حادثه‌های رانندگی، بزرگترین عامل مرگ ایرانیان
۱۳۸۶ اردیبهشت ۱۰, دوشنبه
عصر روز شنبه ۸ اردیبهشت و به دنبال بارندگی‌های شدید روزهای اخیر اتوبان تهران کرج برای چند ساعت بسته بود. بارش شدید باران همچنین باعث رانش حدود ۲۰۰ متر ازجاده‌ی چالوس و بسته شدن این محور پرتردد شده است. این نخستین بار نیست، آخرین بار نیز نخواهد بود که برف و باران، ریزش کوه یا طغیان رودخانه‌ای به بستن شدن راههای اصلی کشور می‌انجامد. نوروز امسال بارها شاهد بسته شدن جاده‌هایی بودیم که تهران را به شمال کشور وصل می‌کنند؛ وضع اغلب جاده‌های کوهستانی نیز همین گونه بود. گذشته از حوادث طبیعی، وضعیت جاده‌های کشور چنان نامطلوب است که ایران را به لحاظ تلفات جاده‌ای در صدر کشورهای جهان قرار داده است. تازه‌ترین گزارش بانک جهانی حکایت از آن دارد که تصادف در جاده‌های ایران بیست برابر کشورهای صنعتی و پنج برابر کشورهای مشابه، همچون مصر و ترکیه، رخ می‌دهد.
به گفته‌ی فرمانده نیروی انتظامی اسماعیل احمدی مقدم در سال ۸۴ «بر اثر تصادف، ۲۶ هزار نفر جان باختند و حدود ۱۰ برابر این رقم مجروح شدند.» با توجه به افزایش ده‌درصدی وسایل نقلیه و بهبود نیافتن وضع جاده‌ها بیم آن می‌رود که تعداد قربانیان تصادف، امسال از مرز ۳۰ هزار نفر نیز بگذرد. ۷۰ درصد از تصادفهای منجر به مرگ در جاده‌ها اتفاق می‌افتد. این در حالی است که حدود ۹۰ درصد جابه‌جایی‌ها در ایران از طریق راههای زمینی انجام می‌شود که روزانه به بیش از ۶۰ میلیون سفر می‌رسند.
بر اساس تازه‌ترین گزارش سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای، کل شبکه راههای ایران کمتر از ۱۷۲ هزار کیلومتر است که بیش از ۱۰۰ هزار کیلومتر آن را راههای روستایی و ۴۰ هزار کیلومتر را جاده‌های فرعی تشکیل می‌دهند. به جز راههای شهری و متفرقه، طول جاده‌های اصلی کشور چیزی حدود ۲۸ هزار کیلومتر است. در حالی که اغلب محورهای منتهی به تهران در وضعیت اخطار یا از بحرانی‌ترین راههای کشور محسوب می‌شوند تقریبا تمام راههای اصلی منتهی به شهرهای بزرگ حادثه‌خیز و ناامن هستند. به گفته‌ی محمد رویانیان رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی کشور «تعداد نقاط حادثه‌خیز با شناسنامه در کشور یک‌هزار و ۵۶۰ نقطه است و دو برابر این تعداد نقاطی داریم که شناسنامه ندارند.» (ایسنا، ۸ اردیبهشت۸۶) به این ترتیب تقریبا هیچ مسیر و سفری در ایران از راههای امن نمی‌گذرد.
سال پیش سردار رویانیان در گفتگو با پایگاه اصلاع‌رسانی مجلس گفته است «تا هنگامیکه دولت و به خصوص وزارت راه وترابری به امر رفع کردن گره‌های حادثه خیز و توسعه و ایمنی راه‌ها به‌صورت جدی و به عبارتی در صدد انقلاب راه‌سازی در جاده‌ها نباشد ما نمی‌توانیم انتظار کاهش تصادفات را داشته باشیم.» (۳۰ اردیبهشت ۸۵) با تجربه‌ی سالها و دهه‌های گذشته و کندی روند توسعه و بهسازی راه‌ها این نگرانی همچنین وجود دارد که در سالهای آینده نیز حوادث ترافیکی بزرگترین عامل مرگ و میر شهروندان ایرانی باشد. به گفته‌ی معاون کارآفرینی و مدیریت بحران وزارت راه و ترابری، احمد مجیدی «مطالعات انجام شده در ۱۳دانشگاه ایران نشان می‌دهد که ۵۶ درصد تلفات کشور بر اثر حوادث ترافیکی رخ می‌دهد.» (ایرنا، ۲۸ آذر ۸۵) و چنین است که فرمانده‌ی پلیس راهنمایی می‌گوید «تلفات جاده به عنوان فاجعه‌ای آرام و خزنده به معضلی فراگیر مبدل شده است.»