صفحه های اول سايت هايشان از اين فراخوان حمايت می کنند و اين عملا منجر به اين شده است که ما از هفته ی گذشته تا به امروز، بدون اغراق می توانم بگويم، بيش از هزاران ايميل جهت حمايت از اين فراخوان برای ما ارسال شده است که تمامی ارسال کنندگان خوانندگان همين روزنامه ها بوده اند. خود اين روزنت ها مقالاتی را داده اند. تله رامها برنامه هايی را در دست دارد که اشپيگل منتشر کرده بود و گويا يکسری کارها می خواهند بکنند. اين مجموعه کمک می کند به اطلاع رسانی. همزمان با اين مباحثی در پارلمان اروپا در رابطه با وضعيت حقوق بشر در ايران است که ما تمامی اين مجموعه را برای نمايندگان پارلمان اروپا فرستاده ايم و از آنها خواهش کرده ايم که به نظرات خوانندگان و مطبوعات و روزنت ها و مجموعا به رسانه های اروپايی احترام بگذارند و ببينند که وضعيت حقوق بشر در ايران به چه ويژگی و به چه شکلی رسيده است. در اين رابطه ما انتظار داریم که به مقامات جمهوری اسلامی هشدار بدهند و عملا گامهايی را در رابطه با محدود کردن جمهوری اسلامی در قانون شکنی و توهين به قوانين بين المللی بردارند.“