جهان در هفته اى كه گذشت: اسرائيل و عراق همچنان كانون بحران

دو شخصيت سرشناس جهانى اين هفته با زندگى بدرود گفتند. مارلون براندو، بازيگر برجسته سينما، در هشتاد سالگى، به علت ناراحتى ريوى چشم از جهان فروبست و رئيس جمهور اتريش )توماس كلستيل( در هفتاد و يكسالگى قربانى عارضه قلبى شد. توماس كلستيل كه از دوازده سال پيش بر مسند رياست جمهورى اتريش نشسته بود، مناسبات گرمى با جمهورى اسلامى داشت و چند هفته پيش در راس يك گروه بزرگ اقتصادى به ايران سفر كرد. محمد خاتمى رئيس جمهورى اسلامى ايران، از جمله دهها شخصيت سياسى جهان بود كه درگذشت كلستيل را به دولت و مردم اتريش تسليت گفت.

نوبت اسرائيل

تلاش هاى آژانس بين المللى انرژى اتمى در راه پاك ساختن خاورميانه از سلاح هاى كشتار جمعى، اين بار، دكتر محمد البرادعى رئيس اين نهاد را واداشت تا سرانجام سرى هم به تل آويو بزند. كوشش هاى اسرائيل براى توليد سلاح اتمى، در واقع بهانه اى به دست ساير كشورهاى خاورميانه داده است كه برنامه هاى اتمى خود را توجيه كنند. به اين ترتيب، چشم پوشى اسرائيل از سلاح هاى اتمى مى تواند نقشى بنيادين در اعمال فشار بر ساير كشورها داشته باشد. اما دست يابى به اين هدف غير ممكن به نظر مى رسد. در آستانه سفر البرادعى، آريل شارون نخست وزير اسرائيل تاكيد ورزيد كه كشورش قصد دارد سياست غير رسمى بودن فعاليت هاى اتمى خود را ادامه بدهد و حق دارد از همه امكانات براى دفاع از خود استفاده كند.
رهبران بسيارى از كشورهاى عربى، آژانس انرژى اتمى را به خاطر سكوت در برابر برنامه هاى اتمى اسرائيل، مورد انتقاد قرار داده اند. آن ها اغلب گفته اند: اين عادلانه نيست كه آژانس انرژى اتمى در حالى كه براى كنترل فعاليت هاى اتمى ايران مى كوشد، هرگز به فكر برنامه هاى اسرائيل نباشد. به اين ترتيب، مى توان گفت كه دكتر البرادعى به خاطر اسرائيل تحت فشار است. او، پيش از سفر به تل آويو گفت كه قصد دارد انديشه “خاورميانه رها از سلاح اتمى” را با رهبران اسرائيل در ميان نهد. اما آريل شارون در واكنش به سفر البرادعى اظهار داشت: “نمى دانم او در اسرائيل دنبال چيست”!
همزمان با آماده شدن البرادعى براى سفر به اسرائيل، وزير خارجه اين كشور در گفت و گو با مقامات آمريكائى تاكيد ورزيد كه كشورش قصد دارد ساختمان ديوار حائل ميان اسرائيل و فلسطين را، در كرانه باخترى رود اردن، ادامه دهد. وى در ديدار با همتاى آمريكائى خود كالين پاول اظهار داشت كه ايجاد اين ديوار مى تواند مانع عمليات انتحارى شود. از سوى ديگر با ايجاد اين ديوار مى توان ۸۰ مانع ايجاد شده ميان مناطق فلسطينى را از ميان برداشت. وزير خارجه آمريكا در اين ديدار اسرائيل را به خاطر آن كه تنها تعداد كمى از شهرك هاى يهودى نشين كرانه باخترى رود اردن را تخليه كرده است، مورد انتقاد قرار داد.
درگيرى هاى خونين ميان ارتش اسرائيل و فلسطينى ها، در كرانه باخترى رود اردن، خبر ديگرى بود كه اين هفته رسيد. در اين درگيرى ها كه روز دوشنبه اتفاق افتاد، چهار فلسطينى و يك افسر اسرائيلى كشته و تعداد زيادى از سربازان زخمى شدند.

حكومت نظامى در عراق

عراق هم، همچنان در آتش خشم و خشونت مى سوزد. در كنار درگيرى هاى پراكنده اى كه منجر به قتل و جراحت عده اى از غير نظاميان شد، هواپيماهاى آمريكائى اين هفته بار ديگر هدف هائى را در فلوجه بمباران كردند. بمباران ها، كه ظاهرا به قصد از ميان بردن ابومصعب الزرقاوى صورت مى گيرد، اين بار نيز، منتهى به قتل دست كم هشت نفر شد. زرقاوى كه اردنى است، به ادعاى آمريكائى ها، مناسبات نزديكى با رهبرى شبكه تروريستى القاعده دارد و مسئول بسيارى از حمله هاى انتحارى، آدم ربائى و قتل شمرده مى شود. بمب افكن هاى آمريكائى، ظرف سه هفته گذشته، پنج بار فلوجه را بمباران كرده و هربار گروهى از مردم را كشته اند. آن ها، با تكيه بر گزارش هاى سرويس هاى مخفى خود خانه هائى را هدف مى گيرند كه احتمال مى دهند زرقاوى در آن پنهان شده باشد.
از سوى ديگر، اين هفته دولت موقت عراق تصميم به اعمال حكومت نظامى در مناطق ناآرام كشور گرفت. به موجب اين مقررات، تظاهرات و استفاده از اسلحه ممنوع خواهد بود و دولت اميدوار است به اين وسيله بتواند اوضاع به شدت بحرانى كشور را تحت كنترل بگيرد.