جهان در هفته‌اى كه گذشت: <br>ناآرامى‌هاى خونين از پاريس تا شاخ آفريقا
۱۳۸۴ آبان ۱۴, شنبه
اضطراب و ناآرامى، در مناطقى چون عراق و فلسطين، از فرط تكرار ديگر به مساله‌اى عادى تبديل شده است. اما، اين هفته در مناطقى ديگر از جهان شاهد تنش‌هاى بزرگ ديگرى بوديم كه نشان می‌دهند نه تنها مناسبات ميان دولت‌ها به درجه خطرناكى از حساسيت رسيده است، بلكه انسان‌ها نيز، هر روز بيشتر به زبان زور نزديك می‌شوند. به عنوان مهمترين نمونه می‌توان از شورش‌هاى خيابانى پاريس ياد كرد كه در سراسر هفته ادامه داشت. اين شورش‌ها، نقطه اوج بحرانى است كه نه تنها فرانسه، بلكه اغلب كشورهاى اروپائى از سال‌ها پيش با آن دست به گريبانند: بحران ناتوانى از جذب فرهنگى مهاجران.
در آنسوى آتلانتيك، با توجه به گشايش پرونده دستيار ديك چينى معاون رئيس جمهور و اختلاف ميان پنتاگون و سازمان ملل متحد بر سر وضعيت زندانيان گوانتانامو، می‌توان از شمارش معكوس در موقعيت كابينه جورج بوش سخن گفت. موضوع دوم، به ويژه از آنجا اهميت دارد كه يكبار ديگر ثابت می‌كند دولت آمريكا، هرگاه كه به زيان خود تشخيص دهد، اعتبارى براى سازمان ملل متحد قائل نيست. اين هفته در خواست سه گزارشگر سازمان ملل متحد براى ملاقات خصوصى با زندانيان بازداشتگاه گوانتانامو از سوى شخص دونالد رامسفلد رد شد. برخى از وكلا اعلام كرده‌اند كه ۲۰۰ زندانى از سه ماه پيش در اين بازداشتگاه دست به اعتصاب غذا زده‌اند.
گزارش‌هاى سازمان ملل متحد، اين هفته ضمنا به نگرانى در مورد شاخ آفريقا دامن زد. اين نگرانى، ناشى از نقل و انتقال‌هاى نظامى دو كشور همسايه اتيوپى و اريتره در مناطق بى‌طرف مرزى است كه نشان می‌دهد در پى شورش‌هاى خونين اتيوپى، دو ارتش متخاصم خود را براى آغاز جنگى ديگر آماده می‌كنند. می‌دانيم كه جنگ ميان اريتره و اتيوپى در سال‌هاى ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۰ دهها هزار كشته بر جاى نهاد. آديس آبابا پايتخت اتيوپى اين هفته صحنه درگيرى‌هاى خشونت‌آميز ميان نيروهاى انتظامى و مخالفان دولت بود و خبر جا به جائى‌هاى نظامى همزمان با اين شورش‌ها به مقر سازمان ملل متحد رسيد. كوفى عنان دبيركل سازمان ملل متحد خواستار اقدام موثر اين سازمان براى جلوگيرى از تشنج شد.
در ارزيابى اوضاع خاورميانه، می‌بينيم كه سوريه نيز در كنار فلسطين و عراق به يكى ديگر از كانون‌هاى بحران تبديل می‌شود. شوراى امنيت سازمان ملل متحد، روز دوشنبه، با صدور قطعنامه‌اى، ضمن تهديد به تحريم، از سوريه خواست كه براى روشن شدن پرونده رفيق حريرى نخست وزير مقتول لبنان با جامعه جهانى همكارى شفاف كند. اما دولت سوريه اين قطعنامه را غيرمنصفانه خواند و در دمشق هزاران نفر دست به تظاهرات ضد آمريكائى زدند. دولت سوريه، در واكنش به قطعنامه تازه شوراى امنيت، خواستار تشكيل نشست ويژه اتحاديه عرب شد. ايالات متحده آمريكا، سوريه را نظير ايران به دخالت در عراق و تلاش براى دستيابى به سلاح‌هاى هسته‌اى متهم كرده است.
در فلسطين، اين هفته نيز مثل هفته‌هاى پيش شاهد درگيرى ميان ارتش اسرائيل و شبه نظاميان فلسطينى بوديم. اين درگيرى‌ها در كرانه باخترى رود اردن به مرگ يك سرباز اسرائيلى منجر شد. در نوار غزه نيز، دو عضو گردان الاقصى قربانى حملات موشكى اسرائيل شدند. اين درگيرى‌ها، در زمانى كه شرايط بين المللى بيش از هميشه براى ايجاد يك كشور مستقل فلسطينى آماده شده است، روند صلح خاورميانه را به خطر می‌اندازد.
در عراق نيز، در بر پاشنه كهن می‌چرخد: كار ناآرامى‌هاى عراق تا آنجا بالا گرفته است كه دولت اين هفته ضمن درخواست تمديد ماموريت نيروهاى نظامى بين المللى، نظاميان دوران صدام حسين را هم به خدمت دعوت كرد. گزارش خبرگزارى‌ها نشان می‌دهد كه در جريان بمب گذارى‌هاى اين هفته عراق، دست كم ۳۱ نفر كشته و دهها نفر زخمى شدند. دو سرباز آمريكائى نيز، در جريان سقوط يك هليكوپتر جان خود را از دست دادند.
قرقيزستان نيز، ظرف دو هفته اخير، بار ديگر صحنه درگيرى‌هاى خونينى بود كه نطفه آن چند ماه پيش بسته شد. در اين دوهفته، بار ديگر زندانيان بيشكك سر به شورش برداشتند. در روزهاى نخست هفته، در حالى كه دولت خبر از قتل ٤ زندانى می‌داد، خبرگزارى‌ها گزارش دادند كه ۲۰ زندانى به وسيله ماموران امنيتى به قتل رسيده‌اند.