جهان در هفته‌اى كه گذشت: بوش و رامسفلد زير فشار
۱۳۸۶ فروردین ۱۲, یکشنبه
همزمان با چهارمين سالگرد حمله به عراق، جورج بوش و دونالد رامسفلد با فشار شديد سنا و افكار عمومى روبرو شده‌اند. سناى آمريكا، تقويت بودجه عمليات نظامى عراق و افغانستان را مشروط بر آن كرده است كه نيروهاى اين كشور، تا يك سال ديگر، از خاك عراق بيرون كشيده شوند.
پيشنهاد حزب جمهورى خواه براى حذف اين شرط، با ۵۰ راى مخالف در برابر ۴۸ راى موافق رد شد. به اين ترتيب، جورج بوش كه پيشاپيش اعلام كرده بود مصوبه بازگرداندن ارتش را وتو خواهد كرد، اكنون با فشارى روبرو شده است كه به سختى مى‌تواند از آن رهائى يابد. رئيس جمهور مى‌تواند از حق وتوى خود استفاده كند، اما سنا و كنگره نيز، با توجه به اين كه دموكرات‌ها در آن ها اكثريت دارند، مى‌توانند از تقويت بودجه نظامى خوددارى كنند.
همزمان با بروز اختلاف ميان رئيس جمهور و سنا، دادگاهى در واشنگتن، درخواست ۹ عراقى و افغانى را، براى به محاكمه كشاندن دونالد رامسفلد وزير دفاع پيشين آمريكا، رد كرد. اما احتمال دارد كه شاكيان به مرجعى بالاتر مراجعه كنند. آن‌ها، در دوران خدمت رامسفلد، در زندان ابوغريب و بازداشتگاه گوانتانامو شكنجه شده‌اند.
فشار بر بوش و وزير دفاع پيشين وى، در شرايطى تشديد مى‌شود كه عراق يكى از سياه ترين دوران‌هاى پس از جنگ را سپرى مى‌كند. اين هفته، انفجار بمب در بازار يكى از محلات شيعه نشين بغداد ۷۶ كشته و دهها زخمى برجاى نهاد. پيش از آن، انفجار بمب ديگرى، در يك محله شيعه نشين شهر تل عفر ۵۱ نفر را كشته و ۱۸۳ نفر را مجروح كرده بود. در واكنش به اين عمليات، شيعيان مسلح روز چهارشنبه به خانه‌هاى سنى‌هاى تل عفر ريختند و ۴۵ غيرنظامى را قتل عام كردند.
در اين انتقام جوئى‌ها، ظاهرا نيروهاى انتظامى نيز شركت داشتند و به اين دليل ۱۸ تن از آنان كه شيعه هستند دستگير شدند. با توجه به اين فجايع، شايد هشدار استفن هدلى مشاور امنيتى بوش موجه به نظر برسد. او پس از اصرار سنا براى خروج نيروها از عراق، گفت: ”اين اقدام عراق را به بندرگاه تروريست ها” تبديل مى كند.
اما سياستمداران و تحليلگرانى هم هستند كه معتقدند برادركشى‌ها برآيند حضور نيروهاى خارجى است و با خروج آن‌ها، عراقى‌ها ممكن است راه صلح و دوستى را انتخاب كنند. جالب است كه ملك عبدالله پادشاه عربستان و متحد مهم آمريكا نيز، در اجلاس سران اتحاديه عرب از همين نظر دفاع كرد و گفت: ”در سايه اشغال غيرقانونى عراق، شيعيان و سنى هاى اين كشور يكديگر را مى‌كشند”.
موضوع نگران كننده ديگر، سرايت عمليات انتحارى و جهادى از عراق به افغانستان است كه در ماه‌هاى اخير ابعاد آن گسترشى كم سابقه يافت. همين هفته، يك سوء قصد كننده انتحارى، خود را در ميان مردم كابل منفجر كرد و چهارتن ديگر را نيز به كام مرگ كشيد. اين حركت، ۱۲ زخمى نيز برجاى نهاد.
كارشناسان سياسى، در سال هاى اخير همواره بر اين نكته تاكيد ورزيده‌اند كه تنها با حل مشكل فلسطين مى‌توان قدمى موثر در زمينه آرام كردن سراسر منطقه برداشت. اين فكر، به ويژه پس از تشكيل دولت وحدت ملى فلسطين رشد يافته است.
دو هفته پيش، نخست وزير اسرائيل اعلام كرد كه پيشنهاد سال ۲۰۰۰ پادشاه عربستان، مى‌تواند نقطه آغازى براى حل بحران خاورميانه باشد. اين هفته، سران اتحاديه عرب در نشست رياض به اتفاق آراء آمادگى خود را براى از سرگيرى تلاشهاى صلح بر مبناى اين پيشنهاد اعلام كردند. رهبران اتحاديه اروپا و اسرائيل نيز، اين اقدام را مثبت اعلام كردند. آنگلا مركل، صدراعظم آلمان و رئيس ادوارى شوراى سران اتحاديه اروپا، هفته آينده براى دومين بار در سال جارى به خاورميانه سفر مى‌كند.
مجموعه اين تحولات سبب شده است كه تحليلگران به آينده صلح خاورميانه و تشكيل كشور مستقل فلسطينى با خوش بينى بنگرند.