جهان در هفته اى كه گذشت: گسترش تروريسم به موازات تلاش هاى صلح

در حالى كه سفر ولاديمير پوتين رئيس جمهور روسيه به اسرائيل و فلسطين، نگاه ها را اين هفته متوجه قديمى ترين كانون بحران منطقه ساخته بود، آخرين سربازان ارتش سوريه هم خاك لبنان را ترك كردند. با اين نقل و انتقال، اكنون حزب الله لبنان، يكى از مهمترين پشتيبانان خود را از دست مى دهد. همين امر، مى تواند بخش نظامى حزب الله را تضعيف و بخش سياسى و پارلمانتاريستى آن را تقويت كند. حزب الله لبنان، كه در آغاز تنها به مبارزات مسلحانه با اسرائيل اتكا داشت، در سال هاى گذشته، به مبارزات پارلمانتاريستى نيز روى آورده و اكنون داراى يك فراكسيون نسبتا قوى در مجلس لبنان است. دوره جديد انتخابات پارلمانى لبنان، در اواخر ماه مه امسال برگزار مى شود و موفقيت آن مى تواند به بحرانى كه پس از قتل رفيق حريرى در اين كشور دامن گسترد پايان دهد.

در همين حال، سفر ولاديمير پوتين به فلسطين است كه اهميت مى يابد. روسيه، در كنار سازمان ملل متحد، اتحاديه اروپا و آمريكا، يكى از اعضاى گروه چهارگانه اى است كه بر روند اجراى طرح صلح ”نقشه راه” نظارت دارد. پوتين، كه روز جمعه اين هفته پس از اسرائيل وارد رام الله شد و با محمود عباس ديدار و گفت و گو كرد، اصولا نخستين رئيس جمهور روسيه است كه قدم به خاك فلسطين مى نهد. پوتين، در ديدار با رهبران اسرائيل ناگزير شد به دفاع از معاملات تسليحاتى كشورش با سوريه و ايران بپردازد. در حالى كه اسرائيلى ها نگران دستيابى گروه هاى تروريستى به اين سلاح ها هستند، پوتين كوشيد به آن ها اطمينان بدهد كه بر محل و نحوه استفاده از سلاح ها نظارت كامل دارد و اجازه نخواهد داد چنين نقل و انتقالاتى صورت بگيرد. روسيه، قرار است در آينده نزديك ۵۰ زره پوش به تشكيلات خودگردان فلسطين بفروشد و اين امر نيز، در جريان بازديد پوتين از اسرائيل مورد انتقاد قرار گرفت. اما روز جمعه اين هفته، وزارت خارجه اسرائيل اعلام كرد كه اين موضوع مساله داخلى فلسطين است.

محصول ديگر سفر پوتين، اعلام همكارى ميان روسيه و اسرائيل در امر مبارزه با تروريسم بود. روسيه، از يازده سپتامبر سال ۲۰۰۱ به اين سو، زير پوشش مبارزه با تروريسم، جنگ خونينى را در چچن مسلمان نشين پيش مى برد كه سرنوشت آن، براى اسرائيل نيز از اهميت برخوردار است. سرويس هاى مخفى، بر اين نظرند كه پس از سرنگونى طالبان، برخى از نيروهاى القاعده به چچن گريخته اند و عمليات تروريستى را از آنجا رهبرى مى كنند. اعلام همكارى ميان اسرائيل و روسيه، از قضا، همزمان شد با انتشار گزارش سالانه سازمان اطلاعات و امنيت آمريكا. اين گزارش نشان مى دهد كه در سال گذشته، تعداد عمليات تروريستى در سطح جهان سه برابر شده است.

و اما در عراق، يك روز پس از معرفى اعضاى هيات دولت جديد به مجمع ملى، در هفت بمب گذارى همزمان، دست كم ۱۸ نفر جان باختند و ۶۴ نفر مجروح شدند. خبر تاسف بار ديگر را از افغانستان داشتيم. در اين كشور، كه مى رود تا دوران سياه طالبان را اندك اندك به فراموشى بسپارد، اين هفته، سنگسار يك زن نشان داد كه تا رسيدن به جامعه مدنى راه درازى در پيش است. اين نخستين بار پس از سقوط طالبان بود كه يك زن در افغانستان سنگسار مى شد.

در شرايطى كه اميد به استقرار آرامش تدريجى در خاورميانه اندكى افزايش يافته است، اكنون، بحران مناسبات تايوان و چين است كه خطر تنش آفرينى در خاوردور را مى آفريند. اين هفته، رئيس مجلس آلمان كه به پكن سفر كرده است، در ديدار با ”لى چائو پينگ” وزير امورخارجه چين، نگرانى كشورهاى اروپائى را در اين زمينه با وى در ميان نهاد.

در برابر اين انتقادها، وزير خارجه چين كوشيد اطمينان بدهد كه به رغم تصويب لايحه ضدتجزيه طلبى در مجلس، كشورش خواستار صلح است و نقشه اى براى حمله به تايوان ندارد. همزمان با رئيس مجلس آلمان، رهبر اپوزيسيون تايوان نيز به پكن سفر كرده بود. اين دو سفر ديپلماتيك، متاسفانه همزمان شد با انفجار يك معدن ذغال سنگ در غرب چين كه طى آن ۲۹ معدنچى در اعماق زمين مدفون شدند.