1. پرش به گزارش
  2. پرش به منوی اصلی
  3. پرش به دیگر صفحات دویچه وله

جهان در هفته اى كه گذشت: خاورميانه بزرگ همچنان ناآرام

۱۳۸۴ مرداد ۱۴, جمعه

در شرايطى كه سرپرستى نيروهاى بين المللى مستقر در افغانستان به ايتاليا سپرده مى شود و ناتو در مسير تقويت اين نيروها مى كوشد، درگيرى هاى مسلحانه در عراق اوج مى گيرد و تركيه نيز دستخوش ناآرامى هاى تازه مى شود. در عرصه بين المللى نيز، آمريكا و چين عليه عضويت دائمى چهار كشور تازه در شوراى امنيت سازمان ملل متحد همصدا مى شوند.

https://p.dw.com/p/A5K7
عکس: dpa

در حالى كه قرار بود مجمع ملى عراق تا پانزدهم ماه اوت امسال بر سر پيش نويس قانون اساسى اين كشور تصميم بگيرد، گروه تدوين قانون اساسى، تا آخر اين هفته هم نتوانست بر سر محتواى اين پيش نويس به توافق روشنى دست يابد. به اين ترتيب بعيد به نظر مى رسد كه تكليف قانون اساسى در آينده نزديك روشن شود. اين امر، برگزارى انتخابات پارلمانى را نيز، كه قرار بود در ماه دسامبر برگزار شود، با اشكال روبرو خواهد ساخت. اين در شرايطى است كه دامنه خشونت روز به روز در عراق گسترده تر مى شود. همين هفته، شورشيان عراق در دو عمليات جداگانه ۲۰ سرباز آمريكائي را كشتند و در شهر بصره نيز جسد يك روزنامه نگار آمريكائى كشف شد. علاوه بر اين، حمله به ستون خودروهاى احمد چلبى معاون نخست وزير عراق سبب قتل يكى از محافظان او شد و به گزارش پليس، بر اثر انفجار دو بمب در جنوب بغداد دست كم ۱۲ نفر جان باختند.

براساس گزارش هاى دولتى، از آغاز سال جارى ميلادى تاكنون تقريبا ۴ هزار نفر در خشونت هاى عراق به قتل رسيده اند. در اين ميان ماه ژوئن با ۶۰۰ قربانى خونبارترين ماه سال معرفى شد.

از ديد ناظران امور عراق، هدف نهائى شورشيان، وادار ساختن نيروهاى خارجى، به ويژه سربازان آمريكائى به ترك خاك عراق است. دو هفته پيش، فرمانده نيروهاى آمريكائى مستقر در عراق اعلام كرد كه بازگشت بخشى از نيروهاى كشورش از بهار يا تابستان سال آينده امكان پذير خواهد بود. اما اين هفته جورج بوش اعلام كرد فشار شورشيان عراق، براى تحميل خروج زودرس به نيروهاى آمريكائى، با شكست روبرو خواهد شد.

در كانون بحران ديگر خاورميانه، يعنى افغانستان، اين هفته فرماندهى نيروهاى بين المللى به ايتاليا سپرده شد و همزمان با آن اعلام شد كه پيمان ناتو تا پايان سال جارى حضور نيروهاى خود را در افغانستان گسترش خواهد داد. تا اين نيروها بتوانند وظيفه تامين امنيت را در سراسر كشور به عهده بگيرند. انتخابات مجلس نمايندگان افغنستان قرار است در روز هيجدهم سپتامبر امسال برگزار شود، اما با توجه به درگيرى هاى خونين هفته هاى گذشته، بعيد نيست كه نيروهاى وابسته به طالبان، براى ناآرام كردن حوزه هاى انتخاباتى، دامنه عمليات مسلحانه خود را گسترش دهند.

و اما تركيه نيز كه از مدتى پيش مرزهاى جنوبى آن صحنه درگيرى هاى خونين ميان نيروهاى كرد و ارتش بوده است، اين هفته با دو بمب گذارى پر تلفات به يكى از كشورهاى ناامن منطقه تبديل شد. بمب گذارى ها در استانبول و آنتاليا به قتل هشت انسان بى گناه و زخمى شدن دست كم يازده نفر منتهى شد. منابع رسمى تركيه اين عمليات را به شورشيان كرد نسبت دادند، اما برخى از منابع نيز بنيادگرايان اسلامى را عامل انفجارها دانستند.

دولت تركيه، در هفته هاى گذشته تهديد كرد كه قصد دارد به منظور مقابله با خطر كردها ارتش خود را وارد شمال خاك عراق كند. عمليات تروريستى فعلى، مى تواند توجيه كننده اين سياست و زمينه ساز بحران هائى عميق تر در منطقه باشد، زيرا بعيد به نظر مى رسد كه لشگركشى تركيه به خاك عراق سبب تنش هاى خونين بين كردستان عراق و همسايه شمالى اش نشود.

در عرصه سياست بين المللى، با توجه به رقابت هاى جدى چين و آمريكا، اشتراك نظر رهبران اين دو كشور در زمينه مخالفت با ورود چهار كشور آلمان، ژاپن، هند و بلژيك به شوراى امنيت سازمان ملل متحد است كه اهميت مى يابد. چين و آمريكا هر دو داراى حق وتو هستند و نمى خواهند ورود رقباى قدرتمند از ميزان نفوذ آن ها در شوراى امنيت بكاهد.

و سرانجام درگذشت ملك فهد پادشاه ۸۴ ساله عربستان سعودى خبرسازترين رويداد سياسى هفته بود. ملك فهد از سال ۱۹۹۵ به اين سو، در پى يك سكته مغزى، عملا همه وظايف خود را به برادرش ملك عبدالله سپرده بود.

جواد طالعى