جمهوری اسلامی؛ تلاش برای جلب حمایت و همکاری انگلیس؟
۱۳۸۶ بهمن ۱۶, سه‌شنبه
وزیر امور خارجه‌ی جمهوری اسلامی به سیاستمداران انگلیسی توصیه می‌کند، با بهره‌گیری از تجربه‌ی پیشینیان خود، ایران را از «مسئله ایران» تفکیک نکنند. منوچهر متکی در مقاله‌ای که در روزنامه‌ی گاردین منتشر شده به کتاب «ایران و مسئله ایران»، جورج ناتانیل کرزن George Nathaniel Curzon اشاره دارد که اواخر قرن نوزدهم خبرنگار تایمز در ایران بود و بعدها وزیر امور خارجه بریتانیا و نایب‌السطنه‌ی این کشور در هند شد.
متکی و «نقش خنثی‌گر ایران در منطقه»
متکی می‌نویسد ایران تنها نقطه در منطقه است که می‌تواند در جهت خنثی کردن بحران‌ها نقشی کلیدی ایفا کند. به اعتقاد متکی لرد کرزن در کتاب خود، تشریح می‌کند که چرا انگلیس باید از دو منظر ژئوپلتیك و ژئواستراتژیك به ایران توجه ویژه داشته باشد. وزیر امور خارجه در ادامه می‌افزاید مفهوم «مسئله‌ی ایران» که به همین نقش و موقعیت مربوط می‌شود با گذشت بیش از یک قرن تغییر چندانی نکرده است.
منوچهر متکی در مقاله‌ی خود ضمن تاکید بر نقش امروز جمهوری اسلامی در کاهش بحران‌های منطقه، کشورش را «یكی از نخستین سنگرهای دفاع از منافع جامعه جهانی» می‌خواند. در نظر متکی «ایران وقتی می‌تواند نقش تاریخی خود را باز یابد كه "مساله"اش نیز در نظر گرفته شود.»
او در بخش دیگری مشخصا به روابط کنونی دو کشور می‌پردازد و می‌نویسد «بریتانیا تنها وقتی می‌تواند از این فرصت استفاده كند كه به دغدغه‌های ایران نیز پاسخ گوید.» در پی تنش‌های اخیر در روابط ایران و فرانسه اظهارات وزیر امور خارجه‌ی دولت نهم را می‌توان بخشی از تلاش‌های جمهوری اسلامی برای ایجاد تفاهم با یکی دیگر از کشورهای قدرتمند اروپایی قلمداد کرد.
ظاهرا لحن آشتی‌جویانه‌ی مقامات ایران از سوی اروپاییان نیز با استقبال روبرو شده است. پارلمان اروپا پنجشنبه‌ی گذشته، ۱۱ بهمن ماه، با صدور قطعنامه‌ای اعلام آمادگی کرده، از گفتگوهای طولانی اتحادیه‌ی اروپا با ایران برای حل مصالمت‌آمیز مناقشه‌ی اتمی حمایت کند.
تلاش برای بهبود مناسبات اقتصادی
تقریبا همزمان با انتشار مقاله‌ی منوچهر متکی، رییس اتاق بازرگانی ایران، محمد نهاوندیان نیز در راس هیاتی به لندن سفر کرد تا مزیت‌های رابطه‌ی اقتصادی با جمهوری اسلامی را به مسئولان این کشور گوشزد کند. گفته می‌شود یکی از اهداف اصلی این سفر گفتگو با مقامات انگلیس در مورد پیش نویس قطعنامه‌ی احتمالی شورای امنیت علیه ایران بوده است. سخنگوی وزارت امور خارجه محمد علی حسینی ضمن تایید خبر سفر نهاوندیان و همراهانش، بحث در مورد اهداف آن را محتاج بررسی‌های بیشتر عنوان کرده.
رئیس اتاق بازرگانی در گفتگویی با روزنامه‌ی انگلیسی فایننشال تایمز که روز دوشنبه، ۱۵ بهمن، از سوی ایسنا منتشر شد بعضی از اهداف سفر خود به لندن را تشریح کرده است. بنابر این گزارش نهاوندیان با اشاره به این که تحریم‌ها باعث تغییر سیاست‌های هسته‌ای ایران نخواهد شد اظهار داشته «اگر روابط تجاری و اقتصادی بهبود یابد این امر در نهایت به پیشرفت‌هایی در زمینه حل اختلافات سیاسی بین ایران و جامعه بین‌المللی منجر خواهد شد.»
یکی از سخنگویان وزارت امور خارجه انگلیس تایید کرده نهاوندیان در این سفر با سر پیتر ریكتس، رییس سرویس دیپلماتیك این کشور نیز ملافات و گفتگو کرده است. نهاوندیان با بیان این که انگلیس زمانی یکی از بزرگترین شرکای تجاری ایران بوده کاهش چشمگیر روابط اقتصادی دو کشور را ناشی از فشار آمریکا عنوان می‌کند.
به گزارش ایسنا، رئیس اتاق بازرگانی به روزنامه‌ی انگلیسی می‌گوید در سفر خود اظهار داشته «انتظار می‌رود سرمایه‌گذاری‌هایی به ارزش ۲۰۰ میلیارد دلار در بخش انرژی ایران ار جمله پتروشیمی در طول سه سال آینده انجام گیرد.»
نهاوندیان به مقامات انگلیس هشدار می‌دهد، با پیروی از مواضع آمریکا موقعیت خود در ایران را به کشورهای دیگر واگذار نکنند. به اعتقاد او «اكراه انگلیس در زمینه سرمایه‌گذاری در ایران به این مفهوم است كه قراردادهایی را به چین، روسیه و هند واگذار خواهد كرد.»
بهزاد کشمیری‌پور، گزارشگر دویچه وله در تهران