جهان در هفته‌اى كه گذشت: سايه روشن‌هاى سه كانون بحران خاورميانه
۱۳۸۵ اسفند ۲۰, یکشنبه
ناظران امور خاورميانه، اكنون هفته ها است به تشكيل دولت وحدت ملى در تشكيلات خودگردان فلسطين اميد بسته اند. آن ها، اين امر را نخستين قدم در راه پيشبرد طرح صلح خاورميانه مى دانند. اين هفته خبر رسيد كه محمود عباس رئيس و اسماعيل هنيه نخست وزير تشكيلات خودگردان بر سر تعيين وزير كشور به توافق رسيده اند.
اين را مى توان تحولى مهم تلقى كرد. زيرا ارگان هاى امنيتى فلسطين، كه درگيرى هاى خونين داخلى بيش از همه برآيند رقابت هاى آنان است، همه زير پوشش وزارت كشور هستند و تعيين وزيرى كه مورد تاييد الفتح و حماس باشد، مى تواند به رفع تنش ها كمك كند.
در عراق نيز، اكنون نمايندگان پنج عضو دائمى شوراى امنيت و آلمان، در كنار نمايندگان كشورهاى اسلامى و همسايگان عراق، گردآمده اند تا راه حل مشتركى براى پايان دادن به خشونت بيابند. ايران و سوريه، دو همسايه اى كه از سوى آمريكا به دخالت در ناآرامى هاى عراق متهم شده اند نيز، در اين گفت و گوها شركت دارند.
به اين ترتيب، كنفرانس بغداد، اگر با موفقيت به كار خود پايان دهد، مى تواند گشاينده دريچه اميدى براى عراق باشد و حتى احتمالا چراغ سبز را براى مذاكرات مستقيم ميان ايران و آمريكا روشن كند كه بر سرنوشت فلسطين و لبنان نيز اثر خواهد نهاد. آنچه بيش از همه ناظران امور عراق را دستخوش تشويش مى كند، احتمال تشديد درگيرى هاى خونين ميان شيعه و سنى است.
در روزهاى سه شنبه و چهارشنبه اين هفته، عمليات انتحارى در ”حله” و بغداد ۱۳۵ تن از زائران شيعه را به كام مرگ كشيد و دست كم ۱۷۰ نفر را مجروح كرد. شيعيان، پياده عازم كربلا بودند تا مراسم اربعين امام حسين را برگزار كنند. نورى المالكى نخست وزير عراق گروه هاى تندروى سنى را مسئول اين جنايات دانست.
روساى اغلب دولت هاى همسايه عراق معتقدند كه هدف شورشيان ايجاد شرايطى است كه نيروهاى خارجى را وادار به ترك خاك عراق كند. در همين مسير، اين هفته نمايندگان حزب دموكرات طرحى را تسليم كنگره كردند كه در صورت تصويب آن، نيروهاى آمريكائى مى بايست در فاصله مارس تا سپتامبر ۲۰۰۸ خاك عراق را ترك كنند. اما مشاور جورج بوش اعلام كرد كه دولت اين لايحه را در صورت تصويب كنگره وتو خواهد كرد.
اما كانون بحران ديگر منطقه، يعنى افغانستان، روز به روز آشفته تر مى شود. اين هفته نيروهاى بين المللى با آتش گشودن به روى غيرنظاميان و كشتن ۹ افغانى، كار را به جائى رساندند كه حتى حامد كرزاى رئيس جمهور افغانستان رفتار آنان را به شدت مورد انتقاد قرار داد. نظاميان آمريكائى اعلام كردند كه اين عمليات واكنش حمله اى بود كه اخيرا به يك پايگاه آن ها صورت گرفت.
كشتار ۹ غيرنظامى به موازات دستگيرى سه معلم، سبب شد كه هزاران افغانى برآشفته و خشمگين در خيابان ها به تظاهرات بپردازند و عليه نيروهاى بين المللى شعار بدهند. خبر ناگوار ديگر، قتل يك همكار نهاد آلمانى كمك به گرسنگان جهان در شمال افغانستان بود كه نشان داد افراد مسلح ميان نظاميان و مددكاران خارجى نيز تميزى قائل نمى شوند. مددكار آلمانى همراه با سه همكار افغانى خود با اتومبيل در راه بود كه به وسيله دو فرد مسلح از اتومبيل پايين كشيده و به رگبار بسته شد.
اين رويدادها، در شرايطى افغانستان را تكان داده است كه نيروهاى ايساف به درخواست دولت عمليات بهارى خود را در ايالت ناآرام هلمند آغاز كرده اند. آن ها اين حركت را ”عمليات آرشيل” نام نهاده اند.