جنگ قدرت در ميان رهبرى قرقيزستان
۱۳۸۴ فروردین ۸, دوشنبه
رييس دستگاه امنيت قرقيزستان فليكس قولف روز يكشنبه ۲۷ مارس تاكيد كرد بر اينكه پارلمانى كه در پايان ماه فوريه و در ميانه ماه مارس انتخاب شده است، داراى اختيارات تام براى قانونگزارى است. در برابر اما رييس دولت كنونى در اين كشور باقى‌يف از پارلمان قديم كه در سال ۲۰۰۰ ميلادى انتخاب شده است، حمايت كرد. حال اختلاف نظر در اين باره وجود دارد كه كدام يك از اين دو پارلمان قانونى است.
انقلاب قرقيزستان سريعترين انقلابى بود كه تا كنون در جمهوريهاى قديم اتحاد جماهير شوروى ديده شده است. تنها يك هفته پيش بود كه اعتراضهاى توده‌اى در بخشهاى جنوبي اين كشور آغاز شد، چند روز پس از آن رييس جمهور آقايف به مسكو سفر كرد، در همان هنگام فعالان اپوزيسيون ساختمانهاى متعلق به دولت را در پايتخت قرقيزستان بيشكك به تصرف خود درآوردند و پس از آن هم قدرت را از آن خود ساختند.
رييس دولت موقت در قرقيزستان قورمان‌بيك باقـى‌يف اعلام كرده است كه قرار است سه ماه ديگر انتخابات جديد برگزار شود تا جانشينى براى عسگر آقايف مشخص گردد. خود باقى‌يف نيز نامزد مقام رياست جمهوري خواهد شد.
اما براى بسيارى كسان اين همه روندى است كه سرعت آن بيش از حد بالاست. براي نمونه نمايندگان سازمان همكارى و امنيت اروپا در بيشكك بر اين نظرند كه موعد مقرر شده براي انتخابات در ۲۶ ژوئن موعد مناسبى نيست و بسيار زود است. يكى از نمايندگان اين سازمان در بيشكك گفت تا هنگامى كه نيروهاى سياسى كشور به توافق با هم نرسيده‌اند، انتخابات جديد تنها موجب بيشتر شدن هرج و مرج خواهند شد.
هم اكنون نيز هرج و مرج در قرقيزستان گسترش يافته است. البته در شب شنبه ۲۶ مارس غارتگرى‌اى انجام نگرفت، از سويى چون رهبر اپوزيسيون فليكس قولف كه تازه از زندان آزاد شده و زمانى معاون رييس جمهور و اكنون رييس سازمان امنيت است ماموران پليسى را كه از دست توده غارتگر مردم فرار كرده بودند، دوباره به سر كارشان بازگردانده است و از سوى ديگر چون به هر حال اكثر مغازه ها را پيش از اين غارت كرده بودند و چيزى ديگر براى غارت وجود نداشت.
با اين همه وضعيت ناآرام است به ويژه در بخش جنوبى فقيرنشين، يعنى آنجا كه مردم گروههاى كنونى اپوزيسيون را نماينده خود نمى‌دانند، همان گونه كه پيش از اين به عسگر آقايف بى‌اعتماد بودند.
در اين ميان پارلمان قديم و جديد نيز نمى‌توانند با هم به توافق برسند. آنها نمى‌توانند توافق كنند بر سر اينكه كدام يك وظيفه قانونگزارى را بر عهده دارد و اين موجب مى‌شود كه در ميان صفوف اپوزيسيون نيز شكاف به وجود آيد.
رييس دولت موقت باقى‌يف كه خود از بخش جنوبى كشور مى‌آيد از پارلمان قديم پشتيبانى كرده، همان پارلمانى كه در زمان آقايف قانونگزارى را در دست داشته است. اما رييس سازمان امنيت كشور قولف موافق با پارلمان جديد است.
دوره قانونگزارى پارلمان قديم در روز ۱۴ آوريل به پايان ميرسد. اما نمايندگان جديد سوگند وفادارى ياد كرده‌اند و با اينكه دادگاه عالى كشور انتخاب آنها را فسخ كرده است، كميسيون مركزى انتخابات بار ديگر انتخاب آنان را تاييد نموده و تنها براى چند بخش كشور اجازه برگزارى دوباره انتخابات را صادر كرده است.
فليكس قولف از نمايندگان پارلمان قديم خواست به تصميم كميسيون انتخابات احترام بگذارند و تا ۱۴ آوريل از مقام خود كناره گيرند. نمايندگانى كه كوشيده‌اند اعلام تظاهرات كنند دستگير شده‌اند.
دبيركل سازمان همكارى و امنيت اروپا يان كوبيس وارد بيشكك شده است. فليكس قولف مى‌خواهد به زندان بازگردد اگر درخواست وى براى فرجام رد شود. قولف كه زمانى معاون رييس جمهور بود و سپس جزو سياستمداران اپوزيسيون كشور شد در سال ۲۰۰۲ به اتهام تقلب به ۹ سال حبس محكوم شد. بسيارى از مردم اما محكوميت وى را بهانه‌اى براى حبس يكى از چهره‌هاى مهم اپوزيسيون آقايف دانستند.
در اين ميان مسكو و واشنگتن كه به عنوان اتحاد ضدترور در قرقيزستان با هم همكارى دارند، اعلام كردند كه پايگاههاى نظامي خود را در نزديكى پايتخت اين كشور حفظ خواهند كرد. رييس جمهور روسيه پوتين گفت كه مى‌تواند تصور آن را بكند كه با دستگاه جديد رهبرى در قرقيزستان همكارى داشته باشد. رهبران جديد قرقيزستان اميد دارند كه در آينده نزديك سرمايه‌گذاران روس به رشد اقتصاد كشورشان كمك كنند.